دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی شیراز
تشخیص بیماری مالاریا با تهیه لام خون از افراد تب دار و مشکوک به مالاریا
تشخیص بیماری مالاریا با تهیه لام خون از افراد تب دار و مشکوک به مالاریا
دانشجویان رشته بهداشت عمومی ورودی مهر 98، با حضور در مرکز جامع سلامت روستایی ظفرآباد، خانه بهداشت ضمیمه مرکز، خانه بهداشت کوشک بیدک و خانه بهداشت سنجانک، ضمن آشنایی با واحدهای مختلف موجود در مرکز جامع سلامت روستایی، با شرح وظایف هریک از اعضاء تیم بهداشتی به طور کامل آشنا شدند.
فعالیت های عملی دانشجویان بهداشت عمومی در خانه بهداشت تحت نظارت مربیان گروه، شامل آمارگیری، استخراج نتایج آماری، ثبت در دفاتر، زیج حیاتی و انجام مراقبت ها می باشد.
یکی از وظایف مهم بهورزان، تهیه لام مالاریا از جمعیت تحت پوشش می باشد که دانشجویان با این فعالیت آشنا شده و تحت نظارت مربی، خود به صورت عملی لام گیری مالاریا را انجام دادند.
مالاریا بیماری انگلی است که به نام های تب نوبه، تب جنگل، پالودیسم و بیماری هوای بد نیز معروف است. عامل ایجاد این بیماری تک یاخته ای از جنس پلاسمودیوم است. چهار نوع پلاسمودیوم ویواکس، فالسیپاروم، مالاریه و اووال در انسان ایجاد بیماری می کنند. انتقال انگل عامل بیماری مالاریا از طریق آنوفل ماده انجام می شود. اگر شخصی که پشه آنوفل او را می گزد مبتلا به بیماری مالاریا باشد، مقداری از خون شخص مبتلا که دارای تعداد زیادی انگل مالاریا است، وارد بدن پشه شده و پس از چند روز تغییراتی در فرم انگل ها ایجاد شده و به انگل های آلوده کننده تبدیل می شود. اگر همین پشه شخص سالمی را نیش بزند، انتقال انگل های آلوده کننده به او باعث ابتلای این فرد به بیماری مالاریا می شود. ورود انگل های مالاریا به داخل گلبول های قرمز خون و رشد انگل ها، باعث پاره شدن و ازبین رفتن گلبول های قرمز شده، تب و لرز متناوب(تب نوبه) را به وجود می آورد. سردرد، تب و لرز، عرق، رنگ پریدگی، کم خونی و بزرگ شدن طحال از علائم این بیماری است. کلروکلین و پریماکین داروهای اصلی برای درمان مالاریا هستند.
بهترین راه تشخیص این بیماری تهیه لام خون از افراد تب دار و مشکوک به مالاریا است. در این مورد، بیماریابی به دو شکل انجام می شود:
الف) بیماریابی فعال: در صورتی که بهورز برای انجام بیماریابی مالاریا بر حسب نوع منطقه هر یک ماه یا پانزده روز یک بار به منازل افراد تب دار و مشکوک مراجعه کرده و از آن ها لام خون تهیه کند.
ب) بیماریابی غیرفعال: در صورتی که فرد هنگام بروز تب، لرز و علائم مشکوک به مالاریا به خانه بهداشت مراجعه کند و برای تشخیص مالاریا از وی لام خون، تهیه شود.
در هر دو نوع بیماریابی فعال و غیرفعال از افراد زیر باید لام خون تهیه شود:
تمام افرادی که هنگام مراجعه تب دارند؛
تمام افرادی که در طی ماه گذشته تب داشته اند؛
تمام افرادی که از مناطق آلوده به مالاریا به این منطقه آمده اند؛
تمام افرادی که برای مدتی به مناطق آلوده به مالاریا مسافرت کرده و بعد بازگشته اند.
روش تهیه لام خون:
معمولا نمونه خون از انگشت سوم یا چهارم دست چپ افراد(دست غیرغالب) و در نوزادان و اطفال از پاشنه ی پا یا انگشت شست پا تهیه شده و پس از بسته بندی به آزمایشگاه فرستاده می شود.
مهناز زادانی فرد، کارشناس بهداشت عمومی
نظر دهید