کرونا ویروس ها خانواده بزرگی از ویروس ها هستند که باعث ایجاد طیف وسیعی از بیماری های تنفسی مانند سرماخوردگی خفیف تا شدید و عفونت های شدیدتر نظیر سندرم تنفسی (مرس) و سندرم تنفسی حاد شدید (سارس) می شوند. کروناویروس 2019 یا کووید 19 جدیدترین بیماری شناخته شده ناشی از کروناویروس هاست. این ویروس می تواند از طریق سرفه، عطسـه، تخلیـه ترشـحات بینـی و دهان یک فرد بیمار به فرد دیگر منتقل شود. راه دیگـر انتقـال، تماس دست ها با محیط و سطوح آلوده به ویروس مانند تجهیزات، دستگیره درب ها ، میز و صندلی، شیرآلات، پریز و کلیدهای برق و کلیه وسایل عمومی و مشترک مورد استفاده است. علائم این بیماری شامل تب، سرفه های خشک و خستگی بوده و در برخی موارد با درد، احتقان و آبریزش از بینی، گلودرد و اسهال همراه است. در بسیاری از موارد افرادی که دچار عفونت شده اند، هیچ علامتی نداشته و در 80 درصد موارد بدون درمان خاصی بهبود می یابند. در برخی موارد تعدادی از بیماران، مبتلا به نوع خفیف بیماری می شوند که می توانند درمان و خدمات مراقبتی را در منزل دریافت کنند. پس از تشخیص بیماری کرونا در افراد، برای آن دسته از مبتلایان که دارای علائم خفیف، سطح اکسیژن خون نرمال و بدون بیماری‌های زمینه‌ای (قلبی عروقی، نارسایی کلیوی یا مشکلات سیستم ایمنی) باشند، قرنطینه خانگی تجویز می‌شود. در قرنطینه خانگی یک نفر از اعضای خانواده که از سلامت کامل برخوردار است و دارای بیماری‌های زمینه‌ای نیست، می‌تواند مراقبت از بیمار را با رعایت کامل اصول بهداشتی بر عهده گیرد. فردی که مراقبت از بیمار را در منزل بر عهده دارد، باید در ابتدا یک ارزیابی از میزان خطر انجام دهد تا بداند به چه تجهیزاتی نیاز دارد و با توجه به این ارزیابی، دستورالعمل های مناسب را به کار گیرد تا از سرایت ویروس به خود یا سایر اعضای خانواده جلوگیری کند. جداسازی افراد مبتلا به کرونا از دیگر اعضای خانواده مهمترین اصل در قرنطینه خانگی این بیماران است. برای پیشگیری و کاهش انتقال بیماری در منزل، بیمار باید در اتاقی که دارای پنجره و تهویه مناسب است نگه داشته شود و حتی المقدور سایر افراد خانواده در اتاق دیگری ساکن شوند. در صورتی که این شرایط امکان پذیر نباشد، افراد خانواده بایستی حداقل یک تا یک و نیم متر از بیمار فاصله داشته باشند. حرکت بیمار بایستی محدود شود و حتی الامکان فضاهای مشترک (آشپزخانه، حمام، توالت و ...) دارای تهویه مناسب بوده و پنجره ها جهت گردش هوا باز شوند. هیچ ملاقاتی تا زمان بهبودی کامل و رفع علائم ابتلا به بیماری نباید صورت بگیرد و فرد مراقب نیز تا حد امکان از وارد شدن به اتاق بیمار خودداری کند. در مواقع اضطراری که نیاز به حضور مراقب در اتاق بیمار است، هم فرد مراقب و هم بیمار باید از ماسک استفاده کنند. ماسک باید طبق تکنیک های صحیح برداشته شود به طوری که جلوی ماسک لمس نشود و از سمت کش پشت سر از صورت جدا شود. ماسک بایستی بلافاصله پس از مصرف دور انداخته و دست ها شسته شوند. از تماس مستقیم با مایعات و ترشحات بدن به خصوص ترشحات دهان و مجاری تنفسی خودداری شود و برای دفع ضایعات مانند ادرار، مدفوع و زباله ها از دستکش یک بار مصرف و ماسک استفاده شود. دست ها بایستی قبل و بعد از استفاده از ماسک و دستکش با آب و صابون شسته شوند. مراقب و یا افراد خانواده پس از هر بار تماس با بیمار و مکان نگهداری او دست های خود را بشویند و از مواد ضدعفونی کننده حاوی الکل استفاده کنند. پس از شستن دست ها با آب و صابون، حتما" از دستمال کاغذی یک بار مصرف برای خشک کردن دست ها استفاده شود. لوازم شخصی و ظروف غذاخوری بیمار جداسازی شوند و دستگیره درب اتاق ها، حمام، سرویس بهداشتی و سایر سطوح مشترکی که در تماس مکرر بیمار و دیگر افراد خانواده قرار دارد ضدعفونی شود. برای تمیز و ضدعفونی کردن این سطوح اول از صابون یا مواد شوینده و سپس وایتکس (با حداقل غلظت 5/. درصد) استفاده شود. لباس‌ها، ملحفه‌ها و حوله های بیمار به صورت مجزا با مواد شوینده و آب با دمای 60 تا 90 درجه سانتی گراد شسته شود. هنگام شستن و ضدعفونی سطوح و لباس ها حتما" از دستکش و لباس محافظ مانند پیش بند استفاده شود. دستکش، ماسک و سایر زباله های تولید شده در زمان مراقبت از بیمار، قبل از انتقال به بیرون از منزل باید در یک سطل زباله درب دار در اتاق بیمار قرار بگیرند و به عنوان زباله عفونی دفع شوند. 

به طور حتم قرنطینه خانگی و بکارگیری اصول صحیح مراقبت از بیمار در منزل، بهترین راه قطع زنجیره انتقال ویروس و مقابله با انتشار بیماری کرونا در خانواده و جامعه محسوب می شود.

تهیه کننده: لیلا مرادی کارشناس گروه بهداشت عمومی

منابع:

- دستورالعمل اجرایی نحوه مراقبت از بیماران با علائم خفیف کووید-19در منزل، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، دفتر ارتقای سلامت و خدمات پرستاری معاونت مراقبت پرستاری، 1398

- مروری بر بیماری کروناویروس جدید، بابک قطبی، ساسان ناوخاصی و همکاران، مجله پژوهش سلامت، دوره 5، شماره 3، بهار 1399

- https://www.who.int/publications-detail

پایان خبر

فریبا برزگری مدیر روابط عمومی دانشکده