دانشکده بهداشت شیراز
آسم چیست
آسم یک بیماری مزمن تنفسی است که علائم آن، گاه به صورت متناوب یا دوره ای و گاهی حمله های ناگهانی و شدید، تنگی نفس و خس خس مشخص می شود و به دلیل تنگی مجاری هوایی و تورم ایجاد می شود. حملات ممکن است از چند دقیقه تا چند ساعت طول بکشد که یا به صورت خود به خود یا به دنبال درمان بهبود می یابد. و در طی زندگی نیز ممکن است به طور متناوب تشدید شود و نیاز به درمان طولانی مدت داشته باشد.
آسم محصولی از ترکیب عوامل محیطی، ژنتیک، سبک زندگی فرد می باشد. اگر افراد خانواده، سابقه انواع آلرژی ها را داشته باشند، احتمال بروز آسم در سایر افراد خانواده بیشتر می شود.
شایع ترین علائم آسم عبارتند از:
سرفه خشک: سرفه بیماران آسمی اغلب در شب و اوایل صبح بدتر می شود و مانع خواب می گرد
خس‌خس سینه (ویزینگ)
تنگی نفس
علل و عامل محرک آسم
همان ماده ای که باعث ایجاد حمله آسم می‌شود، عامل محرک آسم است. عامل محرک باعث واکنش هایی در بدن می‌شود که در نهایت موجب تنگی راه‌های تنفسی و بروز حمله آسم می شود و تنفس را دشوار می سازد.
برخی از شایع‌ترین عوامل محرک آسم عبارتند از:
- عوامل آلرژی‌زا مانند گرده های گل و گیاه
- عوامل حساسیت زای حیوانات(پر، مو)
- دود سیگار و سایر مواد دخانی
- شرایط آب و هوایی، مانند هوای سرد و بسیار خشک
- آلاینده های شیمیایی نظیر شوینده ها و حشره کش ها
- برخی داروها
- استرس و فشار روانی
توصیه‌هایی برای افراد دچار آسم
درصورتی که داروی خاصی برای شما تجویز شده است فقط همان دارو را طبق دستور پزشکتان و تا زمان تعیین‌شده مصرف کنید.
درمان آسم در اغلب موارد نیاز به مصرف آنتی‌بیوتیک ندارد، بنابراین از مصرف خودسرانه این داروها جدا خودداری کنید.
از ترکیبات گیاهی ناشناخته به‌عنوان دارو استفاده نکنید.
از مصرف خودسرانه داروهایی که باعث بروز حمله آسم می‌شوند(مثل: آسپرین) خودداری کنید.
از ورزش کردن در هوای سرد خودداری کنید
از برخورد و تماس با مواد آلرژن یا حساسیت‌زا خودداری کنید.
از ملحفه و لباس‌های کاملاً نخی استفاده کنید.
خود را در معرض دود دخانیات قرار ندهید.
اصول بهداشتی و پیشگیری از بروز بیماری‌های عفونی را کاملاً رعایت کنید تا دچار سرماخوردگی و آنفلوانزا نشوید. ابتلا به این بیماری‌ها باعث بدتر شدن علائم آسم می‌شوند .
از استرس و اضطراب و فشارهای روانی و هیجانات عاطفی دوری کنید.
افراد خانواده و دوستان و همکاران نزدیک خود را از وضعیت بیماری‌تان آگاه کنید و به آن‌ها کاملاً آموزش دهید در صورت بروز حمله تنفسی چگونه به شما کمک کنند.
دکتر لیلا قهرمانی دانشیار گروه ارتقاء سلامت دانشکده بهداشت