تعریف خودآسیبی: آسیب عمدی به بافت بدن بدون قصد خودکشی

انواع رفتارهای خودآسیبی:

1- خراشیدن پوست بدن طوری که جای آن ها بر بدن باقی بماند.

2- ناخن جویدن

3- بریدن هرقسمتی از بدن بصورت عمدی

4- سوزاندن و کبود کردن بدن بصورت عمدی 

5- کشیدن مو که باعث درد شود

شیوع خودآسیبی در نوجوانان جهان حدود 15درصد است و در آینده با نتایج منفی از جمله خطر بیماری روانی و خودکشی همراه است.

سبب شناسی بروز رفتار:

افراد برای تسکین یافتن یا رهایی از احساسات منفی، خودآسیبی بدون قصد خودکشی را انجام می دهند.

برخی از عوامل تاثیرگذار در بروز رفتارهای خودآسیبی :

1- عوامل فردی : افسردگی، اضطراب، عزت نفس پایین ، ناامیدی و اعتیاد

2- عوامل خانوادگی: مهارت ارتباطی بین اعضای خانواده ، جدایی والدین و سابقه ی خودآسیبی و خودکشی در خانواده

3- عوامل اجتماعی: رسانه ها (عکس و فیلم) ، دوستانی که سابقه ی خودآسیبی و خودکشی دارند، مهارت ارتباطی ضعیف

نشانه های شناسایی رفتار خودآسیبی:

Ø       این افراد احساس تنهایی می کنند و نمی توانند احساسات خود را بیان نمایند و تحت تاثیر تهیج و انگیزش دیگران می باشند.

Ø       داشتن یکسری بریدگی و سوختگی یا خراش مکرر که فرد هیچ توضیحی برای آن ندارد.

Ø       خودکارآمدی پایین

Ø       مهارت ارتباطی ضعیف

Ø       عملکرد ضعیف در محل کار ، مدرسه یا خانه

Ø       عزت نفس پایین

Ø       از قبول مسئولیت هراسان است

انواع مداخلات در پیشگیری و کاهش رفتار خودآسیبی

1- دارو درمانی: در مواقع بحرانی برای بیمایهایی مثل افسردگی شدید و اضطراب شدید و.. در کنار روش های دیگر نیز انجام می گردد

2-روان درمانی : جلسات مشاوره با فردی که درگیر رفتار خودآسیبی می باشد و همچنین جلسات مشاوره با والدین (  آموزش مهارت های فرزندپروری و مهارت های ارتباطی)

مداخلات توصیه شده سازمان جهانی بهداشت

1- شناسایی زودهنگام این افراد

2- آموزش کارکنان بهداشت در شناسایی و درمان زودرس

3- محدود کردن دسترسی افراد به وسایل

4- آموزش مهارتهای مقابله با فشار های زندگی از جمله : آموزش کنترل خشم، آموزش مهارت حل مسئله ، آموزش مدیریت هیجانات و آموزش مهارت خودتنظیمی

تهیه کننده: خانم الهه زارع دانشجوی ارشد آموزش بهداشت و ارتقا سلامت

            ملیحه مکی آبادی کارشناس گروه آموزش بهداشت و ارتقا سلامت