1. -     تمیزی: دست ها و سطوح را اغلب بشویید.

 باکتری‌ها، ویروس‌ها و انگل‌ها می‌توانند در سراسر آشپزخانه پخش شوند و به دست‌ها، تخته‌های برش، ظروف، میز و مواد غذایی برسند. برای اطمینان از تمیز بودن دست ها و سطوح، حتماً موارد زیر را رعایت کنید:

• قبل و بعد از دست زدن به غذا، استفاده از حمام، تعویض پوشک، یا دست زدن به حیوانات خانگی دست‌ها را در آب گرم و صابون به مدت حداقل 20 ثانیه بشویید.
• تخته های برش، ظروف و میزها را با آب گرم و صابون بین آماده کردن گوشت خام، طیور و محصولات دریایی و تهیه هر نوع غذای دیگری که پخته نمی شود بشویید.

میوه ها و سبزیجات را بشویید و از یک برس سبزیجات تمیز استفاده کنید تا میوه ها و سبزیجات با پوست سفت را زیر آب جاری بشویید، از جمله آنهایی که پوست دارند و خورده نمی شوند.

گوشت، مرغ، ماهی یا تخم مرغ را نشویید. اگر در فرآیند شستشو آب از سینک پاشیده شود، می تواند باکتری را پخش کند.

درب های کنسروها را قبل از باز کردن تمیز کنید.

2. -     جدا سازی: جلوگیری از آلودگی متقابل

آلودگی متقابل زمانی اتفاق می افتد که میکروب ها از یک محصول غذایی به محصول دیگر منتقل می شوند. این امر به ویژه هنگام استفاده از گوشت خام، مرغ، غذاهای دریایی و تخم مرغ رایج است. نکته کلیدی این است که این غذاها - و آب آنها - را از سبزیجات و میوه هایی که به صورت خام و سایر غذاهای آماده مصرف می شوند دور نگه دارید.

برای جلوگیری از آلودگی متقابل، به یاد داشته باشید:

گوشت خام، مرغ، غذاهای دریایی و تخم مرغ را از سایر غذاها در سبد خرید، کیسه های مواد غذایی و در یخچال جدا کنید. گوشت خام، مرغ و غذاهای دریایی را در پایین ترین قفسه در یخچال قرار دهید تا آب آنها روی غذاهایی که پخته نمی شوند چکه نکند.

هرگز غذای پخته شده را روی بشقاب یا تخته برشی که قبلاً گوشت خام، مرغ، غذاهای دریایی یا تخم مرغ در آن قرار داشت، قرار ندهید، بدون اینکه ابتدا بشقاب/ تخته برش را با آب گرم و صابون بشویید.

 یک تخته برش را فقط برای غذاهای خام و دیگری را فقط برای غذاهای آماده مانند نان، میوه ها و سبزیجات تازه و گوشت پخته در نظر بگیرید.

3. -     پخت کامل: در دمای مطمئن بپزید.

برای اطمینان از اینکه غذاهای شما ایمن طبخ می شوند، همیشه: برای اندازه گیری دمای داخلی غذاهای پخته شده از دماسنج مواد غذایی استفاده کنید. دمای داخلی را در چندین مکان بررسی کنید تا مطمئن شوید که گوشت، مرغ، غذاهای دریایی یا تخم مرغ در حداقل دمای داخلی ایمن پخته شده است. هنگام گرم کردن دوباره، غذا را به طور کامل حرارت دهید.

4. -     سرد کردن: به سرعت در یخچال قرار دهید.

 دمای سرد رشد باکتری های مضر را کند می کند. ثابت نگه داشتن دمای یخچال 40 درجه فارنهایت یا کمتر یکی از بهترین راه ها برای کاهش خطر بیماری های ناشی از غذا است.

• مواد غذایی فاسدشدنی را بیش از دو ساعت در دمای اتاق قرار ندهید.
• غذاهای پخته و فاسدشدنی را در یخچال و در دمای کمتر از پنج درجه سانتی‌گراد نگهداری کنید.
• غذاهای حاوی تخم مرغ را در دمای بالای 60 درجه سانتی گراد حرارت داده و سپس مصرف کنید.
• مواد غذایی منجمد را در دمای اتاق یخ‌زدایی نکنید.

5. -     استفاده از آب و مواد اولیه سالم

مواد غذایی خام و همچنین آب و یخ ممکن است حاوی میکروارگانیسم‌ها و مواد شیمیایی خطرناک باشند. سموم و مواد شیمیایی ممکن است موجب تغییر شکل، فساد و کپک‌زدگی مواد غذایی شود. دقت در هنگام خرید و انتخاب مواد غذایی خام و رعایت نکات ساده‌ای مانند شستن و پوست کندن احتمال خطر را کمتر می‌کند.

• هنگام تهیه غذا از آب سالم و بهداشتی استفاده کنید.
• از مواد غذایی سالم و تازه استفاده کنید.
• مواد غذایی را که از سلامت آنها اطمینان دارید، انتخاب کنید، مانند شیر پاستوریزه.
• میوه‌ها و سبزی‌ها را، به ویژه هنگامی‌که خام مصرف می‌شوند، بشویید.
• مواد غذایی را پس از تاریخ مصرف‌شان استفاده نکنید.

دکتر محمدحسین کاوه دکترای تخصصی آموزش بهداشت