HIV/AIDSچیست؟

ایدز AIDS )) مخفف Acquired Immune Deficiency Syndrome  به معنی "سندرم نقص ایمنی اکتسابی" است. ایدز بیماریی است که در آن مجموعهای از نشانه ها و علائم گوناگون، بر اثر عفونت با ویروسی به نام HIV و به علت ضعف دستگاه ایمنی بدن رخ میدهد.

HIV )) مخفف  Human Immunodeficiency  به معنی "ویروس نقص ایمنی انسانی"است. این ویروس به دستگاه ایمنی بدن حمله و آن را به تدریج تخریب میکند.

HIV با ایــدز تفاوت دارد.  HIV اسم ویروس ضعیف کننده دستگاه دفاعی بدن، و ایدز نام بیماری ناشی از آن است.

طول میکشد تا عفونت HIV منجر به بیماری ایدز شود  این مدت زمان چند مرحله دارد،  که در افراد مختلف متفاوت است :

مرحله پنجره: مرحله ای است که از زمان ورود ویروس به بدن تا مثبت شدن تستهای آزمایشگاهی  معمولا حدود 6 هفته است، ولی ممکن است تا 6 ماه هم طول بکشد،

مرحله بی علامت: مرحله ای است که میتواند بسیار طولانی باشد (چندین سال). یعنی فرد مبتلا HIV ممکن است تا سالها، ظاهر سالمی داشته باشد.

 مرحله علامت دار قبل از ایدز: مرحله ای است که طی آن فرد مبتلا به HIV مشکلات سلامتی دارد ولی هنوز وارد مرحله ایدز نشده است.

 مرحله ایدز: مرحله پیشرفته بیماری است.

مهم ترین علائم HIV :

کاهش وزن بدن بیش از 10 درصد در ماه، تعریق شبانه، سرفه و تب، آفت های دهانی و تبخال بی علت و اسهال طولانی مدت و بیش از یک ماه است.

راه های انتقال HIV  :

-          از راه تماس جنسی با فرد مبتلا بدون استفاده از کاندوم

-          با استفاده مشترک از وسایل تزریق (سرنگ و سوزن، قاشق، فیلتر و ...)، وسایل خالکوبی و تاتو (قلم، جوهر و ..)، وسایل سوراخ کردن گوش، تیغ اصلاح و یا هر نوع وسیله تیز و برنده دیگر آلوده به ویروس

-           از راه انتقال خون و فراوردههای خونی حاوی ویروس

-           از مادر مبتلا به نوزاد در طی حاملگی، زایمان و شیردهی

HIV  از راه های زیر قابل انتقال نیست :

- تماس معمولی افراد در منزل یا اجتماع با بیمار

دست دادن ، بغل گرفتن و یا بوسیدن صورت-

استفاده از وسایل غذاخوری مشترک: بشقاب، لیوان، قاشق و چنگال و-

 استفاده از استخرها و یا توالت عمومی -

عطسه و سرفه، یا تماس با اشک و عرق بیمار -

- نیش حشرات

- لمس دستگیره در، میله اتوبوس، راه پله، گوشی تلفن

پیشگیری از ایدز

الفبای پیشگیری از ایدز با «پرهیز»، «پایبندی»، «استفاده از ابزار ایمن» و «درمان» است. در «پرهیز» باید به افراد یاد دهیم که از رفتارهای پرخطر جنسی بپرهیزند و پیش از ازدواج خویشتن داری کنند. همچنین  «پایبندی» به ارزش های اخلاقی و اسلامی و آموزش به افراد مجرد و متأهل برای پایبندی به خانواده، جامعه و همسر نقش مؤثری در کاهش ابتلا به بیماری های عفونی و HIV ایدز دارد.

اهمیت خودمراقبتی(سبک زندگی سالم) در زمینه پیشگیری بسیار مهم است . آموزش مهارت های خودآگاهی، عزت نفس، قدرت «نه» گفتن، توان حل مسئله و پر کردن اوقات فراغت به شیوه های جامعه پسند به افراد به ویژه کودکان و نوجوانان، نقش مؤثری در کاهش ابتلا به بیماری های عفونی دارد.

درمان

درحال حاضر درمان قطعی برای HIV وجود ندارد .تنها درمانهای دارویی ضدویروس وجود دارد که پیشرفت HIV به سمت ایدز را آهسته تر می کند و دراین حالت فرد چندسال می تواند می تواند زندگی سالمی داشته باشد.

تهیه کننده: ملیحه مکی آبادی کارشناس آموزش بهداشت دانشکده بهداشت