آلودگی هوا عبارت است از وجود ترکیبات گازی، مایع، جامد یا مخلوطی از آن ها در هوا که بسته به منشا تولید، ماهیت، غلظت و مدت زمان حضور در اتمسفر، بتوانند به طور مستقیم یا غیر مستقیم سلامتی و بهداشت انسان و جانوران را به خطر بیندازند.در واقع هرچیزی که کیفیت طبیعی هوا را تغییر دهد آلودگی هوا نامیده می شود.

برخی از آلوده کننده ها زمانی می توانند مضر واقع شوند که  در فضایی محدود مانند خانه ها محصور شده باشند. استنشاق چنین موادی در برخی از مواقع سبب بروز مشکلات تنفسی، بویژه در افرادی که به آلرژی و بیماریهای ریوی از قبیل برونشیت و آسم مبتلا هستند، می شود. عدم تهویه مناسب نیز می تواند باعث افزایش آلودگی شود زیرا در این حالت هوای کافی برای رقیق سازی و خارج کردن آلاینده های داخل ساختمان تأمین نمی شود.

آلودگی هوای خانگی یکی از دلایل اصلی بیماری است، اما راه حل های کمی تا به امروز موثر بوده است.

 از مهمترین عوامل آلودگی هوا در فضای بسته استعمال دخانیات، حیوانات خانگی، کپک و قارچ و باکتری، گاز فرمالدئید، مواد شیمیایی، گاز رادون و آزبست برشمرد.

منابع اصلی آلودگی هوا در فضای بسته:

1- استعمال دخانیات

2- حیوانات خانگی

3-کپک،قارچ و باکتری

4- مواد شیمیایی (مواد شوینده، تمیزکننده و ضدعفونی کننده):

5-وسایل گرمایی و پخت و پز

راهکار ها و پیشنهادات جهت پیشگیری از آلودگی هوا در فضای بسته:

1-کنترل منابع آلودگی در داخل منازل، برای مثال نگهداری مواد پاک کننده یا انواع سوخت ها در ظروف کاملا سربسته قرار گیرد.

2- دودکشها و لوله های بخاری را همیشه بررسی و تمیز نموده و هرگونه زنگ زدگی، پوسیدگی و ترک خوردگی در آنها را تعمیر شود وسایل مصرف کننده سوخت باید در جای مناسب و به شکل صحیح نصب شوند.

3-هیچگاه از بخاری بدون دودکش و کلاهک برای گرم کردن فضای خانه استفاده نشود.

4-چنانچه قسمتهای عایق کاری شده منزل نیاز به تعمیر دارد، حتماً باید از افراد با تجربه و آشنا به مسائل فنی کمک گرفت.

5-نصب و راه اندازی سیستم تهویه مناسب در منزل امری ضروری است و نظارت بر عملکرد درست این سیستم بسیار مهم است.

6- در فصل زمستان بهتر است به علت کاهش میزان رطوبت در منزل، دستگاه های بخور سرد استفاده کرد تا میزان رطوبت هوای محیط را تنظیم کند.

7- بیشترین راه حل برای مبارزه با آلودگی ناشی ازمواد شیمیایی مواد شوینده، تمیزکننده و ضدعفونی کننده، استفاده از پاک کننده های طبیعی می باشد.

خدیجه جعفرپور، دانشجوی دکترای آموزش بهداشت و ارتقاء سلامت