اتلاف مواد غذایی فراتر از یک مشکل پیش پا افتاده است که بسیاری از مردم تصور می کنند. تقریباً یک سوم از کل مواد غذایی تولید شده در جهان به دلایل مختلف دور ریخته می شود یا هدر می رود. این رقم تقریباً برابر 1.3 میلیارد تن در سال است .

1.     هوشمندانه خرید کنید

بیشتر مردم تمایل به خرید مواد غذایی بیش از نیاز خود دارند. اگرچه خرید عمده می تواند راحت باشد ، اما تحقیقات نشان داده است که این روش خرید منجر به هدر رفتن بیشتر مواد غذایی می­شود. برای جلوگیری از خرید بیش از نیاز مواد غذایی ، هر چند روز یک بار به فروشگاه های مواد غذایی بروید تا اینکه هفته­ای یک بار خرید عمده انجام دهید. اگرچه با توجه به شرایط کرونا در سطح جامعه این مسئله امکان پذیر نیست اما می­توان با خرید اینترنتی و ارسال اقام مورد نیاز توسط فروشنده این مشکل را برطرف کرد. علاوه بر این ، لیستی از مواردی را که باید خریداری کنید تهیه کنید. این به شما در کاهش خرید انگیزه کمک می­کند و همچنین باعث کاهش اتلاف غذا می­شود.

 

2.     غذا را به درستی ذخیره کنید

ذخیره نامناسب منجر به اتلاف زیاد مواد غذایی می شود. طبق اعلام شورای دفاع از منابع طبیعی انگلستان، حدود دو سوم زباله های خانگی در انگلستان به دلیل فساد مواد غذایی است. بسیاری از افراد مطمئن نیستند که چگونه میوه ها و سبزیجات را ذخیره کنند ، که این امر می تواند منجر به فساد زود هنگام این محصولات شود. به عنوان مثال ، سیب زمینی ، گوجه فرنگی ، سیر ، خیار و پیاز هرگز نباید در یخچال نگهداری شوند. این موارد باید در دمای اتاق نگهداری شوند. جداسازی غذاهایی که گاز اتیلن بیشتری تولید می­کنند از غذاهایی که تولید نمی­کنند ، روش عالی دیگری برای کاهش فساد مواد غذایی است. اتیلن باعث رسیدن در غذاها می­شود و می تواند منجر به فساد شود. برای جلوگیری از فساد زودرس ، این غذاها را از محصولات حساس به اتیلن مانند سیب زمینی ، سیب ، سبزیجات برگ دار ، توت و فلفل دور نگه دارید.

3.     نهار خود را به سرکار بیاورید

  اگرچه بیرون رفتن برای ناهار با همکاران یا گرفتن یک وعده غذایی از رستوران مورد علاقه خود لذت بخش است ، اما علاوه   بر هزینه آن می­تواند به هدر رفتن غذا کمک کند. یک راه مفید برای صرفه جویی در هزینه و کاهش پسماند، آوردن ناهارهمرا با خود به سرکار است. از طرف دیگر باعث کاهش پسماند مربوط به ظروف یکبار مصرف می­شوید.

 

4.     در آشپزخانه خلاق باشید

 یکی از نکات جالب در مورد پخت و پز غذای خود این است که می توانید دستورالعمل ها را به دلخواه تغییر دهید و طعم ها و      مواد جدید اضافه کنید. ازجمله قسمتهایی از غذاهایی که معمولاً استفاده نمی شوند ، راهی عالی برای استفاده مجدد، و امتحان کردن در آشپزخانه است. ساقه ها،  مواد افزودنی خوشمزه ای به سس ها و غذاهای پخته شده اضافه می­کنند، مخلوط کردن ساقه های کلم بروکلی ، گوجه نرم ، اسفناج پژمرده یا گشنیز و ریحان یک روش ابتکاری به عنوان افزاینده خوشمزه به غذاهای مورد علاقه است.

