چهارشنبه ‌سوری، جشن باستانی است که در شب چهارشنبه آخرین ماه سال برپا می شود و در واقع پیش در آمدی برای جشن‌های نوروزی می باشد. طبق آیین باستانی ایرانی در این شب آتش بزرگی برپا می‌شود، که تا صبح زود و طلوع آفتاب، برافروخته می‌ماند و مردم از روی آتش می‌پرند و با گفتن زردی من از تو سرخی تو از من، زردی، بیماری و مشکلاتشان را به دست آتش می‌سپارند و به جای آن سرخی، گرما و نیرو را از آتش هدیه می‌گیرند. هدف نهایی آن پاک سازی محیط زندگی و برطرف نمودن کدورت های مابین اقوام بود تا به هنگام فرا رسیدن نوروز با دلی پاک و به دور از هرگونه کینه توزی و خصومت سال جدید را جشن بگیرند. رفتارهای مغایر با عرف جامعه از قبیل استفاده از مواد منفجره و آتش زا که امروزه در این مراسم به کار می رود، در این آیین جایی ندارد. افرادی که با منفجر کردن ترقه و پراکندن آتش سلامتی مردم را به خطر می اندازند، با تن دادن به رفتاری آمیخته با هرج و مرج روحی، آیین چهارشنبه سوری را تحریف کرده اند.

آسیب شناسی چهارشنبه سوری:

سوختگی: در یک مراسم آتش بازی اولین مشکلی که به ذهن هر کسی می رسد سوختگی است. درصورت آتش گرفتن لباس، شخص باید از دویدن خودداری کرده و بلافاصله بر روی زمین بغلتد. پتو وسیله مناسبی برای خاموش کردن فردی که لباسش آتش گرفته می باشد. استفاده از آب هم در این مواقع کمک کننده است ولی هرگز نباید از کپسول های آتش نشانی برای خاموش کردن فردی که آتش گرفته استفاده کرد.

آسیب های چشمی: یکی از موارد دیگری که در چهارشنبه سوری ها دیده می شود،کوری ناشی از اصابت مستقیم ترکش های ناشی از انفجار مواد محترقه می باشد. در صورت آسیب رسیدن به چشم ها تنها کاری که باید انجام داد این است که چشم با یک کاور، بدون آن که با چشم آسیب دیده تماس داشته باشد، پوشانده شده و بیمار سریع به یک مرکز چشم پزشکی اعزام شود.

ضایعات پوستی و ریوی: باید توجه داشت که هیچ ماده شیمیایی غیر خطرناکی وجود ندارد. ماده شیمیایی به کار رفته در مواد محترقه و منفجره به علت ترکیب با اکسیژن و کربن همگی به نوعی خطرناک هستند. دردهای شکمی، سرگیجه، حالت استفراغ و اسهال و در برخی موارد ناراحتی های تنفسی پیشرفته از آثار این مواد شیمیایی برای تولید کنندگان این مواد است. حساسیت های پیشرفته بر روی غشای پوستی و حتی در صورت جذب این مواد از راه پوست مشکلاتی نظیر سوختگی های پیشرفته، سرفه های شدید و تنگی نفس را در پی دارد. در صورتی که مواد شیمیایی با پوست شما برخورد کرد بلافاصله آن را با آب فراوان شستشو دهید و به یک مرکز درمانی مراجعه کنید.
صداهای مهیب: بسیاری از جوانان از ایجاد صداهای مهیب در این شب لذت می برند و به نوعی برای ایجاد صدای بلندتر با یکدیگر رقابت می کنند و اصلا فکر نمی کنند که صداهای مهیب و ناهنجار سبب بروز ناراحتی های روحی روانی، سکته های قلبی در افراد مسن و حتی سقط جنین در زنان باردار می شود. اگر پس از شنیدن صدای بلند ناهنجار دچار تپش قلب، وزوزگوش یا کاهش شنوایی شدید، فقط سعی کنید در یک فضای آرام استراحت کنید؛ در صورتی که علا ئم بیش از 24 ساعت ادامه یافت به پزشک مراجعه نمایید.

روش های مقابله با حوادث چهارشنبه سوری:
1) شهروندان از ابزارهای آتش بازی و انفجاری دوری کنند و شادی های بی خطر و پایدارتری را جایگزین نموده همچنین از ترددهای بی جهت در سطح شهر خودداری نمایند.
2) هدایت کردن این اقدامات مخاطره آمیز به بیرون از شهر، مکان های تعیین شده و دارای امکانات امنیتی درمانی لازم است.

3) از آن جا که دانش آموزان و دانشجویان بیشترین گروه آسیب پذیر بوده و اکثر آسیب ها در کوچه، خیابان و در حین بازی با مواد محترقه اتفاق می افتد، لازم است برنامه های آموزشی و هشدار دهنده به والدین و جوانان، از طریق رسانه ها و مدارس ارائه گردد.
4) شهروندان نسبت به خود و جامعه شان دارای «مسئولیت اجتماعی» هستند؛ با تکیه بر این مسئولیت اجتماعی و برای بر پا داشتن صحیح این سنت دیرینه و زیبا یکدیگر را راهنمایی کنند.

ارتقا معلومات وآگاهی ها در خصوص علل ایجاد این گونه حوادث باعث تغییر نگرش، اعتقادات، باورها و در نتیجه شکل گیری رفتار سالم برای همه مردم، خصوصا" گروه های در معرض خطر خواهد شد.

به امید چهارشنبه سوری زیبا، فرهنگ ساز و به دور از هرگونه خطر احتمالی.