امروزه با افزایش فشار ها و توقعات از انسان در زندگی ، استرس به حد غیر قابل تحمل رسیده است و می تواند باعث بیماری شود . استرس نه تنها در اثر موقعیتها و یا شرایط منفی ، که در شرایط شادی نیز ایجاد می شود .همچنان که زیر و بم زندگی را تجربه می کنیم ، هر کجا که تغییرات عمده ای در زندگی ما رخ می دهد چه از دواج باشد و چه مرگ عزیزانمان ،خواه طلاق باشد خواه تولد یک کودک ویاتغییر در موقعیت شغلی، استرس ایجاد می شود . اگر فرد بتواند یک نگرش مثبت را نسبت به استرس در خود نهادینه کند می تواند استرس را بجای اینکه باعث ویرانی زندگی او شود ، کنترل نماید .

استرس روی جسم ،ذهن ، احساسات و رفتار انسان تاثیر گذاشته و باعث دندان غروچه، خنده بلند یا عصبی ،لرزش ، پلک زدن زیاد و یا سایر تیک های عصبی می شود . سایرعلائم استرس عبارتند از نبض سریع ،طپش قلب ، تنفس تند ، عرق کردن ،خشکی دهان وگلو و مشکل در بلع ، گیجی و بیحالی .

استرس مثبت چیست ؟

در اینجا مهم است که خاطر نشان شویم، همه افراد به استرس واکنش منفی نشان نمی دهند . در حقیقت ، اغلب مردم نیاز به یک میزان حد اقلی از استرس برای جذاب بودن زندگیشان و جلوگیری از کسل کننده شدن آن دارند .هرچند اگر استرس بیش از حد و بمدت طولانی باشد تاثیرات نامطلوب خواهد داشت . بیشتر مردم به علائم استرس در زندگی خود  توجهی نمی کنند و احتمالا اعتقاد دارند که استرس واقعا مضر نیست . این افراد اگر زمانی را برای آرامش و از بین بردن آثار استرس صرف کنند ممکن است احساس بیهودگی کنند ،یا ممکن است احساس کنند که هیچ راهی ندارند و مجبورند با آن زندگی کنند و معتقدند  اگر خودشان را تحت حداکثر فشار قرار ندهند به بالاترین کارآئی خود دست نخواهند یافت .

 استرس شغلی:

استرس شغلی از آنجائیکه باعث مشکلات فیزیکی و روانی می شود می تواند زیان آور باشد و  باعث آسیب به سلامت و کارآئی فرد شود . این استرس اگر به درستی با آن برخورد نشود ممکن است تشدید شود .

«استرس می تواند باعث کاهش تمرکز ،اضطراب یا ترس بدون دلیل و دوره های تحریک پذیری و متعاقب آن افسردگی شود »

راه های کاهش استرس :

©       ورزش منظم برای حداقل 30 دقیقه ، سه روز در هفته

©    رژیم غذائی مناسب یک روش خوب غلبه براسترس است،زیرا بعضی مواد غذائی خاص درهنگام استرس سریعتر مصرف شده و سطح آن در بدن کاهش می یابد . به همین دلیل بدن در شرایط استرس نیاز به ویتامین ب اضافی برای سلامت سیستم اعصاب مرکزی و ویتامین ث و روی برای مقاومت در برابر عفونتها خواهد داشت .

این نیاز های غذائی را میتوان باخوردن غذاهای زیر تامین کرد : سبزیجات برگ سبز ،سیب زمینی ،ماهی تازه ،غلات سبوس دار، تخم مرغ ، لبنیات ،گوشت خام ، غذاهای دریائی جگر و قلوه ،ماکیان ،حبوبات ، مغزها (گردو و فندق )وخشکبار .

©    راه مهم دیگر برای کاهش استرس در زندگی دوری از افکار ایجاد کننده استرس منفی و تمرکزبر راههای تفکر ایجاد کننده استرس مثبت می باشد . غلبه بر منفی بافی و جایگزینی آن با مثبت اندیشی نیاز به تمرین دارد اما به زحمت آن می ارزد . وقتی روشهای غلبه بر استرس را در زندگی شغلی خود بکار ببرید توانائی شما برای غلبه بر مشکلات افزایش یافته و منافع آن به سایر جنبه های زندگیتان نیز سرایت می کند .

©       خواب : همه ما برای غلبه بر موقعیتهای استرس زا نباز به استراحت داریم . باید حداقل 10-5 ساعت در شب بخوابیم

©    از یک رژیم غذائی متعادل و سالم استفاده کنید که حاوی مقادیر کم چربی ، کلسترول و نمک بوده اما پر از فیبر باشد . مقادیر زیاد میوه و سبزیجات بخورید و از غذاهای آماده کمتر استفاده کنید .

©       مصرف کافئین(نوشابه ،قهوه ، چای و شکلات ) خود را کاهش دهید

©       یک سرگرمی آرامش بخش مثل باغبانی ،فعالیتهای هنری و یا یوگا  برای خود فراهم کنید

©       یاد بگیرید که آستانه استرس خود را تشخیص دهید و خود را از آن دور کنید .

تهیه کننده : ملیحه مکی آبادی کارشناس ارشد روانشناسی و کارشناس آموزشی گروه ارتقاء سلامت