ویروس پاپیلومای انسانی یک ویروس کوچک و بدون پوشش دئوکسی ریبونوکلئیک اسید (DNA ) است که سلول های پوست یا مخاط را آلوده می کند، بیش از 100 ژنوتیپ مختلف از HPV وجود دارد که  بیش‌تر از راه تماس جنسی و از طریق تماس مستقیم بین پوست افراد انتقال می‌یابد. دو ژنوتیپ پرخطر  16 و 18 تقریباً 70٪ از همه سرطان های دهانه رحم را ایجاد می کنند و همچنین می توانند باعث انواع خاصی از سرطان مقعد، سرطان دستگاه تناسلی ، سرطان حلق و سرطان دهان شوند. دو ژنوتیپ  کم خطر 6 و 11 باعث ایجاد زگیل تناسلی می شوند که این زگیل ها می‌توانند در مناطق مختلفی از بدن مانند ناحیه تناسلی، کف دست، کف پا و یا صورت ظاهر شوند.

 

 طبق گزارش مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها(CDC) ، HPV  بسیار شایع است و ریسک فاکتور های آن عبارتند از: داشتن شرکای جنسی متعدد، تماس پوستی با افراد مبتلا، سیستم ایمنی تضعیف شده و سن (بطوریکه در نوجوانان و جوانان زگیل ها تناسلی شایع است و درکودکان زگیل های بقیه اعضای بدن). اکثر عفونت های HPV خود به خود برطرف می شوند و هیچ علامتی ایجاد نمی کنند. با این حال، عفونت مداوم می تواند باعث سرطان دهانه رحم در زنان شود.

رویکرد های موثر اولیه (واکسیناسیون HPV) و پیشگیری ثانویه (غربالگری و درمان ضایعات پیش سرطانی) از اکثر موارد سرطان دهانه رحم جلوگیری می کنند. واکسن هایی که تایید شده سازمان غذا و داروی ایالت متحده است شامل سه نوع واکسن می باشد که یک واکسن HPV نه ظرفیتی، واکسن HPV چهارظرفیتی(Gardasil) و واکسن HPV دو ظرفیتی (Cervarix). هر سه واکسن HPV در برابر انواع   HPV16 و 18 که باعث بیشتر سرطان‌های HPV می‌شوند، ایمنی ایجاد می کنند.

می‌توان این واکسیناسیون را از سن 9 سالگی تا 45 سالگی انجام داد، طبق گزارش WHO در دسامبر2022 برنامه واکسیناسیون باید در دختران 9 تا14 ساله یک یا دو دوز ، برای دختران و زنان 15 تا 20 ساله یک یا دو دوز و برای افراد بالای 21 سال دو نوبت با فاصله 6 ماهه تزریق شود.

واکسیناسیون HPV مقرون به صرفه ترین اقدام بهداشت عمومی در برابر سرطان دهانه رحم است و استراتژی جهانی برای تسریع در از بین بردن سرطان دهانه رحم به عنوان یک مشکل بهداشت عمومی، واکسیناسیون برای دختران قبل از سن 15 سالگی است. WHO علاوه بر واکسیناسیون، غربالگری ضایعات پیش سرطانی دهانه رحم را توصیه می کند که در صورت تشخیص و درمان از سرطان دهانه رحم جلوگیری می کند.

فاطمه رضایی چگینی دانشجوی کارشناسی ارشد اپیدمیولوژی