اثر آلودگی هوا روی افراد سالمند، منجر به کاهش اکسیژن قلب و ایجاد ایسکمی قلب می شود و نیز اختلال تنفسی در سالمندان به ویژه افراد مبتلا به آسم، برونشیت مزمن و آمفیزم می کند. ایجاد سردرد، خستگی، درد سینه، اختلال ضربان قلب و سکته ی قلبی نیز از پیامدهای آلودگی هوا است. در افراد مسن به دلیل عدم وجود مکانیسم دفاعی کارآمد در ریه خطر عفونت های تنفسی افزایش می یابد. افزایش فشار خون نیز به علت آلودگی با سرب در بزرگسالان دیده میشود.

از کجا متوجه شویم دچار مسمومیت در اثر آلودگی هوا شده‌ایم؟

آلوده بودن هوا که مشخص است. دچار شدن به نفس تنگی شدید، سرگیجه، خستگی شدید، سردرد، سوزش چشم و بینی و حلق، بی‌تابی و بی‌حوصله بودن از علائم مسمومیت آن است.

سالمندان در هنگام مسمومیت با آلودگی هوا چه کاری انجام دهند؟

ü       تا حد امکان در منزل بمانید.

ü       رانندگی نکنید، چرا که سرگیجه و خستگی می‌تواند از تاثیر آلودگی هوا روی سالمندان باشد که باید آن را جدی گرفت.

ü       تمامی کارهایی که می‌شود از طریق تکنولوژی انجام داد، را به صورت آنلاین انجام دهید. بسیاری از فعالیت‌های بانکی، خرید مواد غذایی و دارویی، خرید وسایل مختلف، پرداخت قبوض و بسیاری از کارهای روزانه ما به صورت آنلاین و با گوشی تلفن همراه قابل انجام است.

ü       در رژیم غذایی خود تجدید نظر کنید. در این روزها از خوردن غذاهای چرب و سرخ شده پرهیز کنید. سبزیجات و میوه‌های تازه را در میان وعده فراموش نکنید. خوردن دمنوش گیاهی و شیر گرم هم بسیار توصیه شده است.

ü       اگر هوا با توجه به فصل، خشک بود، برای چند دقیقه کتری آب بر روی شعله گاز قرار دهید تا رطوبت خانه تامین شود و تاثیر آلودگی هوا روی سالمندان، به میزان قابل توجهی کم شود.

ü       در صورتی که مسمومیت شما با این روش‌ها برطرف نشد، به پزشک مراجعه کنید.

مراقبت های لازم برای سالمندان در آلودگی هوا

ü       مراقب پوست خود باشید

ذرات معلق در هوا می‌تواند به پوست نفوذ کنند و باعث پیری زودرس شوند. روزی چند بار پوست خود را با پاک‌کننده‌های مناسب بشویید و خشک کنید. خیس بودن پوست، باعث جذب بیشتر این آلاینده‌ها می‌شود.

کرم ضد آفتاب را در طول روز برای جلوگیری از آلودگی و جوانسازی پوست فراموش نکنید. گاهی آلاینده‌های هوا به قدری زیاد است که جلوی نور خورشید را می‌گیرد و تصور می‌کنیم هوا مانند روزهای ابری و گرفته است، اما اشعه‌های مضر خورشید می‌توانند حتی در حضور آلاینده های هوا هم تاثیرات مخربی بر روی پوست ما بگذارند.

ü       آرام نفس بکشید

منظورمان این است که فعالیت‌های سخت را کنار بگذارید و در حد امکان آن را به روزهای آتی که هوای بهتری تنفس می‌کنید، موکول کنید. برای مثال بهتر است ورزش‌های هوازی انجام ندهید و کوهنوردی و پیاده‌روی نکنید. ورزش یوگا بهترین پیشنهاد برای این روزهاست.

ü       درمان گلودرد احتمالی را بشناسید

غرغره کردن آب نمک یکی از بهترین توصیه‌های پزشکان برای پاکسازی گلو است که اثر آلودگی هوا برای سالمندان را تا حد قابل توجهی کاهش میدهد. آب گرم که چند قطره لیمو ترش تازه درون آن چکانده شده همراه با عسل، میل کنید.

کشیدن سیگار و دیگر دخانیات برای روزهایی که هوا به قدر کافی آلوده باشد، ضرر چند برابری برای شما دارد.

ü       خواب کافی داشته باشید

زمانی که به خوبی استراحت کرده باشید، بخش زیادی از استرس‌های روزمره را از خود دور می‌کنید. بی‌خوابی در سالمندان، جسم و روحشان را تحت تاثیر قرار می‌دهد و در برابر عوامل خارجی آسیب‌پذیر می‌کند.

این نکته را هم در نظر بگیرید، در هنگام خواب نیاز به میزان اکسیژن کمتری خواهید داشت.

ü       گیاهان راه‌حل خوبی‌اند

برخی از گل و گیاهان آپارتمانی هستند که با کمترین زحمتی همیشه سالم و شاداب می‌مانند. از بین آن‌ها چندین گیاه هستند که هوای خانه و محل کار را می‌توانند تصفیه کنند و به وضوح میتوان تاثیر آلودگی هوا برای سالمندان را تا حد زیادی کاهش داد.

ü       سانسوریا، انواع نژاد پتوس، دراسینا مارگیناتا، بنجامین فوکوس، آزالیا، پاپیتال، نخل بامبو، برگ قاشقی از نمونه گیاهان تصفیه کننده هوا هستند که می‌توانید در آپارتمان از آن‌ها نگهداری کنید. نگهداری این گیاهان برای افراد سالمند هم کار چندان سختی نیست و می‌تواند بر روحیه آن‌ها تاثیرات مثبتی هم داشته باشد.

دکتر عبدالرحیم اسداللهی عضو هیئت علمی گروه ارتقا سلامت