بیماری مالاریا

مالاریا بیماری‌ای انگلی است که به نام‌های تب‌نوبه، تب جنگل، پالودیسم و بیماری هوای بد نیز معروف است. عامل این بیماری تک‌یاخته‌ای از جنس پلاسمودیوم است. چهار نوع پلاسمودیوم، ویواکس، فالسپارم، مالاریه و اووال در انسان ایجاد بیماری می‌کنند. انتقال انگل عامل بیماری مالاریا از طریق گزش پشه آنوفل ماده انجام می‌شود. اگر شخصی که پشه آنوفل او را می‌گزد مبتلا به بیماری مالاریا باشد، از طریق این گزش مقداری از خون شخص مبتلا که دارای تعداد زیادی انگل مالاریا است، وارد بدن پشه می شود. پس از چند روز تغییراتی در فرم انگل‌ها ایجاد شده و به انگل‌های آلوده‌کننده، تبدیل می‌شوند. اگر همین پشه شخص سالمی را نیش بزند، انتقال انگل‌های آلوده‌کننده به او باعث ابتلای این فرد به بیماری مالاریا می‌شود. ورود انگل‌های مالاریا به داخل گلبول‌های قرمز خون و رشد انگل‌ها، باعث پاره شدن و از بین رفتن گلبول‌های قرمز می شود.

بیشترین موارد مالاریا در ایران مربوط به استان سیستان و بلوچستان ، هرمزگان و قسمت گرمسیری کرمان می باشد.

علائم بیماری مالاریا:

سردرد، لرزو تب متناوب ( تب نوبه)، عرق، رنگ‌پریدگی، کم‌خونی، بزرگ شدن طحال از علائم این بیماری است.

یکی از خصوصیات بیماری مالاریا، حملات آن می باشد که شامل سه مرحله لرز، تب و تعریق می باشد. در مجموع یک حمله مالاریا بین 6 تا 10 ساعت طول می کشد. البته باید توجه داشت که در اغلب بیماران، سیکل های منظم تب، بخصوص در روزهای اول بیماری مشاهده نمی شود.

چرخه زندگی پشه مالاریا:

*پشه مالاریا در آب های راکد تخم می گذارد؛

*پس از یک تا سه روز تخم باز شده ولارو از آن خارج می شود؛

*پس از هفت تا هشت روز لاروها به صورت پوپ در می آیند؛

*یک تا دو روز بعد پوپ تبدیل به پشه مالاریا می شود؛

تشخیص بیماری مالاریا:

با گرفتن چند قطره خون فرد مشکوک و گسترش آن روی لام در صورت آلوده بودن شخص، انگل پلاسمودیوم زیر میکروسکوپ دیده می شود.

راه های پیشگیری از بیماری مالاریا:

*بیماریابی؛ درمان افراد بیمار از انتشار بیشتر بیماری جلوگیری می کند.

*جلوگیری از گزش توسط پشه های ناقل مالاریا؛ از طریق خوابیدن زیر پشه بند معمولی یا پشه بند آغشته به سم، نصب توری به در و پنجره های منازل، به کار بردن تله نوری و الکتریکی ، استفاده از مواد دور کننده حشرات

*جلوگیری از تکثیر پشه های مالاریا از قبیل زهکشی آب های راکد، پرکردن گودال ها، پوشاندن کامل منابع آب و سایر وسایل نگهداری آب، استفاده از ماهی های لارو خوار

*از بین بردن پشه های بالغ به وسیله سمپاشی سطوح داخلی اماکن انسانی و حیوانی و محل استراحت پشه ها

*می توان با خشکاندن یا جاری ساختن آب های راکد، محل های تخم ریزی پشه های مالاریا را از بین برد.

درمان بیماری مالاریا:

بیماری مالاریا قابل درمان است و باید دوره درمان را کامل نمود تا از بازگشت بیماری جلوگیری به عمل آید.

تهیه کننده: ژاله راستی عمادآبادی – کارشناس گروه بهداشت عمومی

منابع:

https://www.yjc.ir/fa/news/6654741

https://goums.ac.ir/page/1487/مالاریا

http://health.bpums.ac.ir/Fa/Announce-2671.htm