تدوین و ارزشیابی تاثیر برنامه ارتقاء سلامت بر تطابق بازنشستگی و کیفیت زندگی بازنشستگان؛ کاربرد مدل مبادله‌ای استرس و مقابله تعبیه شده در مدل پرسید-پروسید

دوران بازنشستگی همراه با تغییراتی در ابعاد مختلف زندگی از جمله تغییرات مالی، اجتماعی، روانشناختی و حتی تغییر در فعالیت‌های روزانه است که زندگی بازنشستگان را با چالش‌هایی مواجه می‌کند. این دوره همچنین با آغاز سالمندی و به تبع آن تغییرات پاتوفیزیولوژیک همراه است. تأثیر متقابل این موارد (تغییرات دوران بازنشستگی و تغییرات دوران سالمندی) بر کیفیت زندگی افراد بسیار چشمگیر است. نحوه تطابق افراد با دوران بازنشستگی نیز تأثیر بسزایی بر کیفیت زندگی آن‌ها دارد. از این‌رو، آموزش مهارت‌های مقابله‌ای برای توانمندسازی بازنشستگان در مواجهه با چالش‌های این دوران از اهمیت بالایی برخوردار است. این مطالعه با هدف طراحی و ارزیابی یک برنامه ارتقای سلامت مبتنی بر نظریه برای بهبود تطابق بازنشستگی و کیفیت زندگی بازنشستگان صنعت نفت و آموزش و پرورش در شیراز انجام شده است. یافته‌های این پژوهش نشان‌دهنده اثربخشی برنامه ارتقای سلامت بر پایه الگوی «پرسید-پروسید» و مدل استرس و مقابله لازاروس در بهبود کیفیت زندگی، بهزیستی روانشناختی، تطابق بازنشستگی و بهزیستی معنوی است. این اثربخشی نشان می‌دهد که این برنامه قابلیت اجرا در سایر سازمان‌ها را نیز دارد. با این حال، مطالعات بیشتر برای بررسی ماندگاری اثرات در بلندمدت (بیش از شش ماه) و ارزیابی کارایی آن در گروه‌های مختلف ضروری است. نتایج نشان می‌دهد که مداخلات مبتنی بر این الگوها، با رویکردی فردمحور و متناسب با نیازهای بازنشستگان، می‌تواند به سازگاری بهتر و بهبود سلامت روانی در آنان منجر شود.

این مطلب از پایان نامه " الهه شوشتری مقدم " دانشجوی دکترا  آموزش بهداشت و ارتقاءسلامت به راهنمایی دکتر "محمدحسین کاوه " و با عنوان " تدوین و ارزشیابی تاثیر برنامه ارتقاء سلامت بر تطابق بازنشستگی و کیفیت زندگی بازنشستگان؛ کاربرد مدل مبادله‌ای استرس و مقابله تعبیه شده در مدل پرسید-پروسید "  استخراج گردیده است.