با پیشرفت علم و مکانیزه شدن صنایع و ادارات، نیاز به رایانه بیشتر از قبل احساس می شود. استفاده از رایانه اگرچه سبب آسان تر شدن کارها می شود ولی در عین حال خود می تواند باعث به وجود آمدن مشکلات فراوان جسمی شود. به همین جهت شناخت عوارض و نحوه استفاده صحیح از رایانه ضروری است.

عوارض به وجود آمده در اثر کار با کامپیوتر

1.       دردهای عضلانی

2.       سردرد

3.       درد مچ دست و اندام فوقانی

4.       گردن درد

5.       کمردرد

6.       خمیدگی پشت

7.       مشکلات بینایی

دردهای اسکلتی عضلانی

کار با رایانه به علت اینکه باعث نگهداری یک حالت ثابت به مدت طولانی می شود، سبب خستگی عضلات گشته و اگر این کار به طور مداوم باشد، باعث صدمه به ماهیچه ها، مفاصل، تاندون ها و اعصاب می شود.

نشانه های این صدمات شامل:

درد، تورم، کرخت شدگی، خواب رفتگی دستها، کاهش نیروی عضلانی و کاهش دامنه حرکت مفاصل می باشد.

مشکلات بینایی

خیره شدن به صفحه مانیتور، تعداد دفعات پلک زدن را کاهش می دهد و سبب سوزش و خشکی چشم ها و اشک ریزش می گردد. رایج ترین مشکل بینایی در کاربران رایانه، خستگی چشمها می باشد. عوامل موثر در ایجاد خستگی چشم شامل وضعیت چشم(عیوب انکساری تصحیح نشده مثل آستیگماتیسم، پیرچشمی و نزدیک بینی)، نوع کار با رایانه(کار طولانی و بی وقفه)، عوامل فردی( خستگی، داروها، بیماریهایی مثل میگرن، ترس از نور و عوامل روانشناختی مثل نگرانی و اضطراب)، عوامل محیطی( سروصدای محیط، آلودگی هوا، روشنایی نامناسب)، وضعیت کاربر هنگام استفاده از رایانه( وضعیت چشم، سر و گردن، کمر، ران، ساق پا و مچ دست) و عوامل ابزاری (مانیتور، موس، صفحه کلید و صندلی) می باشد.

عواملی که احتمال ایجاد عوارض را افزایش می دهند:

·         تکرار زیاد حرکات دست، بازو یا شانه

·         کار طولانی مدت بدون استراحت و عدم تغییر وضعیت بدن

·         کار کردن در حالی که مچ دست خمیده یا زاویه دار است.

·         کار کردن در حالی که گردن به جلو یا عقب خم شده است.

·         نور نامناسب محیط کار

·         صندلی نامناسب یا غیرارگونومیک

چگونه عوارض ناشی از کار با کامپیوتر را کاهش دهیم؟

1.       به تناوب از پشت میز برخاسته، کمی استراحت کنید و از نرمشهای گردن، بازو، مچ دست و پاها استفاده کنید.

2.       سعی کنید هر 20 تا 30 دقیقه چشم خود را از مانیتور برداشته و به مدت 20 تا 30 ثانیه به نقطه ای دور نگاه کنید. این کار سبب استراحت عضلات چشم شده و به شما وقت می دهد پلک بزنید تا سطح چشم شما مرطوب گردد.

3.       مرکز مانیتور باید 10 تا 20 سانتی متر پایین تر از چشمان شما باشد. این وضعیت علاوه بر اینکه باعث می شود پلک ها پایین تر قرار گیرند و سطح کمتری از چشم در معرض هوا باشد، از خستگی گردن و شانه ها نیز می کاهد.

 

4.       ارتفاع صندلی را طوری تنظیم کنید که ساعد شما در هنگام کار با صفحه کلید موازی سطح زمین باشد، کف پاها روی زمین قرار داشته و زانو و کمر شما در زاویه 90 درجه قرار گیرد.

5.       فاصله مانیتور با چشمان شما باید 50 تا 60 سانتی متر باشد.

6.       هنگام کار با رایانه سعی کنید گردن خود را راست نگه داشته و شانه را به عقب بدهید. قوزکردن سبب دردهای گردن و شانه می شود. پشت خود را کاملا به صندلی بچسبانید.

7.       مانیتور را طوری قرار دهید که نور پنجره یا روشنایی اتاق به آن نتابد. هنگام کار با رایانه سعی کنید پرده ها را بکشید و روشنایی اتاق را به نصف معمول کاهش دهید.

8.       صفحه نوشته را در حداقل فاصله و هم سطح مانیتور قرار دهید. برای این کار از صفحه نگهدار استفاده کنید.

9.       از صفحه کلید و موس به طور صحیح استفاده کنید.

10.   از بوجود آمدن استرس تماسی بین بدن خود و سطوح سفت ایستگاه کاری جلوگیری کنید.

 

تهیه کننده: متین رستمی کارشناس ارشد ارگونومی دانشکده بهداشت

 پایان خبر