آزمایش تالاسمی در آزمایش قبل از ازدواج

تالاسمی به گروهی از اختلالات خونی ارثی اشاره دارد که می‌توانند از والدین به فرزندان آن‌ها منتقل شوند. این بیماری بر میزان و نوع هموگلوبین تولید شده در بدن تأثیر می‌گذارند. در بیماری تالاسمی تعداد هموگلوبین‌ها (مولکول‌های ناقل اکسیژن) و گلبول های قرمز در بدن فرد از حالت نرمال کمتر است. تالاسمی انواع مختلفی دارد، دو نوع اصلی آن تالاسمی آلفا و بتا هستند. این بیماری شدت‌های مختلفی هم دارد: تالاسمی مینور و تالاسمی ماژور. فرد مبتلا به تالاسمی مینور فقط یک ژن معیوب را دارد اما تالاسمی ماژور این ژن معیوب را هم از پدر و هم مادر به ارث برده است.

اگر عروس و داماد هر دو تالاسمی مینور باشند، حتما باید مشاوره ژنتیک دریافت کنند. چون به احتمال ابتلای فرزند آنها به تالاسمی ماژور زیاد خواهد شد (حدود 25%) و حدود 50% هم احتمال دارد که فرزند آنها مبتلا به تالاسمی مینور باشد. نوع نمونه لازم برای آزمایش تالاسمی نمونه خون (CBC) است. اگر نتیجه آزمایش خون غیرعادی باشد، آزمایش Hb الکتروفورز انجام می‌شود. هدف از انجام آزمایش تالاسمی پیشگیری از تولد کودکانی با نقص ژنتیکی است.

آزمایش عدم اعتیاد

یکی از آزمایش‌ها لازم و ضروری قبل از ازدواج، آزمایش اعتیاد است. در کشور ما، برای تشخیص معتاد بودن فرد معمولا آزمایش ادرار انجام می‌شود. اما برای اطمینان بیشتر ممکن است زوجین درخواست آزمایش خون اعتیاد بدهند. این آزمایش هم از خانم‌ها و هم آقایان گرفته می‌شود. این آزمایش می‌تواند اعتیاد یکی از زوجین به مواد مخدر را تشخیص دهد. لازم است به مدت 72 ساعت قبل از آزمایش از خوردن هرگونه مسکن مخدر، داروهای کدئین‌دار و قرص ویتامین B خودداری شود. از مواد کافئین‌دار هم کمتر استفاده شود تا نتیجه آزمایش‌ها را تحت تاثیر قرار ندهند. این آزمایش ادرار فرد را برای وجود تریاک، متادون و شیشه بررسی می‌کند. موادی مثل حشیش، ماری جوانا یا سیگار در این آزمایش بررسی نمی‌شود.

واکسن کزاز قبل از ازدواج

واکسن کزاز باید هر 10 سال یک‌بار زده شود. اگر یکی از زوجین بخصوص خانم، در طی 10 سال گذشته واکسن کزاز خود را نزده باشد، واکسن کزاز زده می‌شود و کارت واکسن برایشان صادر می‌شود.

کلاس های بعد از آزمایش ازدواج

بعد از انجام آزمایش‌ها، سه کلاس 45 دقیقه تا یک ساعتی برای زوج‌های جوان تشکیل می‌شود. این سه کلاس مربوط به آشنایی با روانشناسی ازدواج، اخلاق و حقوق در ازدواج و بهداشت فردی است. در این کلاس ها در مورد موارد زیر آموزش‌های اولیه و اطلاعات لازم داده می‌شود: روابط جنسی درست، بررسی آناتومی آلت تناسلی زن و مرد، ارگاسم، زودانزالی، تغذیه مناسب زناشویی، روابط عاطفی زوجین، روابط درست اجتماعی.

خطرات نادیده گرفتن آزمایش ازدواج

اگر زوج‌ها از انجام آزمایش ازدواج اجتناب کنند ممکن است مشکلات مختلفی به وجود بیاید. برخی از مشکلات مرتبط با سلامتی که ممکن است رخ دهند عبارت‌اند از:

    هدر رفتن زمان برای درمان مشکلات باروری که می‌توانستند زودتر تشخیص داده و درمان شوند.

