دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی شیراز
ایمنی دارو برای سالمندان/ بخش سوم
3- از تداخلات دارویی و عوارض جانبی احتمالی آگاه باشید
فعل و انفعالات ممکن است زمانی رخ دهد که:
- یک بیماری که دارید یک داروی خاص را به طور بالقوه مضر می کند.
- یک داروی گیاهی یا مکمل بر عملکرد یک داروی دیگر تأثیر می گذارد.
- یک غذا، یا الکل و نوشیدنی غیر الکلی با داروی شما واکنش نشان می دهد.
- وظیفه ی شما؟ درباره تداخلات احتمالی و عوارض جانبی احتمالی داروهای خود بیاموزید. شما می‌توانید این کار را با مطالعه دقیق برچسب‌های حقایق دارو روی داروهای بدون نسخه (OTC) و اطلاعاتی که به همراه داروهای تجویزی شما ارائه می‌شود، و با بررسی دستورالعمل‌های خاص با پزشک خود انجام دهید.
برخی از داروها را نباید با الکل مصرف کرد، زیرا مشکلاتی مانند از دست دادن هماهنگی، مشکلات حافظه، خواب آلودگی و زمین خوردن می تواند منجر شود. حتی غذاها و نوشیدنی های رایج نیز می توانند تداخلات جدی با داروها ایجاد کنند. یک مثال آب گریپ فروت است که می‌تواند بر عملکرد برخی داروها تأثیر بگذارد و ممکن است عوارض جانبی خطرناکی ایجاد کند.
برخی از داروها می توانند عوارض جانبی ایجاد کنند که شبیه به سایر مشکلات سلامتی است که در سالمندان رخ می دهد، مانند مشکلات حافظه، سرگیجه و خواب آلودگی. از پزشک خود بپرسید که آیا هر گونه مشکل سلامتی جدیدی که تجربه می کنید می تواند به دلیل داروهای شما باشد؟
- - یک لیست از داروهای خود را تهیه کنید
هر دارویی که دریافت می کنید را بنویسید و لیست را همراه خود نگه دارید. اطمینان حاصل کنید که لیست داروهای شما به روز است و شامل هر تغییری است که توسط پزشک شما ایجاد شده است. در نظر بگیرید که یک کپی را به دوست یا عزیزی که به آن اعتماد دارید بدهید - که به ویژه در مواقع اضطراری و زمانی که در سفر هستید مهم است. اگر تلفن همراه استفاده می‌کنید، می‌توانید لیست داروهای خود را در قسمت یادداشت الکترونیکی یا استفاده از یک اپلیکیشن ذخیره کنید.
لیست دارویی باید شامل موارد زیر باشد:
- نام تجاری داروی تجویزی شما، در صورت وجود، و نام ژنریک.
- داروهای بدون نسخه، فرآورده‌های گیاهی و مکمل‌هایی که به‌طور منظم یا گاهی مصرف می‌کنید.
- چرا هر دارو را مصرف می کنید دوز (به عنوان مثال، 300 میلی گرم).
- چند وقت یکبار مصرفش میکنی
- شماره تلفن داروخانه ای که نسخه های خود را دریافت می کنید.
اگر به بیش از یک پزشک مراجعه می‌کنید، فهرست داروهای خود را با هر یک به اشتراک بگذارید تا همه داروهای نسخه‌ای و OTC، داروهای گیاهی و مکمل‌هایی را که مصرف می‌کنید، بدانند، حتی اگر آنها را هر روز مصرف نکنید.
در حالت ایده‌آل، باید در هر ویزیت در مورد داروهای تجویزی و بدون نسخه، داروهای گیاهی و مکمل‌هایی که مصرف می‌کنید با پزشک خود صحبت کنید. این امر تأیید می کند که آیا داروها هنوز ضروری هستند، آیا مکمل ها مناسب هستند یا خیر، و تعیین می کند که کدام یک را می توانید در صورت وجود قطع کنید.
اگر امکان بررسی داروها در طول هر ویزیت وجود ندارد، حداقل یک بررسی سالانه را با پزشک خود برنامه ریزی کنید.
اگر داروی خاصی خارج از بودجه شما به نظر می رسد، از پزشک خود بپرسید که آیا یک جایگزین ارزان تر و موثر وجود دارد یا خیر. علاوه بر این، اگر فکر می‌کنید دارویی خوب کار نمی‌کند، به پزشک خود بگویید، برای مثال، اگر دارویی آنطور که فکر می‌کنید درد را تسکین نمی‌دهد.
در آخر، دارو یک پیشرفت فن آوری شگفت انگیز است که به ما کمک می کند عمر طولانی تری داشته باشیم و کیفیت زندگی بالاتری داشته باشیم، اما همه داروها خطراتی دارند. برای اینکه بیشترین بهره را از آنها ببرید، باید سؤال کنید و داروهای خود را طبق دستور پزشک مصرف کنید.
دکتر محمدحسین کاوه دکترای تخصصی آموزش بهداشت و ارتقاء سلامت
نظر دهید