بالغین پخته به خوبی می دانند که فرد کامل و زندگی کامل وجود ندارد، مگر در رویاها  یا در فیلم ها اما هنوز والدین تک فرزندی وجود دارند که حداقل بعضی مواقع از فرزند خود توقع " بدون نقص بودن" دارند. داشتن  تک فرزند گاهی منجر به توقعات غیرمنطقی می شود که در والدین چندفرزندی دیده نمی شود ، و این به این خاطر است که کل عشق و آرزو و امید آنها در وجود یک فرزند جمع می شود.

تجربه به والدینی که بیش از یک فرزند دارندآموخته است که هر بچه ای دارای توانایی ها و شخصیت متفاوتی است . والدین تک فرزند ممکن است برای اینکه فرزندشان در مدرسه، و یا با دوستان بهترین باشد ،فشار خیلی بیشتر از آنچه که بچه می تواند تحمل نماید ، وارد می کنند.

چرا والدین تک فرزند بر فرزندشان فشار می آورند؟

تک فرزندها مثل بچه های روی صحنه نمایش هستند، وقتی که در مرکز توجه قرار می گیرند ،چیزهای جادویی می تواند رخ دهد ، اما اگر اشتباهی از آنها سر بزند خیلی بارز و بزرگ جلو می کند.از دید تک فرزند دانستن اینکه محور و مرکزیت دنیای والدینش هست، می تواند احساس امنیت به ارمغان آورد  اما ممکن است همیشه خود را زیر ذره بین والدین احساس نماید. تک فرزندها معمولا توجه دقیق تری به اهداف و خواسته های والدین خود دارند . این فشارها گرچه ممکن است منجر به پیشرفت درسی تک فرزند شود، ولی باید بدانیم که امکان دارد او را از تعادل روانی خارج سازد.همچنین والدین تک فرزند آرزوهای خیلی زیادی برای فرزند خود دارند آنها فقط یک بچه دارند و اگر بچه خوب از آب در نیاید، شانس دیگری وجود ندارد . موفقیت یا شکست آنها در نقش یک پدر یا مادر، به طور نزدیکی به موفقیت یا شکست بچه گره خورده است.

رقابت با دیگر والدین

رقابت اسم بازی است که در هر مرحله ای از زندگی ما وجود دارند . برخی از والدین تک فرزند فکر می کنند که برای رقابت بهتر با والدینی که بیشتر از یک بچه دارند ، باید بچه آنها به تنهایی از مجموع فرزندان خانواده های رقیب ، برتر باشد و همچنین میل به مقایسه تک فرزند خود با بچه های دیگر می تواند خیلی شدید باشد.

انتقاد بیش از حد

برخی  از والدین راه مستقیم انتقادکردن را در پیش می گیرند و این رویه را از زمان کودکی فرزند خود شروع می کنند ،آنها ممکن است توقع خیلی زیادی از تک فرزند خود داشته باشند زیرا فکر می کنند او خیلی توانمند،باهوش و استثنایی است .والدینی که آشکارا یا مخفیانه دست به مقایسه بچه خود با بچه دیگران می زنند اصولا والدینی انتقادی و ریزبین هستند و بیش از حد روی بچه خود متمرکز می شوند اما ممکن است خودشان این مسئله را قبول نکنند.  و هیچکس مثل والدین این تک فرزندها نمی تواند به جزئیات توجه داشته باشد، زیرا آنها بیش از حد روی بچه خود متمرکز می شوند.

عواقب توقعات غیرمنطقی

تشویق تک فرزند به انجام همه چیز یا همه چیز بودن موجب سردرگمی  و عصبانیت او می شود زیرا قدرت تصمیم گیری او را مهار میکند و نتیجه اش بچه ای است که در زیر بار گزینه ها و تصمیمات خم می شودکه به فردی مضطرب تبدیل می شود  که موجب سلب  آرامش  بچه و به سختی می تواند سطح توانمندی خود را پیداکند.

چگونه والدین می توانند از کمال گرایی مخرب اجتناب کنند؟

-روش های آزمایشگاهی و روحیه آزمایش کردن را کنار بگذارید . بچه شما نمونه آزمایش نیست.

-از تجزیه و تحلیل جزئیات رفتارهای او اجتناب کنید.

-بپذیرید که ممکن است نیازها و تمایلات شما با فرزندتان کاملا متفاوت باشد.

-عشق و تایید را باهم قاطی نکنید. هیچ کدام به دیگری وابسته نیست. طبق گفته  کارل پیکهاردت " دوست داشتن و عشق بدون شرط است اما باید تایید و تصویب را کسب کرد"

-روی این کار کنید که بچه شما کیست و چه توانایی هایی دارد ، به جای اینکه ببینید که شما از او چه می خواهید؟

-از تفاوت های فردی فرزندتان حمایت کنید . بچه خود را با دیگران مقایسه نکنید . هر فردی منحصر به فرد است.

-این واقعیت را بپذیرید که بچه ها گاهی تصمیمات ضعیف و بد گرفته و از آنها درس می گیرند . کمال برای خداست نه انسان.

دکتر مسعود کریمی دکترای تخصصی آموزش بهداشت