مراقبت از بیماران مزمن در شرایط بحران (جنگ)

در شرایط جنگ و بحران، بیماران مبتلا به بیماری‌های مزمن مانند دیابت، فشار خون، بیماری‌های قلبی، ریوی و روانی، با چالش‌های جدی روبه‌رو می‌شوند. مراقبت صحیح و برنامه‌ریزی‌شده می‌تواند از بروز عوارض خطرناک جلوگیری کند و سلامت این افراد را حفظ نماید.

۱. مدیریت دارو و درمان

• تهیه و نگهداری دارو:
  داروهای ضروری (مانند انسولین، داروهای قلبی و فشار خون) را به مقدار کافی تهیه و در جای خشک و خنک نگهداری کنید. لیستی از داروها و دوز مصرفی همراه داشته باشید و تاریخ انقضا را کنترل کنید.
• مصرف منظم دارو:
  حتی در شرایط سخت، داروها را طبق دستور پزشک و به‌طور منظم مصرف کنید. قطع یا تغییر خودسرانه دارو بسیار خطرناک است.
• پک اضطراری:
  یک بسته اضطراری شامل داروها، وسایل اندازه‌گیری (قند خون، فشارسنج)، دفترچه مصرف دارو و نسخه پزشک آماده داشته باشید.

۲. مراقبت تغذیه‌ای و جسمی

• تغذیه سالم:
  از مواد غذایی ساده و سالم مانند سبزیجات، حبوبات و پروتئین‌های طبیعی استفاده کنید. وعده‌های غذایی را منظم نگه دارید و از پرخوری یا کم‌خوری بپرهیزید.
• آبرسانی:
  مصرف آب کافی را فراموش نکنید تا بدن دچار کم‌آبی نشود.
• فعالیت بدنی سبک:
  حتی در منزل، حرکات سبک انجام دهید تا گردش خون و سلامت جسمی حفظ شود.

۳. مدیریت استرس و سلامت روان

• کاهش اضطراب:
  استرس می‌تواند بیماری‌های مزمن را تشدید کند. با تکنیک‌های آرام‌سازی، صحبت با اعضای خانواده و دریافت حمایت روانی، اضطراب را کاهش دهید.
• حمایت عاطفی:
  ارتباط با خانواده، دوستان و گروه‌های حمایتی بسیار مهم است. در صورت لزوم از مشاوره تلفنی یا آنلاین استفاده کنید.
• تداوم درمان روانی:
  بیماران مبتلا به اختلالات روانی مزمن باید مصرف دارو و ارتباط با روان‌پزشک را ادامه دهند. در شرایط بحران، مصرف دارو را طبق دستور پزشک ادامه دهید و در صورت نیاز با مراکز درمانی تماس بگیرید.

۴. نکات ویژه برای خانواده‌ها

• تقسیم وظایف:
  هر عضو خانواده مسئول یادآوری مصرف دارو و مراقبت از بیماران باشد، به‌ویژه برای سالمندان و کودکان.
• آموزش علائم اورژانسی:
  خانواده‌ها باید علائم خطرناک بیماری را بشناسند و در صورت بروز، به سرعت اقدام کنند.
• برنامه‌ریزی برای شرایط اضطراری:
  فهرست داروها، شماره پزشک و مراکز درمانی را در دسترس قرار دهید و برای جابجایی ناگهانی آماده باشید.

دکتر مهین نظری دانشیار گروه آموزش بهداشت و ارتقای سلامت، دانشگاه علوم پزشکی شیراز