دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی شیراز
پایبندی به مصرف دارو در بیماران مبتلا به دیابت
دیابت از شایع ترین بیماری های مزمن در دنیای امروز است که رو به افزایش بوده و سبب ایجاد عوارض مختلف در بیماران میگردد؛
باید بدانیم که دیابت درمان قطعی ندارد ولی قابل کنترل است شاید درآینده درمان قطعی دیابت امکان پذیر شود اما درحال حاضر تنها راه ما در جلوگیری از عوارض دیابت خودمراقبتی و کنترل قند خون در محدوده ی طبیعی است .
چطور میتوانیم قند خون خود را در محدوه ی طبیعی کنترل کنیم ؟ ابتدا باید در مورد دیابت آگاهی کافی داشته باشیم، بنابراین باید در زمینه ی کنترل دیابت اموزش ببینیم البته باید این اموزش ها از افراد و کانال های علمی و معتبر باشد و نباید سلامت خود را به افراد سود جو یا ناگاه بسپاریم، بسیاری از مطالبی که در فضای مجازی پخش میشوند پایه علمی ندارند و ممکن است بیماری ما را بدتر کند .
متخصصان بر خودمراقبتی در بیماری دیابت تاکید دارند، که شامل کنترل وزن متناسب، ورزش منظم ،مدیریت استرس ،ترک دخانیات، داشتن خواب کافی، تغذیه سالم و پیگیری مداوم میزان قند خون با ازمایشات دوره ای، ویزیت منظم توسط پزشک و مصرف صحیح داروها میباشد . بیماران باید توجه کنند که مصرف صحیح داروها یا پایبندی به دارو نقش بسیار مهمی در کنترل بیماری دیابت دارد لذا باید به مصرف داروها مطابق دستور پزشک پایبند باشند .
پایبندی به مصرف دارو یعنی به اجرای دستورات دارویی، مطابق دستور پزشک متعهد باشیم و داروهای را که پزشک تجویز کرده اند به طور کامل و در زمان مناسب مصرف کنیم . مصرف صحیح داروها هم قند خون ما را کنترل می کند و هم هزینه های اضافی را از دوش ما برمیدارد و هم ما را از عوارض خطرناک دیابت حفظ میکند . گاهی اوقات افراد پس از شروع درمان و کنترل قند خون گمان میکنند که دیگر نیازی به درمان ندارند و بهبود پیدا کرده اند وخود سرانه داروی خود را قطع کرده یا کم میکنند که بسیار خطرناک است به این افراد باید بگوییم آیا راجع به پای دیابتی، قطع عضو ،عوارض کلیوی و دیالیز، و نابینایی در اثر قند خون کنترل نشده در بیماران مبتلا به چیزی شنیده ای ؟
در دسته ای دیگر از بیماران مشکلات حافظه و فراموشی مصرف دارو باعث شکست درمان می شود. برای کمک به این دسته از بیماران، ارایه راهکارهای پیشگیری از فراموشی مصرف دارو نظیر، یاداشت گذاشتن و نصب آن در محلی جلو چشم بیمار، تنظیم زنگ هشدار تلفن روی ساعت های مصرف دارو، تهیه جعبه های دارویی، هم زمان کردن مصرف دارو با بعضی از موقعیت ها مثلا وقت نماز یا غذا می تواند موثر باشد .
در بعضی دیگر از بیماران به دلایل افسردگی، مشکلات مالی، تجربه عوارض دارویی، مصرف هم زمان چندین دارو و پیچیده بودن رژیم درمانی ممکن است به خوبی رژیم دارویی رعایت نشود در این دسته از بیماران مشاوره با پزشک یا مراقب سلامت یا پرستار کمک کننده است.
حمایت از بیمارتوسط خانواده نیز در پایبندی به درمان موثر است، به خصوص در بیماران فراموشکار.
در پایان باتوجه به اهمیت پایبندی به رژیمهای درمانی در بیماران مبتلا به دیابت و شیوع بالای عدم پایبندی به درمان، لازم است به بیماران در این زمینه آموزش داده شود . لذا اگر بیماران بپذیرند گرچه دیابت قابلدرمان نیست اما با رعایت رژیمهای درمانی قابلکنترل است و همچنین عدم پایبندی به رژیمهای درمانی منجر به ظهور سریع عوارض دیررس دیابت و کنترل نامطلوب و پیامدهای شدید و ایجاد هزینه ی سنگین برای بیمار میگردد میتواند در پایبندی به درمان موثر باشد.
دکتر مسعود کریمی دکترای تخصصی آموزش بهداشت
نظر دهید