5.     با استفاده از تکنیک های مختلف ماندگاری غذاها را بیشتر کنید

ترشی ، نوعی روش نگهداری با استفاده از آب نمک یا سرکه ، ممکن است از 2400 سال قبل از میلاد مورد استفاده قرار گرفته باشد. ترشی ، خشک کردن ، کنسرو کردن ، تخمیر ، انجماد و عمل آوری همه روش هایی هستند که می توانید برای ماندگاری بیشتر غذا استفاده کنید و در نتیجه ضایعات را کاهش دهید و از طرف دیگر باعث صرفه جویی در هزینه شما می­شوند. علاوه بر این ، بیشتر تکنیک های نگهداری ساده هستند و می­توانند سرگرم کننده باشند. به عنوان مثال ، تبدیل کردن سیب بیش از حد رسیده به کمپوت سیب یا ترشی یک خوراکی خوشمزه و طولانی مدت برای شما فراهم می کند که حتی بچه ها از آن لذت می برند.

6.     یخچال و فریزر خود را درهم و برهم نگه ندارید

اگرچه داشتن یخچال و فریزر خوب می­تواند یک مزیت باشد ، اما یک یخچال بیش از حد پر شده می­تواند باعث اتلاف مواد غذایی شود. با مرتب نگه داشتن یخچال خود به جلوگیری از فساد غذا کمک کنید تا بتوانید غذاها را به وضوح ببینید و از زمان خرید آنها مطلع شوید. یک راه مناسب برای تهیه یخچال خود استفاده از روش FIFO است که مخفف "first in، first out" است.

 

7.     پس مانده را ذخیره کنید

اگرچه بسیاری از افراد غذای اضافی را در یخچال نگه داری میکنند، اما غذاها اغلب در یخچال فراموش می­شوند و بعد از مدتی فاسد شده و دور ریخته می­شوند. ذخیره مواد باقی مانده در یک ظرف شیشه­ای شفاف و نه در یک ظرف مات به شما کمک می­کند تا غذا را فراموش نکنید. اگر اتفاقاً زیاد آشپزی می­کنید و به طور مرتب باقیمانده غذای خود را نگه داری می­کنید ، روزی را برای استفاده از هرچه در یخچال جمع شده اختصاص دهید. این یک روش عالی برای جلوگیری از دور ریختن غذا است. علاوه بر این ، در وقت و هزینه شما صرفه جویی می­شود.

8.     پوست میوجات و سبزیجات را بخورید

مردم اغلب هنگام تهیه وعده های غذایی ، پوست میوه ها ، سبزیجات را از بین می برند. این کار کمی تعجب آور است ، زیرا بسیاری از مواد مغذی در لایه خارجی محصول قرار دارند. به عنوان مثال ، پوست سیب حاوی مقدار زیادی فیبر ، ویتامین ، مواد معدنی و آنتی اکسیدان است. در حقیقت ، محققان گروهی از ترکیبات موجود در پوست سیب را به نام تری ترپنوئیدها شناسایی کرده اند که به عنوان آنتی اکسیدان­های قوی در بدن عمل می­کنند و ممکن است توانایی مبارزه با سرطان داشته باشند لایه های خارجی سیب زمینی ، هویج ، خیار ، انبه ، کیوی و بادمجان نیز خوراکی و مقوی هستند. خوردن پوست این مواد نه تنها خوشمزه است ، بلکه مقرون به صرفه است و از ضایعات غذایی شما می­کاهد.

9.     پرخوری ممنوع

پرخوری مشکل بسیاری از افراد است. اطمینان حاصل کنید که به اندازه و بجا غذا مصرف کنید. به یاد داشته باشید که پرخوری نه تنها باعث کاهش هدر رفتن غذا نمی شود بلکه باعث افزایش وزن و مشکلات سلامتی خواهد شد. همچنین این نکته حائز اهمیت است که  ضایعات مواد غذایی تأثیر عمده ای بر محیط دارد.

10.                        اگر می توانید از ضایعات آشپزخانه کمپوست درست کنید

کمپوست مواد غذایی مانده یک روش مفید برای استفاده مجدد از ضایعات مواد غذایی و تبدیل آن به یک ماده مفید جهت رشد گیاهان خود در خانه است. کمپوست خانگی در حیاط به وسیله کمپوست کردن زباله‌های آشپزخانه، برگ درختان یا کود پرندگان و چهارپایان در یک گوشه یا قرار دادن آن‌ها در یک چاله در زمین و اجازه به طبیعت به ویژه میکروارگانیسم‌ها برای انجام عملیاتش به آسانی می‌تواند صورت گیرد. همچنین می‌توان از سطل تهیه کمپوست نیز استفاده کرد.

امین محمدپور- دانشجوی دکتری بهداشت محیط

دکتر محمدرضا سمائی- مدیرگروه مهندسی بهداشت محیط