روش انجام لارو درمانی

دو روش کاربردی برای لارو درمانی وجود دارد:

- پانسمان بایوبگ:

(Pansman BioBag) در این روش، لاروها داخل یک پانسمان یا کیسه توری جای می‌گیرند. این کیسه، حاوی یک یا چند تکه کوچک فوم نیز است که به رشد ماگوت‌ها کمک می‌کند و اگزودا (مایع خارج سلولی) را کنترل می‌کند. پانسمان‌های بایوبگ، با توجه به ماهیت و سایز محل زخم، در اندازه‌های مختلفی تولید و به کار گرفته می‌شوند. لازم به اشاره است که این ماگوت‌ها در طول دوره درمان، از کیسه خارج نمی‌شوند؛ بنابراین نیازی به ترس یا انزجار نیست.

- لاروهای مستقیم یا آزاد:

در این روش، ماگوت‌ها مستقیماً روی محل زخم قرار داده می‌شوند و به صورت ویژه‌ای پانسمان می‌شوند. ماهیت دقیق این لاروها با توجه به اندازه و موقعیت منطقه‌ای که باید درمان شوند متفاوت است. در این روش، ماگوت‌ها قبل از برداشتن پانسمان، معمولاً تا سه روز در محل خود باقی می‌مانند و سپس ممکن است این روند تکرار شود. زیرا پیش‌بینی مدت زمان یک دوره درمان با ماگوت تراپی غیرممکن است. گاهی اوقات یک زخم با یک‌بار استفاده از ماگوت، به طور کامل پاک‌سازی می‌شود، اما برخی از زخم‌ها به دو یا چند دوره درمان برای رسیدن به نتیجه مطلوب نیاز دارند.

آمادگی برای انجام لارودرمانی

تنها آمادگی و اقدام لازم قبل از لارو درمانی، تحقیق و جستجوی مرکزی پیشرو در درمان زخم‌های مختلف با کمک این روش پیشرفته و معتبر است. چراکه کشت تخم مگس ضدعفونی شده و باکیفیت و اعمال صحیح آن بر روی انواع زخم‌ها نیازمند تخصص و تجهیزات مناسب درمانی است.

گاهی اوقات زخمی که حاوی بافت مرده زیادی است، بوی ناخوشایندی در طول درمان پیدا می‌کند که دلیل این مهم نیز به سبب فعالیت ماگوت‌هاست و با تعویض پانسمان برطرف می‌شود.

درمان چقدر طول می کشد؟

درمان می تواند با توجه به  ماهیت زخم و عواملی مانند مقدار بافت مرده، عمق، سطح عفونت و گردش خون متفاوت باشد. هر پانسمان لارو را می توان تا دو روز در جای خود قرار داد. معمولاً دو تا سه جلسه درمان، هر کدام دو روز برای کمک به پیشرفت زخم مورد نیاز است. برخی از زخم ها تنها به یک دوره نیاز دارند در حالی که برخی زخم های پیچیده تر ممکن است به چهار دوره یا بیشتر نیاز داشته باشند.

مراقبت های لازم بعد از انجام لارو درمانی

• محل زخم خود را در آب غوطه‌ور نکنید.
• محل زخم خود را در معرض گرما قرار ندهید و خیلی نزدیک به منبع گرما مانند آتش یا رادیاتور ننشینید. زیرا ممکن است ماگوت‌های روی زخم خشک شوند.
• همچنین تا حد امکان، از نشستن یا راه رفتن روی زخمی که با ماگوت درمان شده است اجتناب کنید.

عوارض و خطرات لارو درمانی

پوست اطراف زخم، ممکن است به حرکت و فشار لاروها و ترشحات ماگوت‌ها، حساس باشد. به خصوص که احساس حرکت لاروها پس از گذشت ۲۴ ساعت از درمان، به دلیل افزایش اندازه لاروها آشکارتر می‌شود. اما جای نگرانی نیست؛ چراکه در چنین مواقعی درد را می‌توان با مسکن‌ها کاهش داد.

هزینه لارو درمانی

طبق گزارش‌ها استفاده از ماگوت یک گزینه درمان مقرون‌به‌صرفه است.

نتیجه گیری

به‌طورکلی، لارو درمانی به‌عنوان گزینه‌ای برای دبریدمان و درمان زخم‌های نکروزه یا مرده داخل زخم مطرح می‌شود. این روش که در چند دهه گذشته به طور آزمایشی استفاده می‌شد، از سال ۲۰۰۴، گسترش بیشتری یافت و نه‌تنها در دبریدمان زخم، بلکه در کاهش بار باکتریایی و تسریع بهبود زخم موثر بوده است. بنابراین توصیه می شود در درمان زخم‌های دیابتی و زخم‌های بستر مزمن خود از این متد استفاده شود.

دکتر معصومه امین، گروه بیولوژی و کنترل ناقلین بیماریها، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی شیراز