شاید برای افرادی که حتی برای یک بار هم نام بیماری وست نایل را شنیده باشند این سوالات پیش آید که این بیماری چیست، چه علائمی دارد، چگونه عمل می کند، چه جانور یا جانورانی توانایی انتقال آن را دارند. خوشبختانه در ادامه این مطلب می توانیم به تمامی سوالات و شبهات بالا پاسخ داده و بطور مختصر با بیماری وست نایل آشنا خواهیم شد.

نامگذاری بیماری وست نایل یا همان تب نیل غربی از اولین مورد گزارش شده آن گرفته شده است. رود نیل از سه کشور اوگاندا، سودان و مصر عبور می کند و نام یکی از مناطق کشور اوگاندا، منطقه وست نایل می باشد که برای اولین بار این بیماری در سال 1937 در بدن یک خانم شناسایی شد. پس همانطور که می بینید وست نایل یا West Nile یک نام خاص است و بهتر است آن را به نیل غربی و موارد مشابه ترجمه نکنیم.

منشأ بیماری فوق یک ویروس می باشد که اصطلاحاً به آن آربوویروس می گویند که در ادامه دلیل این نامگذاری را با یکدیگر بررسی خواهیم کرد. این ویروس که با نام ویروس وست نایل (West Nile Virus) یا به اختصار WNV شناخته می شود میتواند در اسب، پرندگان و همچنین انسان ایجاد بیماری کند. البته مواردی از آلودگی سگ و خفاش نیز به این بیماری گزارش شده است.

ویروس ها برای انتقال راه های مختلفی را انتخاب می کنند. برای مثال ویروس کرونا و امثال آن می توانند بطور مستقیم از بدن فرد آلوده و از طریق سرفه و یا عطسه و همچنین از طریق سطوح، انتقال پیدا کنند و برای انتقال نیاز به هیچ جانوری ندارند. درصورتی که روش انتقال یکسری از ویروس های دیگر بسیار پیچیده می باشد. یکی از این روشها، انتقال از طریق یک جانور یا گونه دیگر می باشد. در موارد بسیار زیادی این گونه می تواند از حشرات باشد و در واقع حشرات پل ارتباطی بین ویروس و گونه هدف ویروس می باشند. یعنی در بدن خود شرایط خوبی را برای ویروس فراهم می کنند و سپس از طریق راه های مختلف، این ویروس را به بدن گونه هدف وارد می کنند. یکی از عمده ترین این روشها، انتقال از طریق نیش زدن می باشد.

حال که با روش انتقال ویروس وست نایل آشنا شدیم، بطور تخصصی چرخه این ویروس را بررسی می کنیم. اهمیت ویروس فوق از جهت بیماریزایی برای انسان می باشد، پس ما نیز در طی این مطلب چرخه ای را بررسی می کنیم که در نهایت به انسان ختم می شود. ویروس در ابتدا از راه های متفاوتی که بسیاری از آنها هنوز مشخص نیست به بدن پرندگان وارد می شود. سپس این ویروس نیاز است که از بدن پرندگان خارج شده و به انسان انتقال پیدا کند که این کار را گروهی از حشرات یعنی پشه ها انجام می دهند. به عبارت دیگر، پشه ها ویروس را از طریق نیش زدن از بدن پرندگان دریافت می کنند و سپس از همان طریق آن را به بدن انسان انتقال می دهند. در این چرخه اصطلاحاً به پشه ها، ناقل گفته می شود. همچنین از آنجایی که پرنده، ویروس را در خود نگهداری می کند، در طی این چرخه، پرنده را بعنوان مخزن می شناسند.

پشه های آلوده می توانند انسان و سایر حیوانات هدف خود را آلوده کنند، ولی سیکل انتقال ویروس از این میزبان ها قطع می شود که به اصطلاح ویروس در این میزبان ها به بن بست (Dead End Host) میرسد.

اگر فردی به ویروس وست نایل مبتلا شود، به طور معمول در طی 3 تا 14 روز پس از گزش، اولین علائم ویروس را از خود نشان می دهد که شدت آن می تواند با توجه به فرد، متفاوت باشد. ویروس وست نایل می تواند از سه طریق متفاوت بر روی انسان تأثیر بگذارد که شامل موارد زیر می باشد:

1) عفونت بدون علامت: در حدود 80 درصد موارد، هیچ علائم و نشانه‌ای وجود ندارد.

2) تب نیل غربی: حدود 20 درصد از افراد سندرم تب خفیف را تجربه می‌کنند.

3) بیماری تهاجمی عصبی: حدود 1 درصد بیماران در سیستم عصبی مرکزی (CNS) دچار عوارضی می‌شوند که بر مغز و ستون فقرات تأثیر می‌گذارد.

همچنین بیماری فوق می تواند علائم خفیف و شدید متفاوتی را از خود به جا بگذارد:

§ علائم شدید: تب، گیجی، تشنج، ضعف عضلانی، از دست دادن بینایی، بی حسی، فلج، کما.

§ علائم خفیف: تب، سردرد، بدن درد، حالت تهوع، استفراغ، غدد لنفاوی متورم شده، بثورات روی سینه، معده یا پشت.

به طور کلی تب وست نایل درمانی ندارد، اما به منظور تسکین علائم این بیماری مانند دردهای عضلانی و سردرد می‌توان از مسکن‌ استفاده کرد.