دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی شیراز
آموزش خودآزمایی پستان
آموزش خودآزمایی پستان
سرطان پستان یکی از مشکلات بهداشت عمومی در کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه است. فراوانترین سرطان تشخیص داده شده در بین زنان در کشورهای منطقه مدیترانه شرقی بوده و پنجمین علت مرگ از سرطان و اولین سرطان شایع در بین زنان ایرانی می باشد. میزان مرگ و میر این بیماری ناشی از عدم آگاهی از روشهای غربالگری و تشخیص دیرهنگام سرطان است.
به گزارش روابط عمومی دانشکده بهداشت، عوامل خطر سرطان پستان به دو دسته تقسیم می شوند:
-عوامل خطر غیر رفتاری یا غیر قابل اصلاح
سن ، جنس، سابقه خانوادگی ، سن قاعدگی کمتر از 11 سال، سن یائسگی بالای 54 سال، قد ، زمینه نژادی و قومی ، وضعیت اجتماعی اقتصادی بالا و سابقه برخی از بیماریهای خوش خیم پستان
-عوامل خطر رفتاری یا قابل اصلاح
شاخص توده بدنی بالای 30 ، مصرف الکل ، سن بالا در زمان اولین زایمان، سابقه مواجهه با اشعه، مصرف قرصهای ضد بارداری خوراکی، هورمون درمانی جایگزین پس از سن یائسگی و مصرف بالای چربی های اشباع شده
علائم سرطان پستان
1-توده در پستان یا زیر بغل
2- تغییر در شکل ( عدم قرینگی) یا قوام (سفتی ) پستان
3- تغییرات پوستی شامل هر یک موارد زیر:
ü پوست پرتغالی
ü اریتم یا قرمزی پوست
ü زخم پوست
ü پوسته پوسته شدن و اگزمای پوست
ü تغییرات نوک پستان ( فرورفتگی یا خراشیدگی )
4- ترشح نوک پستان که دارای هر یک از خصوصیات زیر باشد:
- از یک پستان باشد و نه از هر دو
- از یک مجرا باشد و نه از هر دو مجرا
- ترشح خود به خودی و ادامه دار باشد
- ترشح در هنگام معاینه وجود داشته باشد
- ترشحات سروزی یا خونی باشد
برنامه غربالگری و تشخیص زودهنگام سرطان پستان
دو جزء اصلی در برنامه تشخیص زودرس سرطان وجود دارد:
- آموزش و ترویج تشخیص زودرس
- انجام غربالگری
شیوه های غربالگری سرطان پستان
-معاینه خود آزمایی(روزهای 5 تا 7 سیکل قاعدگی، بهترین دوران برای انجام معاینه ی پستان است).
-معاینه بالینی پستان توسط ماما و پزشک-
-روشهای تصویر برداری: ماموگرافی و در صورت لزوم سونوگرافی وMRI
اصول خودمراقبتی در مورد سرطان پستان
Ø داشتن وزن متعادلی
Ø پرهیز یا کاهش مصرف غذاهای پرچرب و سرخ کرده، نمک زده و آماده حاوی مواد نگهدارنده، ترشی و کنسروها
Ø مصرف بیشتر میوه، سبزیجات، غلات و گوشت ماهی
Ø داشتن حداقل 30 دقیقه فعالیت ورزشی در روز
Ø پرهیز از مصرف الکل و سیگار
Ø در صورت دارا بودن فرزند شیرخوار، شیردهی از پستان
Ø مشورت با مراکز بهداشتی درباره خطرات و مزایای مصرف قرصهای ضدبارداری خوراکی
Ø مشورت با مراکز بهداشتی دربارهی خطرات و مزایای حاصل از مصرف هورمونهای جایگزین یائسگی
Ø تشخیص زود هنگام با کمک خودآزمایی، معاینه توسط پزشک یا ماما و انجام ماموگرافی
Ø انجام مراقبتهای دوره ای در افراد پرخطر
روشهای درمانی سرطان پستان
Ø عمل جراحی
Ø رادیوتراپی
Ø شیمی درمانی
Ø هورمون درمانی
جهت مشاهده کلیپ خودآزمایی پستان لطفا اینجا کلیک نمایید.
تهیه کننده : دکتر لیلا قهرمانی دکترای تخصصی آموزش بهداشت و ارتقاء سلامت،دانشیار گروه آموزشی ارتقاء سلامت
پایان خبر/
فریبا برزگری مدیر روابط عمومی دانشکده
نظر دهید