سیستم کشف و اعلام حریق

کشف و اعلام به موقع آتش سوزی می تواند از بسیاری صدمات به افراد و از بین رفتن سرمایه جلوگیری نماید. روشها و وسایل اعلام خطر متنوع بوده و بنا به امکانات مالی و اهمیت موضوع از یکی از روشهای دستی یا اتوماتیک استفاده می گردد.

روش دستی اعلام حریق:

در این روش، کشف و اعلام حریق توسط افراد شاغل یا ساکن انجام می گردد. مزایای این روش ارزانی و سادگی آن است. سیستم های خبردهی دستی مبتنی بر امکانات موجود در محل بوده و شامل موارد زیر است:

اعلام دستی از طریق آژیر دستی: این وسایل جزء روشهای قدیمی بوده و امروزه متداول نیست.

اعلام توسط سیستم الکتریکی: در این روش به فواصل مختلف کلیدهای مخصوص (Push Button) که دارای درپوش شیشه ای می باشند، نصب می گردد.

اعلام توسط بلندگو: تنها تفاوت آن با روش قبلی، امکان ارسال پیام از طریق بلندگو یا آژیر توسط سیستم صوتی مجموعه است.

استفاده از تلفن: تلفن بایستی به فواصل مناسب در کارگاه نصب شده و شماره مرکز آتش نشانی روی آن قید شده باشد.

سیستم اتوماتیک کشف حریق:

سیستم اتوماتیک شامل کاشف های حریق (Detectors)، کابل های رابط و منبع تغذیه است. این سیستم به دلیل حساسیت بالا می تواند در مراحل اولیه، آتش را شناسایی و به مرکز کنترل و اعلام حریق، گزارش نماید.

انواع کاشف های اتوماتیک حریق:

الف- کاشفهای حرارتی:

این نوع کاشف های آتش با توجه به مکانیسم و ساختمان خود به صورت اپتیکی یا حرارتی، حریق را شناسایی می کنند و در دو نوع ساخته شده اند:

1) کاشف حرارتی ثابت: این دستگاه ها وقتی به کار می افتند که حرارت معینی برای تحریک گیرنده آن در موقعیت کاشف ایجاد شده باشد.

2)کاشف حرارتی متغیر: در نوع حرارتی متغیر، هر گاه روند افزایش درجه حرارت هوای محدوده کاشف با روند قابل قبول دستگاه متناسب نباشد، دستگاه عمل می کند.

ب- کاشفهای دودی (ذرات):

این نوع از کاشف ها برای تشخیص انواع ذرات حاصل از آتش سوزی مناسب و بر دو نوع می باشند:

1. کاشف یونیزه: این کاشف طوری طراحی شده که می تواند حضور ذرات 01/0 تا یک میکرون را به راحتی تشخیص دهد.
2. کاشف فتو الکتریک: در محفظه این کاشف یک منبع تولید نور مرئی یا لیزر که به طور مستقیم یا تحت زاویه 90 درجه با انعکاس از روی آینه بر سلول فتو الکتریک می تابد قرار دارد.

ج- کاشفهای شعله ای:

این نوع از کاشف ها به نور مرئی شعله که دارای طول موج 760 – 380 نانومتر باشد حساس هستند و جزء کاشف های سریع و مطمئن به حساب می آیند.

د- کاشفهای گازیاب:

نوع ویژه ای هستند که برای تشخیص گازهای قابل انفجار یا گازهای ناشی از حریق به کار می روند. این کاشف ها معمولا برای یک گاز یا بخار بوده و در تراکم معینی فعال می گردند.

گردآورنده:

حسین شجاعی خو- کارشناسی ارشد HSE