سقوط و زمین خوردن، عامل مهم آسیب در سنین بالای 65 سال و مهم ترین علت مرگ در اثر آسیب است.

ایمنی پله ها

پله‌ ها محل شایع سقوط و ایجاد آسیب شدید در افراد مسن می باشند. بیشتر حوادث، هنگام پایین‌آمدن از پله اتفاق می‌افتد. دیدن لبه‌های پله عامل مهمی در بالا و پایین رفتن بی‌خطر از پله‌ها است. فرش کردن پله‌ها با استفاده از موکت های نقش دار می‌تواند باعث اختلال در دیدن لبه‌های پله و زمین خوردن شود. طول و ارتفاع پله ها باید متناسب باشد. ارتفاع پله نباید بیشتر از 18 سانتی متر و عمق آن نباید کمتر از 28 سانتی متر باشد. استفاده از پله‌هایی که لبه آن جلو است، می‌تواند باعث گیرکردن پا و زمین خوردن شود. همچنین پله‌هایی که لبه آن گرد تراش داده شده باعث لیزخوردگی افراد می‌ شود.

بهتر است در کنار پله ها  نرده وجود داشته باشد تا افراد سالمند با آرامش خیال بتوانند از پله ها استفاده نمایند. بسیاری از طراحان برای زیبایی بخشیدن بیشتر به خانه، برای درها از دستگیره‌های تخم مرغی یا مشتی استفاده می‌کنند. این کار برای خانه یک فرد سالمند چندان مناسب نیست. مخصوصا" آن دسته از افراد سالمند که آرتروز دارند، بهتر است از دستگیره‌های معمولی استفاده کنند. همچنین بهتر است به جای استفاده از شیرهای دوقلو برای آشپزخانه، دستشویی و حمام، از شیرهای تک پایه یا اهرمی استفاده شود. زیرا کنترل دمای آب از طریق شیرهای دو قلو برای سالمندان معمولا دشوارتر است .

تنظیم نور

در محیط زندگی سالمند، نور باید به اندازه کافی باشد. این کار کمک می کند تا سالمند به اشیاء برخورد نکند. همیشه در راهروهایی که به اتاق خواب منتهی می شود چراغی را روشن بگذارید. بیشتر زمین خوردگی ها زمانی رخ می دهد که سالمند می خواهد شبانه از توالت استفاده کند .قرار دادن چراغ خواب نزدیک محل خواب سالمند ضروری است تا در صورت نیاز، هنگام شب از آن استفاده نماید. کلید برق باید هم در ابتدا و هم در انتهای پله‌ها قرار داشته باشد. همواره چراغ قوه ای نیز در دسترس وجود داشته باشد تا در صورت قطع برق از آن استفاده کرد. اگر نور پنجره‌ به پله ها می‌تابد نور با استفاده از پرده کنترل شود تا  درخشندگی ایجاد  نشود.

 کفپوش خانه

گاهی دلیل زمین خوردن سالمند، عدم ثبات کفپوش زیر پاست. وجود موکت هایی که به زمین چسبانده نشده یا فرش هایی که لیز می خورند بسیار خطرناک است. به کمک چسب یا ترمز فرش تمام کفپوش ها را می توان ثابت کرد. نباید هیچ گونه سیمی روی زمین رها باشد. تمام سیم ها را به کمک چسب به کناره های دیوار بچسبانید یا آن ها را از زیر کفپوش ها رد کنید. سنگ، پارکت یا موکت روی پله ها باید کاملا ثابت باشد. بهترین کار این است که روی هر پله از پوشش های ضدلغزش استفاده کرد.

آشپزخانه استاندارد

·     در کشورهای توسعه یافته که خدمات بیشتری به سالمندان ارائه می دهند، کابینت و ظرفشویی را طوری می سازند که می توان آن را با قد یا توانایی سالمند تنظیم کرد. اجاق گازهایشان هم مجهز به ترموکوبل است تا در صورت فراموشی، خودبخود خاموش شده و نشت گاز باعث آتش سوزی نشود. در صورت ایجاد اشکال در ظرفشویی یا لباسشویی و نشت یا ریختن آب در کف آشپزخانه بهتر است آن را فوراً تمیز کرده تا باعث لیزخوردگی نشود.

مهناز زادانی فرد – کارشناس گروه بهداشت  عمومی دانشکده بهداشت