1. کنه های گرد وغبار

مهمترین گونه کنه هستند که در اقلیم هایی که زمستان های مرطوب و معتدل است، رایج هستند. رطوبت و دما حیاتی ترین عوامل در بقا و توسعه جمعیت کنه های گرد و غبار خانگی هستند: شرایط بهینه برای این کنه ها 25 درجه سانتیگراد و رطوبت نسبی 70 تا 80% است. آلرژن های اصلی کنه ها از نوع مدفوعی هستند. کنه های مرده یا تخریب شده هنوز خواص آلرژی زایی خود را دارند. آلرژن های کنه گرد و غبار ممکن است در طول فعالیت های داخلی در هوا منتقل شوند. این آلرژن ها معمولا در خانه ها یافت می شوند. تشک، ملافه، بالش، اسباب بازی های نرم کودکان، مبلمان روکش شده و فرش از وسایلی هستند که دارای مقادیر زیادی از کنه های گرد و غیبار هستند. توجه به این نکته مهم است که آلرژن های گرد و غبار را می توان در محیط های دیگر نیز یافت، مانند ادارات و مدارس.

2. شوره ناشی از حیوانات پشمالو

 حیوانات اهلی مانند گربه، سگ، پرندگان و جوندگان ممکن است باعث آسم آلرژیک و رینوکونژونکتیویت (التهاب بینی و ملتحمه چشم) شوند. علاوه بر این، صاحبان گربه و سگ ممکن است مواد آلرژی زا را در لباس های خود به محیط های دیگر به ویژه مناطق عمومی منتقل کنند.

3. حشرات

پوسته های ریخته شده، ترشحات خشک شده و ذرات مدفوع حشرات ممکن است باعث آسم آلرژیک و رینوکونژونکتیویت شوند. به ویژه، سوسری ها منبع مهمی از آلرژن ها در خانه هایی با شرایط بهداشتی نامناسب هستند.

4. آلرژن های میکروبی

طیف وسیعی از میکروارگانیسم‌ها، از جمله قارچ های اکتینومیست‌ گرمادوست، کپک‌ها، باکتری‌ها، آمیب‌ها و نماتدها به عنوان منابع آلرژی‌زا توصیف شده‌اند. مناطق مرطوب دائمی، به ویژه حمام ها و زیرزمین ها، ممکن است از رشد کپک های فراوان در داخل خانه حمایت کنند، اما نشت آب در مصالح ساختمانی که باعث مرطوب شدن سقف، دیوار، فرش و مبلمان می شود، ممکن است شرایط مطلوبی را برای رشد کپک ها فراهم کند. مرطوب‌کننده‌های آلوده در خانه‌ها، ساختمان‌های صنعتی و غیر صنعتی و اتومبیل‌ها می‌توانند آئروسل‌های مملو از میکروارگانیسم‌ها و بقایای میکروارگانیسم‌ها را تولید کنند.

5. گیاهان سبز

گیاهان سبز در داخل خانه باید منابع بالقوه آلرژن در نظر گرفته شوند.

6. عوامل شیمیایی

 آلاینده های شیمیایی داخلی مختلف نشان داده شده است که با آسم مرتبط هستند، از جمله دی اکسید نیتروژن حاصل از پخت و پز، دود تنباکو ، فرمالدئید و ترکیبات آلی فرار. برخی نشانه‌ها مبنی بر اینکه انتشار فرمالدئید و ترکیبات آلی فرار از سطوح تازه رنگ‌شده داخلی ممکن است علائمی شبیه آسم ایجاد کند. همچنین برخی از ترکیبات شیمیایی مواد شوینده کف به عنوان یکی از عوامل احتمالی آسم در محیط‌های داخلی شناخته شده‌اند، مانند روغن کاج.

7. آلرژن های فضای باز

آلرژن‌های بیرون از منزل، مانند گرده‌ها و کپک‌ها ممکن است از طریق پنجره‌ها، درها یا سیستم‌های تهویه باز به محیط‌های داخلی نفوذ کنند. آلرژن های کپک بیشتر در خارج از منزل یافت می شوند، با این حال، ممکن است به محیط های داخلی که توسط گرده ها منتقل شده اند نفوذ کنند.

به طور کلی امروزه منابع و عوامل زیادی برای ایجاد بیماری های مختلف خصوصا تنفسی وجود دارد. که جا دارد انسانها نهایت مراقبت را در برابر این عوامل انجام دهند تا از بهداشت و سلامتی بیشتری برخوردار شوند.

دکتر معصومه امین، گروه بیولوژی و کنترل ناقلین بیماریها، دانشکده بهداشت شیراز