یکی از مهم ترین شاخص های توسعه در جوامع، شاخص مرگ مادران به دلیل عوارض بارداری و زایمان می باشد. بارداری یکی از حساس ترین مراحل زندگی مادر و جنین است و سبک زندگی سالم در دوران بارداری، سلامت مادر و جنین را تحت تاثیر قرار می دهد. یکی از مهم ترین نکات در بارداری سالم، آگاهی در زمینه مراقبت های پیش از بارداری و دوران بارداری است.

هدف اصلی از انجام مراقبت های دوران بارداری، حفظ و ارتقاء سطح سلامت مادر و جنین می باشد. با توجه به شیوع ویروس کرونا و درگیری بیشتر افراد جامعه به دلیل عدم رعایت نکات بهداشتی، احتمال ابتلاء مادران باردار نیز وجود دارد. بارداری، ریسک خطر بالاتر برای ابتلا به کرونا نیست. اما مادران باردار با مشکلات ریوی، فشار خون بالا و دیابت بیشتر در معرض خطر ابتلا به کرونا هستند.

از جمله علائم خطر دوران بارداری می توان خونریزی و لکه بینی، کاهش یا عدم حرکت جنین، آبریزش، درد و ورم یکطرفه ساق و ران، درد شکم و پهلو ها، تب و لرز، استفراغ شدید و مداوم یا خونی، تنگی نفس یا تپش قلب، سردرد، اختلالات بینایی و تاری دید، افزایش وزن ناگهانی، عفونت، آبسه و درد شدید دندان را نام برد.

برخی از علائم خطر این دوران ممکن است با علائم کرونا از قبیل تب و لرز، درد قفسه سینه، از دست دادن حس بویایی و چشایی، سرفه های خشک، اسهال، خستگی، گلو درد، سردرد، تهوع و استفراغ و ضایعات پوستی    اشتباه گرفته شود که در این موارد خانم باردار حتما باید به مراکز بهداشتی و درمانی مراجعه کند.

علائم جدی و خطرناک کرونا در بارداری شامل: تنفس سخت، تنگی نفس، درد قفسه سینه و از دست دادن توانایی تکلم به دلیل تنگی نفس شدید می باشد.

روش های پیشگیری از ویروس کرونا (کووید 19) در بارداری:

• شستن دست ها با دستمال الکلی یا آب و صابون.
• اجتناب از فضاهای شلوغ و تجمعات.
• استفاده از ماسک در فضای غیر از منزل  و مکان های عمومی.
• خودداری از لمس چشم ها، بینی و دهان.
• پوشاندن دهان و بینی با آرنج، هنگام سرفه یا عطسه و دور انداختن دستمال استفاده شده.
• مراجعه به پزشک در صورت بروز تب، سرفه یا مشکل تنفسی.

·         عدم تماس نزدیک با افراد بیمار

·         استراحت در منزل و رعایت حداقل دو متر فاصله با دیگران.

·         ضدعفونی کردن سطوح مورد تماس مانند دستگیره، کلید و پریز، پیشخوان

·         خودداری از مسافرت های غیر ضروری.

اقدامات مراقبتی در کرونا:

تعداد زیادی از خانم های باردار مبتلا به کرونا بدون نیاز به درمان خاصی بهبود پیدا می‌کنند.خانم های بارداری که تست کرونای آنها مثبت شده است و علائم خفیف از قبیل آبریزش بینی، احساس تب و سرماخوردگی دارند بهتر است که در منزل استراحت کرده و به مدت دو هفته قرنطینه بمانند، مگر این که علائم بیماری مانند تنگی نفس و ... تشدید یابد که در این صورت  باید سریعاً به بیمارستان مراجعه شود.

شیردهی و کرونا

مطالعات نشان می دهد ویروس کرونا از طریق شیر مادر منتقل نمی شود. بنابراین مادران شیرده می‌توانند به شیردهی خود ادامه دهند اما در مدت زمان شیردهی باید حتما از ماسک استفاده کرده و دستان خود را قبل از شیردهی بشویند. در صورتی که مادر مبتلا به کرونا وضعیت جسمانی خوبی ندارد می تواند شیر خود را دوشیده و به نوزاد خود دهد.

مهناز زادانی فرد- کارشناس گروه بهداشت عمومی