تیرویید غده ای کوچک و پروانه ای شکل است که به طور طبیعی در جلوی گردن قراردارد. وظیفه اصلی غده تیرویید در بـدن تولیـد و ترشـح هورمـون تیروکـسین است. هورمون تیروکسین از هورمون هـای مهـم بـدن اسـت و تـأثیر زیـادی درسلامت بخصوص در رشد و نمو دارد. وجود هورمون تیروکسین در رشد وتکامل مغز بسیار مهم و ضروری است. اگر به هر دلیلی ایـن هورمـون دربدن تولید نشود یا تولید آن کم و غیر طبیعی باشـد عـوارض مختلفـی دربدن پدیدار می گردد. تولید بیش از حد طبیعی هورمون در بدن نیز سبب بیماری می شود. به کمبود هورمون تیروکسین در بـدن نـوزاد، بـه هـر علتـی، »بیمـاری کم کاری تیرویید نوزادان«  می گویند. این بیماری در بدو تولد معمولاً علامت مشخصی ندارد و بهترین روش پیداکردن بیماران انجام غربالگری نوزادان است. اهمیت این بیماری در این است که اگر بیماری تشخیص داده نشده و یا درمان دیر شروع شود و یا کنترل بیماری مناسب نباشـد، نـوزاد بـه عقـب مانـدگی ذهنـی دچـارخواهد شد. بیماری کم کاری تیرویید نوزادان می تواند به صـورت دائمی و گـذرا باشد. در نوع گذرا بیمار تا مدتی حدود 2هفته تا 3 سال و یا بیشتر نیاز به درمان دارد و بعد از آن بـا شـروع بـه کار تیرویید و تولید مقدار کافی هورمون، درمان قطع شده و دیگر نیاز بـه مصرف دارو نیست. در نوع دائمی بیمار باید به طور دائم  دارو مصرف کند نباید دارو را قطع نماید. بیماری کم کاری تیرویید نوزادان، وضعیتی از کمبود هورمون تیرویید قابل درمان است که در صورت عدم تشخیص به هنگام و یا درمان نامناسب، می تواند موجب بروز عقب ماندگی شدید و اختلال در رشد کودک شود. عدم تشخیص و درمان مناسب و به هنگام بیماری در مبتلایان، بار بیماری سنگینی را بر خانواده و جامعه وارد می کند. در حالی که در صورت تشخیص به هنگام، درمان ساده، آسان، ارزان و مؤثر است. با غربالگری نوزادان و شناسایی بیماران و درمان مناسب آنان، عوارض جدی بیماری اتفاق نیفتاده و با حفظ ضریب هوشی طبیعی در بیمار، فردی مولد و سالم به جامعه تحویل داده می شود. با انجام غربالگری نوزادان در کشورهای پیشرفته در چند دهه گذشته، نشان داده شده است که انجام این برنامه در کشورها، نه تنها با تشخیص زودرس بیماران، درمان به موقع و مناسب آن ها و پیشگیری از بروز عقب ماندگی ذهنی و دیگر عوارض مهم  بیماری مورد غربالگری، و همچنین پیشگیری از هدر رفتن سرمایه های انسانی و مالی به بیماران و خانواده هایشان و جامعه خدمات بسیار مهمی می کند، بلکه حجم وسیع و ارزشمندی از اطلاعات اپیدمیولوژیک فراهم می آورد. به علاوه، اجرای این گونه برنامه ها، زمینه تحقیقات کاربردی مناسبی را پیش روی دانشمندان آن کشورها موجب شده است . در کشور ما نیز طی چند سال گذشته این غربالگری برای تمام نوزادان انجام شده که این کار قدم بزرگی در کاهش معلولیت های ناشی از این بیماری به دنبال خواهد داشت.

تهیه کننده: لیلا تاری وردی،کارشناس گروه بهداشت عمومی