دانشکده بهداشت شیراز
جبران افراطی ناشی از احساس گناه در والدین تک فرزند
جبران افراطی ناشی از احساس گناه
بسیاری از والدین در رسیدگی به تک فرزند زیاده روی می کنند، چون توان آن را دارند و هم از آن لذت می برند و غالبا به احساس گناه درونی خود،احساس تنهایی کودک، و فشارهای خانوادگی با انواع رفتارهای بیش جبرانی پاسخ می دهند که در نهایت می تواند منجر به مشکلات رفتاری در کودک شود. این احساس گناه ممکن است در مادران شاغل به این علت که اوقات کمتری را در کنار تک فرزند خود گذرانده اند، پررنگ تر جلوه نماید.
بیش ثبت نامی و زمان بندی افراطی
جبران افراطی می تواند خود را به شکل زمان بندی افراطی و ثبت نام کردن فرزند در کلاس های متعدد (بیش ثبت نامی) بروز دهد. والدین می خواهند به منتقدان خود نشان دهند
فرزندشان به خاطر تک فرزندبودن مشکلی ندارد بلکه برعکس بسیار توانمند و بااستعداد است . برای همین او را در کلاس های مختلف ازجمله موسیقی،ورزش ،زبان انگلیسی،المپیاد و نقاشی ثبت نام می کنند.
حضورتان را پررنگ کنید ، نه هدیه دادن را
فراهم کردن انواع امکانات و هدایا،یکی از اقدامات والدین تک فرزند برای کندکردن لبه تیز احساس گناه است.به ویژه والدینی که به خاطر غرق شدن در دنیای کار آنطور که باید در کنار فرزند خود باشند،نیستند. ما اغلب برای فرزندانمان وقت نمی گذاریم و از طریق اسباب و لوازم بازی ، نبودمان را در کنار فرزند جبران می کنیم. آنچه کودک نیاز دارد در کنار والدین بودن است نه کنار هدایا ..!
زن و مرد یا در محل کارند یا در اندیشه اش، کوچک و بزرگ یا پای تلویزیون اند و یا با گوشی هایشان و در میان این همه هیاهو، معجزه است اگر چشمه زندگی نخشکد.
عکس العمل شدید به مسائل عادی
والدینی که حضور لازم را در منزل ندارند و والدینی که در کار خود غرق شده اند و به خاطر درگیرنبودن در مسائل بچه خود احساس گناه می کنند ، کم کم به والدینی تبدیل می شوند که اصطلاحا آنها را والدین واکنش سریع (زانوفنری) می نامند . به عبارت دیگر ، آنها به شکلی غیرعادی نسبت به آنچه در زندگی بچه شان می گذرد ، واکنش نشان می دهند. برای مثال اگر نسبت به امور تحصیلی بچه خود توجهی نکرده باشند و بچه در درس ریاضی نمره بدگرفته باشد ، این والدین ممکن است به طور ناگهانی ، تصمیم بگیرند که فشار را زیاد کنند. . به جای اینکه به طور مداوم در درس بچه درگیر باشند و در جریان سختی ها و مشکلاتی که بچه ممکن است در مدرسه تجربه کند ،باشند، آنها برای جبران عقب ماندگی ، سرعت را زیاد می کنند. پس از اینکه معلم خصوصی برای بچه شان گرفتند تا مشکل را حل کنند، با رضایت خاطر به دفتر کارشان بر می گردند، چون نقش والدی خود را ظرف یک روز به اتمام رسانده اند.
برخلاف کودکان تک فرزند، بچه هایی که خواهر و برادر دارند دائم نگران نبودن والدین خود نیستند ، آنها نیز به توجه والدین نیاز دارند اما به به واسطه وجود خواهر و برادر کمتر در این زمینه احساس نیاز می کنند . بچه های دارای خواهر و برادر این شانس را دارند که ناراحتی و نگرانی خود را سرهمدیگر خالی کنند ،که گاهی اوقات موجب افت عصابنیت آنها می شود.
ملیحه مکی آبادی کارشناس آموزش گروه ارتقاء سلامت دانشکده بهداشت