یکی از عوامل بسیار مهم در شکل گیری رفتار فرد، خانواده است.

به گزارش روابط عمومی دانشکده بهداشت، اگر خانواده های یک جامعه از جوانب مختلف سالم باشند؛ جامعه نیز از سلامت برخوردار خواهد بود. پدر و مادر اولین مربی و معلم در زندگی و محیط خانه اصلی ترین آموزشگاه برای فرد است؛ دراین بین زنان تضمین کننده سلامت خانواده هستند و به طورمعمول مدیریت وبرنامه ریزی سلامت خانواده را هم به عهده دارند و به عنوان اساسی ترین عنصر بنیادین جامعه نقش بسزایی را در شکل گیری شخصیت و رفتار جامعه بر عهده دارند.

امروزه سلامت و رفاه اجتماعی زنان که نیمی از جمعیت جامعه را تشکیل می‌دهند، نه تنها به عنوان یک حق انسانی شناخته شده، بلکه تأثیر آن در سلامت خانواده و جامعه اهمیت روزافزون یافته است. سلامت زنان در برگیرنده رفاه جسمی، روانی، اجتماعی، فرهنگی، عاطفی و معنوی آن‌هاست و تحت تأثیر عوامل فیزیولوژیکی، اجتماعی و اقتصادی قرار دارد.

زنان به لحاظ ساختار فیزیکی و روحی- روانی (دوران بارداری، شیردهی و یائسگی)، تمایزاتی با مردان دارند که این امر تفاوت هایی را در موضوع بهداشت و سلامت آنان نسبت به مردان ایجاد می کند. زنان محور اساسی سلامت، پویایی و اعتلای خانواده و جامعه محسوب می شوند و سلامت آنان یکی از مهمترین اولویت های

برنامه های سلامت است. سلامت زنان مطمئن ترین راه نیل به اهداف کلی سلامت و ارتقاءکیفیت زندگی برای همه انسان ها است. وضعیت سلامت زنان تأثیر مهمی بر سلامت کودکان، خانواده، جامعه و محیط زیست دارد؛ آمـوزش و فرهنگ سلامت نیز از طریق زنان توسعه می یابد. زنان، هم به عنوان دریافت کنندگان و هم ارائه دهندگان اصلی مراقبـت هـا در نظـام سـلامت هستند و بخش بزرگی از مراقبین بهداشتی در بخش سلامت را تشکیل می دهند؛ بنابراین به دلیل نقش پر اهمیـت آنان در خانواده و اجتماع، حصول اطمینان از سلامتی این قشر در ابعاد مختلف و تأمین نیازهـای ویـژه آنان در هـر دوره سـنی از اهمیـت بسـزایی برخوردار است. گرچه مسائل و مشکلات بهداشتی در هر دو جنس دارای اهمیت است لکن توجه به سلامت زنان و دختران از اهمیت بیشتری برخوردار است؛ چراکه به ویژه دختران به لحاظ جنسیت خود و به تبع آن مسئولیت و ایفاء نقش مورد انتظار جامعه، دارای شرایط خاصی هستند. دختران امروز، مادران فردا هستند و به واسطه این شرایط قادرند نقش کلیدی در وضعیت بهداشت و سلامت خود، خانواده و جامعه ی پیرامونشان ایفا نمایند، رسیدن به جامعه‌ای سالم در گرو سلامت زنان، مادران و دختران آن جامعه است. از این رو، بنابر اهمیت جایگاه زنان در جامعه و نقش آنان در توسعه همه‌جانبه کشور، اطلاع از وضعیت سلامت و بهداشت آنان و شناخت عوامل مؤثر بر آن می‌تواند مبنای برنامه‌ریزی‌ها و سیاستگذاری‌های مناسب به منظور اصلاح وضعیت و پیشرفت زنان قرار گیرد.

 بهره مندی از برنامه ها و تسهیلات بهداشتی و درمانی مناسب برای پیشگیری و درمان بیماری های زنان در اسناد فرادستی و سیاستگزاری های ملی مورد ملاحظه قرار گرفته شده است؛ در این راستا اجرای طرح ها و برنامه های توسعه ای همچون راه اندازی کلینیک های سلامت خانواده، تدوین برنامه های آموزشی با هدف ارتقاء سلامت زنان شاغل متناسب با نیازهای آنان در حوزه خودمراقبتی و ورزش، ساماندهی مشاوره قبل از ازدواج در جهت بهبود سبک زندگی زناشویی، اقدامات بنیادین در برنامه های بهبود تغذیه جامعه و رشد مطلوب شاخص های مربوط به تغذیه زنان و دختران، ارائۀ خدمات جامع سلامت باروری و باروری سالم، مراقبت از مادران و نوزادان، غربالگری سرطان های شایع زنان، توسعۀ کمی و کیفی درمان های ناباروری و ..... قابل ذکر است.

خانواده سالم" نیازمند مادر و زن سالم در محیط خانه است تا با روی پا بودن خود، محافظ سلامت و تندرستی خانواده و فراتر از آن نگاهبان صحت و عافیت جامعه در چارچوب بنیان اساسی آن یعنی خانواده باشد. روز ملی سلامت زنان فرصت مناسبی است برای ارتقای سطح آگاهی عمومی در راه ارتقای سلامت زنان جامعه وکاهش بیماری های مربوط به آنان که وظیفه یکایک پرسنل بهداشتی در سطوح مختلف است چرا که فردی که سلامت وی مورد نظر است، مادر خانواده بوده و به مخاطره افتادن سلامت او، باعث اضطراب و تشنج در کانون خانواده نیز می شود. با گرامیداشت این روز، آرزو می‌کنیم با ارتقاء سلامت زنان، این قشر از جامعه کمتر در معرض مخاطرات قرار گیرند و فراموش نکنیم که تربیت نسل آینده، برعهده زنان است.

تهیه کننده: ژاله راستی عمادآبادی، کارشناس گروه بهداشت عمومی