مواجهه با بنزوفنون ها در زنان باردار شهر اصفهان و ارتباط آن با شاخص های تن سنجی  نوزادان  و تاثیر عوامل اقتصادی- اجتماعی و سبک زندگی بر میزان مواجهه با آنها بررسی شد

اگر چه پیشرفت علم و تکنولوژی از یک سو باعث افزایش رفاه بشر شده است، از سوی دیگر منجر به افزایش انواع آلاینده های نوظهور محیطی مانند بنزوفنون ها شده است. بنزوفنون ها در محصولات آرایشی و بهداشتی مانند ضد آفتاب ها برای محافظت از اشعه ماوراء بنفش (UV) استفاده می شود. همچنین به عنوان ترکیبات طعم دهنده، تثبیت کننده های بو و رنگ در عطرها ، صابونها، شوینده ها و خوش بو کننده ها و در بعضی از داروها، در پلاستیک ها، رنگ های چاپ و رنگ های ساختمانی استفاده می شود. این ترکیبات به طور طبیعی در بعضی از خوردنی ها مانند انگور قرمز و چای سیاه نیز وجود دارد. چون این مواد محلول در چربی هستند خوردن بیش از حد غذاهای چرب و ذخیره سازی غذاها در ظروف پلاستیکی باعث افزایش میزان مواجهه با این آلاینده ها می شود. بیشترین گروه آسیب پذیر به این آلاینده ها، زنان بویژه زنان باردار و نوزادان هستند. بنزوفنون ها می توانند در حد قابل تشخیصی از جفت عبور کرده و وارد مایع آمنیوتیک انسانی و گردش خون جنین شوند و بر سلامت مادر و جنین تاثیر بگذارند. این مواد شیمیایی سرطان زاهای احتمالی برای انسان هستند و باعث بروز برخی سرطان ها بخصوص سرطان سینه می شوند.

 

دراین مطالعه ای که توسط پژوهشگران دانشگاه علوم پزشکی شیراز با همکاری دانشگاه علوم پزشکی اصفهان بر مادران باردار اصفهان صورت گرفت میزان مواجهه مادران باردار به بنزوفنون ها به عنوان یکی از مختل کننده های غدد درون ریز و اثرات آن بر سن حاملگی و پیامدهای تولد نوزادان از جمله  وزن و قد هنگام تولد، دور سر، بازو و سینه، ناهنجاری‌های موقع تولد و اندازه ملاج نوزاد بررسی گردید. همچنین ، تاثیر فاکتورهای اقتصادی-اجتماعی و سبک زندگی جمعیت مورد مطالعه بر میزان مواجهه با بنزوفنون ها ارزیابی شد. نتایج نشان داد که بعضی از بنزوفنون ها در مادران با نوزاد دختر، باعث کاهش طول بارداری و در نتیجه کاهش وزن نوزادان دختر می­شود. بعلاوه بعضی از آنها باعث کاهش اندازه ملاج نوزادان گردید که می­تواند نشانه ای از بیماریهایی مانند سندرم داون ویا نرمی استخوان جمجمه باشد. همچنین سبک زندگی افراد مانند عادات رفتاری استفاده از مواد آرایشی بهداشتی، مصرف غذاهای چرب و بسته بندی شده در پلاستیک، فاکتورهای اقتصادی-اجتماعی مانند درآمد و سطح تحصیلات ارتباط معناداری با میزان مواجهه مادران با بنزوفنون ها داشت. در نهایت این مطالعه نشان داد که مواجهه بیشتر با بنزوفنون ها می تواند بر بارداری سالم و رشد طبیعی جنین در هر سنی از بارداری تأثیر بگذارد. لذا پیشنهاد می شود افراد بخصوص زنان باردار از استفاده غیر ضروری از مواد آرایشی و بهداشتی بپرهیزند و ترجیحاً از برندهای تایید شده استفاده کنند، به دنبال ضدآفتابهای جایگزین ازجمله ضد آفتاب با فیلترهای UV معدنی باشند، از قرار گرفتن در معرض نور خورشید در ساعات ظهر (15-11) اجتناب کنند و در صورت ضرورت از لباس های محافظ مانند کلاه و دستکش استفاده کنند.

این پژوهش حاصل رساله دکتری دانشجوی گروه مهندسی بهداشت محیط سرکار خانم حکیمه طیری به راهنمایی آقای دکتر محمدرضا سمائی و خانم دکتر منصوره دهقانی می باشد که نتایج آن در نشریه معتبر Environmental Science and Pollution Research  منتشر گردید و از طریق لینک زیر قابل دسترس می باشد.

https://link.springer.com/article/10.1007/s11356-021-17634-9