    عدم برنامه ریزی مناسب برای بارداری

    استرس و اضطراب شدید در طول دوران بارداری به علت عدم آمادگی و برنامه ریزی

    افزایش خطر ابتلا به عوارض جدی در طول دوران بارداری همچون کم خونی، دیابت و اختلالات تیروئید

    عوارض مرتبط با جنین همچون سقط جنین و زایمان زودرس.

مدت زمان جواب آزمایش قبل از ازدواج

اگر نیازی به آزمایشات ژنتیک و اضافه‌ی دیگری نباشد، جواب آزمایش ازدواج در همان روز یا حداکثر طی 3 روز کاری آماده می‌شود. اما در صورت نیاز به انجام آزمایش‌ها ژنتیک، جواب آزمایش ممکن است تا یک ماه هم حاضر نشود.

اگر جواب آزمایش ازدواج مثبت باشد چه اتفاقی می‌افتد؟

در مورد آزمایش خون برای بیماری تالاسمی، اگر جواب آزمایش ازدواج مثبت باشد و زوج به کم خونی دچار باشد از زوجه هم آزمایش خون گرفته می‌شود. در صورتی که زوجه هم کم خونی داشته باشد، این دو شخص بهتر است ازدواج نکنند. البته اکثر مواقع با مصرف دارو مشکل حل می‌شود. اما اگر آزمایش خون زوجین در مورد بیماری تالاسمی یا هپاتیت مثبت باشد، بهتر است با هم ازدواج نکنند. در مورد آزمایش اعتیاد و بیماری‌های مقاربتی هم در صورت مثبت بودن جواب آزمایش انتخاب با شماست. مثبت شدن جواب آزمایش ازدواج برای هر سه آزمایش (سفلیس، اعتیاد، تالاسمی) هیچ منع قانونی برای ازدواج دو نفر ایجاد نمی‌کند. این آزمایش‌ها به منظور دریافت اطلاعات جامع و در مورد شرایط جسمی فرد انجام می‌شود تا هر دو نفر بینش بهتری نسبت به هم داشته باشند و جلوی بسیاری از مشکلات در آینده گرفته شود.

با توجه به توضیحات ذکر شده، بیماری تالاسمی شایعترین بیماری ژنتیکی در ایران می باشد. اگاهی و نگرش زوجین در شرف ازدواج می تواند در پیشگیری از آن نقش موثر داشته باشد. لذا مطالعات بسیاری به بررسی میزان آگاهی و نگرش زوجین در شرف ازدواج در استان های مختلف کشور انجام شده است. یک مطالعه مقطعی که بر روی 268 زوج در شرف ازدواج از مراجعه کنندگان به مرکز مشاوره تالاسمی بابل انجام گردید به این نتیجه رسیدند که اکثریت افراد 5/80 درصد مردان و 2/86 درصد زنان در شرف ازدواج بیماری تالاسمی را می شناختند. از نظرمنابع کسب آگاهی بیشترین افراد (0/64 درصد) رادیو و تلویزیون را به عنوان منبع اصلی کسب آگاهی بیان نمودند. اکثریت جوانان 5/85 درصد مردان و 6/83 درصد زنان از ضرورت مشاوره قبل ازدواج نگرش مثبت داشتند. همچنین با افزایش سطح تحصیلات میزان آگاهی از پیشگیری و ماهیت بیماری تالاسمی افزایش داشته است و میزان آگاهی جوانان شهری در مقایسه باروستایی ازسطح نسبتا بالاتری برخوردار بوده است. نتایج مطالعه دیگری نشان داد که 1/13 درصد از زوجین آگاهی خوب، 4/47 درصد آگاهی متوسط و 4/39 درصد آگاهی ضعیف در باره بیماری تالاسمی داشتند. همچنین اختلاف معنی دار بین میزان اگاهی و جنسیت افراد  مشاهده نگردید(05/0<P).  نتایج مطالعات نشان می دهد که در سالهای اخیر با بهره گیری از وسایل ارتباطات جمعی و آموزش پیرامون بیماری تالاسمی میزان اگاهی جوانان افزایش یافته اســت اما آمــوزش وســیـع تــر و مداوم به گروه های هدف (جوانان ، دانش آموزان، سربازان و سایر مردم) جهت ارتقاء  فرهنگ پیشگیری  از بیماری تالاسمی امری ضروری می باشد.