پره اکلامپسی یا مسمویت حاملگی به حالتی گفته می شود که افزایش فشار خون همراه با دفع پروتئین (آلبومین) از ادرار وجود دارد که ممکن است با ورم در صورت و اندام ها نیز همراه باشد.

به گزارش روابط عمومی دانشکده بهداشت، پره اکلامپسی باعث افزایش زایمان زودرس و ایجاد مشکلات جدی در سلامت مادران و نوزادان می شود. این عارضه معمولا"در نیمه دوم باردارى ( معمولا بعد از هفته 20 حاملگى) اتفاق می افتد اما بسیاری از زنان هیچ عامل خطر واضحی برای این بیماری ندارند و همین موضوع باعث تشخیص دشوار این عارضه می شود. در برخی موارد مادران باردار به اشتباه درد سردل و یا استفراغ را به عنوان بیماری های داخلی و یا گوارش قلمداد کرده و خود را با انواع آنتی اسیدها درمان می کنند.
خانم های باردار در صورت مشاهده هر یک از علائم هشدار دهنده مانند سردرد، سرگیجه، تاری دید، دوبینی، درد در ناحیه سردل، حالت تهوع و استفراغ، ورم دست و پا، پف آلودگی و قرمزی نامتعارف یکی از اندام ها مانند دست یا پا، باید سریع به دنبال درمان آن باشند. در صورتی که خانم‌های باردار برای درمان این مشکلات اقدام نکنند، مسمومیت بارداری عوارض جدی برای مادر و کودک ایجاد خواهد کرد.

علائم مسمومیت بارداری ممکن است خیلی آرام پیش رود و گاه ممکن است خیلی سریع یکی پس از دیگری ظاهر شود.

زنانی که چند قلو باردار هستند نیز در معرض خطر بالای ابتلا به مسمومیت بارداری قرار دارند.

چاقی یکی از عوامل خطر ابتلا به مسمومیت حاملگی است. زنان چاق یا دارای اضافه وزن ضروری است قبل از بارداری با رعایت یک برنامه غذایی صحیح و افزایش فعالیت روزانه، وزن خود را به محدوده طبیعی برسانند.

استفاده از رژیم غذایی مناسب کم نمک، کم چرب و مصرف مقادیر کافی از منابع غذایی حاوی پروتئین مثل گوشت سفید (ماهی و مرغ) و انواع سبزیجات و لبنیات فراوان می تواند دوران بارداری بی خطری را برای مادران در پی داشته باشد.

علت پره‌ اکلامپسی هنوز به طور کامل مشخص نشده، انقباض عروق، تغذیه‌ی نامناسب، ژنتیک، دیابت، بیماری‌های کلیوی، اضافه وزن بیش از حد، بارداری اول بارداری‌های چند قلویی، سن مادر کمتر از 18 سال و یا بیشتر از 35 سال می توانند در بروز این بیماری نقش داشته باشند.

مسمومیت بارداری بر اساس شدت بیماری به سه دسته زیر تقسیم می‌شود:

-پره‌ اکلامپسی خفیف (قبل از مرحله تشنج): دارای علائم بالینی مانند ورم دست‌ها، پاها و صورت (به علت تجمع مایعات در بافت‌های مختلف بدن و زیر پوست)، بالا رفتن جزئی فشارخون و وجود مقداری پروتئین در ادرار است.

-پره‌ اکلامپسی حاد: دارای علائم بالینی ورم شدید دست‌ها، پاها، صورت، بالا رفتن جدی فشار خون، وجود مقدار زیادی پروتئین در ادرار، سردرد، سرگیجه، دوبینی، حالت‌ تهوع، استفراغ و درد شدید در ناحیه سمت راست شکم است.

-اکلامپسی (مرحله تشنج): در این حالت فرد دچار تشنج و کما می‌شود که در صورت عدم درمان موجب آسیب های جبران ناپذیر به مادر و جنین می‌شود.

هیچ روش پیشگیری خاصی برای جلوگیری از مسمومیت بارداری وجود ندارد. با محدود کردن مصرف نمک در رژیم ‌غذایی به کاهش تورم بدن کمک می‌شود، اما از شروع فشار خون بالا یا وجود پروتئین در ادرار پیشگیری نمی‌کند. در مراقبت های بارداری، پزشک به طور مداوم وزن، فشار خون و ادرار بیمار را مورد بررسی قرار می‌دهد. اگر مسمومیت بارداری زودتر تشخیص داده شود مشکلات آن کمتر خواهد بود.​

زنان بارداری که دچار مسمومیت حاملگی می شوند تا 48 ساعت بعد از زایمان نیز به علت پرخطر بودن وضعیت باید در مراکز درمانی تحت نظر باشند و از لحاظ فشار خون و دیگر مسائل دقیقاً کنترل شوند.

در مجموع می توان گفت تغدیه و فعالیت بدنی مناسب، آرامش روحی و دوری از اضطراب و استرس در طول دوران بارداری بهترین راه برای داشتن یک بارداری همراه با سلامتی برای مادر و نوزاد خواهد بود.

ژاله راستی عمادآبادی، کارشناس گروه بهداشت عمومی