خشکشویی یکی از راه­های پاکیزه کردن البسه و پارچه است، در واقع به فرایندی از شست و شو که در آن از آب استفاده نمی‌شود، خشک‌شویی می‌گویند. برای این منظور  از حلال شیمیایی استفاده می‌شود و آب هیچ دخالتی در آن ندارد. پرکلراتیلن یکی از حلال هایی است که استفاده می‌شود. این محلول قدرت بالایی در  از بین بردن لکه‌ها دارد.

مراحل خشک شویی :

·         تحویل گرفتن البسه و برچسب گذاری

·         جداسازی و بازرسی البسه

·         لکه گیری

·         شست وشو

·         اتوکشی

·         بسته بندی

·         تحویل دادت البسه به مشتری

بررسی عوامل مخاطره آمیز

صنعت خشک شویی نیز مانند تمامی صنایع و حرفه های دیگر دارای مخاطرات گوناگون می باشد. از جمله این مخاطرات میتوان به مواردی همچون استنشاق مواد شیمیایی ،تماس پوستی با مواد شیمیایی در حین لکه گیری، و آتش سوزی،  اشاره کرد.

در صنعت خشکشویی مواجهه با مواد شیمیایی از راههای مختلف از جمله پوست، چشم و  ریه ها روی می دهد. در فرایند لکه گیری  شخص با انواع حلالهایی مثل تری کلرواتیلن،متیل ایزوبوتیل کتون،اسید هیدروفلوریک تماس دارد که در وهله اول منجر به آسیبهای پوستی ناشی می شوند.

پرکلرواتیلن که استفاده از آن در خشکشویی ها رایج است ممکن است در کارکنان این واحدها سبب ایجاد سرطان شود. ا همچنین امکان آسیب دیدن کبد و کلیه ها  نیز وجود دارد که البته در تما های طولانی مدت با غلطت های بالا رخ می دهد و در شرایط معمول کار خطر آن زیاد نیست.

تری کلرو اتیلن بدون رنگ با بوی شیرین ،غیر قابل اشتعال، غیر خورنده است تماس با بخارات این حلال می تواند باعث تحریک چشم، بینی و گلو شود. تماس پوستی طولانی مدت منجر به درماتیت می شود. هیدروفلوریک اسید محرک چشم،پوست و گلو، غشای موکوسی و ریه هاست و ایجاد سوختگی می کند. از حلالهای جایگزین پرکلرواتیلن ،حلال های نفتی را میتوان نام برد. از ویژگی های این حلالها می توان قابلیت اشتعال، قدرت حلالیت، بو، سمیت  را نام برد. سمیت  انها از پرکلواتیلن کمتر است و در عین حال می تواند موجب تحریک پوست و راههای هوایی شود.

نتیجه گیری

با توجه به مخاطراتی که در رابطه با این صنعت مطرح گردید، بکار گیری روشهای کنترلی و تجهیزات حفاظت فردی توصیه میگردد:

ü        استفاده از روش های کنترلی

طراحی سیستمهای تهویه موضعی در واحد لکه گیری و همپنین کنترل پسابهای خروجی از  ماشینهای شستشو و مجزا کردن واحدهای پذیرش، انبار، اتو کشی، تحویل لباس و ....

ü        استفاده از وسایل حفاظت فردی

دستکش های مخصوص کار با حلال ها

 ماسک های تمام صورت با فیلتر های خاص

حفاظت پوست: لباسهای غیرقابل نفوذ، چکمه، دستکش، روپوشهای آزمایشگاهی، پیش بند

حفاظت چشم: استفاده از گاگل های ایمنی مخصوص مواد شیمیایی، چشم شوی و ماسک تمام صورت

دکتر اسماعیل سلیمانی عضو هیأت علمی گروه مهندسی بهداشت حرفه ای دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی شیراز