دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی شیراز
راهنمایی برای والدین در آستانه بازگشایی مدارس برای تنظیم خواب دانشآموزان
با نزدیک شدن به زمان بازگشایی مدارس، یکی از چالشهای مهم برای والدین، تنظیم خواب فرزندانشان است. خواب کافی و باکیفیت نه تنها بر سلامت جسمی و روانی کودکان تأثیرگذار است، بلکه به بهبود عملکرد تحصیلی و تمرکز آنها نیز کمک میکند. در این مقاله، به بررسی راهکارهایی میپردازیم که به والدین کمک میکند تا خواب فرزندانشان را به بهترین شکل تنظیم کنند.
اهمیت خواب مناسب
خواب کافی برای رشد و توسعه سالم کودکان ضروری است. خواب به مغز فرصت میدهد تا اطلاعات را پردازش کند، حافظه را تقویت کند و انرژی لازم برای فعالیتهای روزانه را تأمین کند. همچنین، خواب ناکافی میتواند منجر به مشکلاتی مانند کاهش تمرکز، افزایش استرس و حتی اختلالات رفتاری شود.
راهکارهای تنظیم خواب دانشآموزان
۱. تعیین زمان خواب و بیداری ثابت
تعیین یک زمان مشخص برای خواب و بیداری به فرزندان کمک میکند تا به یک الگوی خواب منظم عادت کنند. این کار را میتوانید با تنظیم ساعت خواب و بیداری به تدریج انجام دهید. به عنوان مثال، اگر فرزند شما معمولاً ساعت ۱۱ شب به خواب میرود، میتوانید هر چند روز ۱۵ دقیقه زودتر او را به خواب ببرید تا به ساعت مورد نظر برسید.
۲. ایجاد محیط خواب مناسب
محیط خواب باید آرام، تاریک و خنک باشد. از پردههای ضخیم برای جلوگیری از ورود نور و از وسایل خواب راحت استفاده کنید. همچنین، دمای اتاق باید در حدود ۱۸-۲۰ درجه سانتیگراد تنظیم شود تا خواب راحتتری فراهم شود.
۳. محدود کردن استفاده از دستگاههای الکترونیکی
نور آبی ناشی از تلفنهای همراه، تبلتها و تلویزیونها میتواند خواب را مختل کند. توصیه میشود که فرزندان حداقل یک ساعت قبل از خواب از این دستگاهها دور باشند و به جای آن، فعالیتهای آرامشبخش مانند خواندن کتاب یا گوش دادن به موسیقی ملایم را انجام دهند.
۴. فعالیت بدنی منظم
تشویق فرزندان به انجام فعالیتهای بدنی منظم در طول روز میتواند به بهبود کیفیت خواب آنها کمک کند. ورزش و بازیهای فیزیکی نه تنها به کاهش استرس کمک میکنند بلکه خستگی طبیعی بدن را افزایش میدهند.
۵. ایجاد عادات خواب سالم
والدین میتوانند با ایجاد عادات خواب سالم مانند خواندن داستان قبل از خواب یا انجام تکنیکهای آرامشبخش، به فرزندان کمک کنند تا به خواب بروند. این کار میتواند به ایجاد یک روال خواب مثبت کمک کند.
۶. آگاهی از تأثیرات خواب ناکافی
آگاهسازی کودکان درباره عوارض خواب ناکافی و تأثیر آن بر عملکرد تحصیلی و روحی آنها میتواند انگیزهای برای رعایت عادات خواب سالم باشد. میتوانید با آنها درباره اهمیت خواب صحبت کنید و تجربیات خود را به اشتراک بگذارید.
تنظیم خواب فرزندان در آستانه بازگشایی مدارس یک چالش مهم برای والدین است، اما با رعایت نکات فوق، میتوانید به فرزندان خود کمک کنید تا خواب بهتری داشته باشند و با انرژی بیشتری به مدرسه بروند. خواب کافی و باکیفیت نه تنها بر سلامت جسمی و روانی آنها تأثیرگذار است، بلکه به بهبود عملکرد تحصیلی و اجتماعی آنها نیز کمک میکند. با ایجاد یک روال خواب مناسب، میتوانید به فرزندان خود کمک کنید تا بهترین نسخه از خود را در مدرسه و زندگی روزمره ارائه دهند.
دکتر مهین نظری عضو هیات علمی گروه ارتقا سلامت دانشکده بهداشت