همان طور که ذکر شد، مهمترین عوامل خطر بیماری آسم عبارتند از: عوامل حساسیت زا و آلرژن، مواد محرک مانند دود سیگار و ...، مواد شیمیایی موجود در محیط کار، آلودگی هوا و.... یکی از مهم‌ترین اصول اولیه کنترل آسم انجام اقدامات پیشگیرانه است، بنابراین لازم است افراد عوامل خطر ایجاد کننده بیماری آسم، راه های پیشگیری و کنترل این بیماری را بشناسند.

 ■بالش و تشک در پوشش های غیر قابل نفوذ(نایلون یا پلاستیک) پیچیده شود.

■کلیه ملحفه ها هفته ای یک بار در آب داغ 60 درجه سانتی گراد شسته شده و در آفتاب خشک شوند.

■ در صورت امکان از قالی به عنوان کف پوش استفاده نشود.

■ وسایل فراوان (اسباب بازی، کتاب، مبلمان و غیره) در داخل اتاق کودک نگهداری نشود.

■ سطح رطوبت خانه کاهش یابد. بهتر است اتاق خواب، رو به آفتاب و دارای نور کافی باشد.

■ هنگام نظافت منزل بهتر است فرد مبتلا به آسم در منزل نباشد.

■ حدود چهارهزار ماده سمی در دود سیگار شناخته‌شده است .بیماران باید از مصرف دخانیات و یا قرارداد گرفتن در معرض دود سیگار سایر افراد خودداری کنند .

■ به هنگام آلودگی هوا، از منزل خارج نشده و برای جلوگیری از آلودگی هوای داخل منازل، از مصرف سوخت های بیولوژیک مثل چوب فضولات و زباله اجتناب کنند .

■ از نگهداری حیوانات خانگی در محیط داخل منزل خودداری شود و به هیچ وجه اجازه ورود حیوانات دست آموز به رختخواب داده نشود.

■ تغذیه انحصاری با شیر مادر به خصوص در 6 ماه اول زندگی خطر بروز آلرژی و آسم را کاهش می دهد. لذا برای پیشگیری از آسم بهتر است از شیر خشک استفاده نشود .

■ در مورد علائم هشدار دهنده بروز حملات آسم و نحوه برخورد و اقدامات اولیه، در صورت بروز حملات، به بیمار و اطرافیان وی آموزش داده شود .

■ بعضی از بیماران مبتلا به آسم به بوهای تند مثل بوی رنگ و اسپری مو ،عطر و ادکلن ، سفید کننده ها، جوهر نمک و ... واکنش نشان می‌دهند و باید از این عوامل اجتناب کنند.

■ گرده‌های گیاهی موجود در فضا اغلب سبب آسم وآلرژی های فصلی می شوند. درختانی مثل نارون، کاج، سپیدار ،علف های هرز در فصول مختلف مشکل ساز هستند. در فصل های گرده افشانی با بستن درب و پنجره ها می توان از نفوذ گرده ها به اتاق جلوگیری کرد .

■ رطوبت و گرما سبب رشد قارچ ها و کپک ها می شوند. کپک ها و قارچ ها از عوامل آلرژی‌زا در فضاهای بسته به شمار می‌روند. لذا باید از منابع تکثیر قارچ مثل جاهای مرطوب اجتناب کرده و محل های مرطوب (حمام ، زیرزمین) مکرراً تمیز شوند.
آسم و ورزش
بیمار دچار آسم قادر به انجام همه ی ورزش ها است. وقتی بیماری آسم تحت کنترل باشد، نه تنها نباید بیمار را از انجام ورزش منع کرد، بلکه باید به انجام ورزش نیز تشویق کرد. البته ورزش در هوای سرد و خشک مثل اسکی باید با رعایت شرایط خاص و با احتیاط انجام شود. ورزش هایی چون شنا، پیاده‌روی و دوچرخه‌سواری ارجح هستند. فعالیت بدنی و ورزش در بعضی افراد می تواند باعث شروع حمله ی آسم شود . این بیماران به خصوص در هوای سرد و خشک باید قبل از شروع ورزش چند دقیقه بدن خود را با انجام نرمش گرم کرده و در صورتی که هنگام ورزش دچار علائم می شوند باید نیم ساعت قبل از ورزش داروی سالبوتامول را دریافت کنند .
مهناز زادانی فرد. کارشناس گروه بهداشت عمومی