امروزه نقش رنگ ها در زندگی بشر کاملا" مشخص شده است. رنگ‌ها آن چنان در روح و روان انسان تحول و دگرگونی‌ ایجاد می‌کنند که موجب تغییر رفتار وی می‌شوند. هر آن چه در طبیعت وجود دارد به نوعی با ساختمان روحی و جسمی انسان مرتبط است. رنگ‌های موجود در طبیعت در واقع، تعدیل‌کننده‌ نیازهای روحی و روانی انسان و تأمین‌کننده سلامت چشم نیز می‌باشند. انسان و رنگ، زیر مجموعه‌ای از نظام کل جهان می‌باشند، بنابراین انسان، رنگ و طبیعت دائماً در تعامل با هم بوده و در نهایت انسان را تحت تأثیر قرار می‌دهند. از جهت رنگ شناسی تعادل روانی زمانی در انسان به وجود می‌آید که ارتباط بین سه عامل انسان، رنگ و طبیعت متعادل باشد؛ در آن صورت اثر مثبت بر روان انسان خواهد گذاشت و در غیر این صورت با عدم جایگزینی صحیح رنگ در مکان خاص خود و به کارگیری نادرست آن در محیط‌، صدمات روحی شدیدی بر انسان وارد خواهد آمد. اکثر ما به اهمیت رنگ‌ها در دنیای امروز واقفیم؛ در دنیایی که مورد بمباران تصویر و رنگ از سوی رسانه‌ها قرار داریم؛ رنگ یکی از ارکان اصلی در انتقال پیام‌ها به شمار می‌رود و در علوم مختلف ازجمله جامعه‌شناسی، روان‌شناسی و هنر از جنبه‌های مختلف مورد بررسی قرارگرفته است. رنگ‌ها دارای ویژگی‌هایی هستند که قادرند سلامت روان انسان‌ها را تحت تأثیر قرار بدهند، اما ممکن است این تغییرات از بیرون ملموس نبوده و فقط خود شخص متوجه آن شود.

همۀ ما تأثیر رنگ ها را تجربه کرده ایم ، چه متوجه آن شده باشیم و چه نشده باشیم. بیشتر روانشناسان در این مورد هم عقیده هستند که رنگ ها بر چگونگی دریافت ما از برخی موقعیت ها اثر می گذارند. بعضی از پژوهشگران معتقدند که مغز ما به طور ذاتی رنگ ها را با احساسات پیوند می دهد، از طرفی عده ای نیز بر این عقیده اند که احساساتی که ما به هر رنگ ربط می دهیم اکتسابی هستند. برای مثال ، روانشناسانی که رنگ قرمز را بررسی کرده اند عقیده دارند  بیشتر مردم آن را با خطر مرتبط می دانند. امروزه استفاده از رنگ‌ها به‌ عنوان یکی از ترفندهای تبلیغاتی مطرح می‌شوند. استفاده از چندرنگ غیر هماهنگ با یکدیگر در دکوراسیون محیط باید لحاظ شود. آن دسته از بیلبوردهای تبلیغاتی که رنگارنگ هستند به‌ویژه رنگ‌های متضاد مانند سفید و قرمز، مدتی طولانی‌تر در ذهن باقی می‌ماند. اما بیلبوردهایی که با رنگ‌های سفید و سیاه طراحی می‌شود یا از رنگ خنثی مانند خاکستری استفاده می‌کنند چندان جلب‌ توجه نمی‌کنند و به یاد نمی‌مانند. روان شناسی رنگ در بازاریابی و تجارت نیز کاربرد دارد و رنگ به‌عنوان ماده مهمی تلقی می‌شود که می‌تواند بر احساسات و برداشت‌های مشتری از کالاها و خدمات تأثیر خوبی بگذارد. رنگ‌ها در استفاده از مواد غذایی تأثیر زیادی دارند، مواد غذایی با رنگ و لعاب متفاوت جذاب تر بوده و بیشتر موردپسند قرار می گیرند.

رنگ هایی که در طیف قرمز هستند مانند رنگ‌های زرد، قرمز و نارنجی جز رنگ‌های گرم هستند. استفاده از این رنگ‌ها برانگیختگی احساسات را درپی دارد که نشان‌دهنده عشق و علاقه است و محیط را جذاب می‌کند. مطالعات نشان می‌دهد ضربان قلب افراد با نگاه کردن به رنگ‌های گرم، بالا می‌رود و موجب تزریق آدرنالین در خون و شادابی و لذت افراد می‌شود. همچنین یک سری از رنگ‌ها از جمله سبز، آبی و بنفش رنگ‌های سرد هستند، به عنوان مثال، رنگ آبی یادآور آسمان و برف است و برای محیط‌های کوچک و مکان‌هایی که نیاز به آرامش دارد مناسب‌تر است. انتخاب رنگ آبی باعث می‌شود محیط از لحاظ ظاهری بزرگ‌تر به نظر برسد.

رنگ ها قدرت یادگیری را تقویت می کنند. کودکان رنگ ها را بهتر از لغات بیاد می آورند. رنگ ها الهام بخش خلاقیت و ابتکار هستند و موجب می شوند دانش آموزان و دانشجویان ایده های نو و جدیدی به نظرشان برسد.

در اختیار قرار دادن کتاب‌های رنگ‌آمیزی به کودکان علاوه بر جنبه آموزشی و آشنا شدن کودک با رنگ‌ها باعث افزایش قدرت تمرکز و توجه کودک می‌شود.

در مجموع می توان گفت، رنگ ها می توانند موجب تغییر رفتار انسان ها شوند و این نوع تغییر در خصوصیات و شخصیت افراد هم تاثیر گذار است .

ژاله راستی عمادآبادی، کارشناس گروه بهداشت عمومی