مدرسه به دلیل تجمع و ازدحام دانش آموزان در مکان های محدود می تواند مکان پرخطر برای انتقال و انتشار بیماری های عفونی از جمله کووید19 باشد. اتخاذ سازوکارهای پیشگیری از جمله آموزش، تمهیدات محیطی و مراقبت بهداشتی ضروری است.کودکان و نوجوانان شهروندان جهانی به عنوان عوامل قدرتمند تغییر که مراقبان سلامت، پزشکان و  دانشمندان نسل آینده را تشکیل می دهند.  هر بحران، فرصتی برای کمک به کودکان و نوجوانان برای یادگیری، تمرین مهربانی و شفقت، و افزایش تاب آوری و ساختن جامعه ای امن تر و دلسوزتر است. ارائه اطلاعات درست به از بین بردن ترس و نگرانی های دانش آموزان نسبت به بیماری کرونا کمک می کند و آنها را برای مقابله با پیامدهای  ثانویه بیماری بر زندگی شان آماده می سازد.

آموزش می‌تواند دانش‌آموزان را تشویق کند تا در مورد چگونگی پیشگیری از انتشار ویروس‌ها، مدافع پیشگیری و کنترل بیماری در خانه، مدرسه و جامعه خود شوند. این دستورالعمل ها، برای جلب مشارکت مدیران، معلمان و کارکنان اداری و آموزشی مدارس در ارتقای وضعیت سلامت و ایمنی مدارس، مجموعه ای از پیام ها و ملاحظات کلیدی را ارائه می دهد. ارائــه رهنمودهــای روشن و عملــی جهت اتخاذ سازوکارهای موثر در پیشگیری و کنترل کووید19 در فضای مدارس تنظیم شده اســت.

 

پیام ها و اقدامات کلیدی برای پیشگیری کووید19

1- رعایت اصول عمومی

پیروی از اصول پایه می تواند به ایمن ماندن دانش آموزان، معلمان و کارکنان در مدارس و توقف انتشار این بیماری کمک کند.

·         دانش آموزان، معلمان و سایر کارکنان اگر بیمار باشند نباید به مدرسه بیایند.

·         تاکید بر شستشوی مرتب دست ها با آب و صابون، استفاده از ژل ضدعفونی کننده دست در مدارس

·         استفاده مناسب از ماسک

·         دریافت واکسن کرونا (واکسینه شدن یکی از مهم ترین کارهایی که می توان برای محافظت از خود و دیگران در برابر کرونا انجام داد. برای پایان دادن به همه گیری و محدود کردن ظهور انواع جدید کرونا کمک می کند).  

2- تهیه اطلاعات و حقایق به روز و موثق

در مورد کووید19 از منابع معتبری مانند یونیسف (صندوق کودکان سازمان ملل متحد)، سازمان جهانی بهداشت و وزارت بهداشت مطلع شوید.

3-نظارت بر حضور در مدرسه

 چنانچه با غیبت زیاد دانش آموزان و کارکنان به دلیل بیماری های تنفسی مواجه شدید به مقامات بهداشت محلی اطلاع دهید.

 5- رعایت دستورالعمل محیط مدرسه ایمن (اطمینان از این که مدرسه به شکلی ایمن به کار خود ادامه می دهد) برنامه هایی برای اداره مدرسه در شرایط بحران تدوین کنید.

·         آماده کردن محل هایی جهت شستشوی دست ها

·         تهیه محلول الکلی ضدعفونی دست در  کلاس ها، راهروها، بوفه و سرویس های  بهداشتی

·         مدیریت پسماند و دستورالعمل نظافت محیط را رعایت کنند.

6- رعایت اصول فاصله اجتماعی

·         ساعت شروع و پایان مدرسه باید از همزمانی رفت و آمد دانش آموزان و ازدحام جلوگیری کند.

·         لغو دورهمی ها، بازی های ورزشی که موجب تجمع و ازدحام می شود.

·         چیدن میزهای دانش آموزان حداقل یک متر فاصله از یکدیگر  

·         آموزش حفظ فاصله از یکدیگر و اجتناب از تماس های فیزیکی غیرضروری به دانش آموزان

7- تعیین روند رسیدگی به دانش آموزان  بیمار

از قبل با مشورت مربی بهداشت و مسئولین مدرسه، چگونگی رسیدگی به دانش آموزان دارای علائم را تعیین و برای اجرای آن برنامه ریزی کنید.

8- ارتقای اشتراک گذاری اطلاعات

اطلاعات موثق را با کارکنان، والدین و دانش آموزان به اشتراک بگذارید و به آن ها اطلاعات جدید در مورد وضعیت مواجهه با بیماری در مدرسه، اقدامات  پیشگیری و کنترل بیماری را با  تهیه پوسترهایی در تابلوهای اعلانات و رسانه اجتماعی ارائه دهید.

9- تنظیم خط مشی مدرسه با توجه به وضعیت موجود

شیوه های منعطفی برای حضور و مرخصی افراد بیمار تدوین کنید تا دانش آموزان و کارکنان ترغیب شوند هنگام بیماری خودشان یا جهت مراقبت از اعضای بیمار خانواده، در خانه بمانند. مسئولیت های کلیدی مدرسه را شناسایی و برای آموزش سایر کارکنان جهت پوشش این مسئولیت ها برنامه ریزی کنید.

10-تدوین و اجرای هدفمندآموزش بهداشت

آموزش نحوه پیشگیری از بیماری و کنترل آن در فعالیت ها و طرح درس های روزانه دانش آموزان تلفیق کنید. اطمینان حاصل کنید که محتوا، پاسخگوی سن، جنس، قومیت و متناسب با وضعیت موجود باشد.

11- حمایت از دانش آموزان گروه های آسیب پذیر

نیازهای کودکان جمعیت حاشیه نشین تحت تأثیر شدید بیماری یا اثرات ثانویه آن را در نظر بگیرید. شرایط خاص دختران از جمله مسئولیت مراقبت از  افراد بیمار در خانه را در نظر داشته باشید. به منظور حصول اطمینان از تداوم خدمات اساسی در مدارس، از جمله غربالگری سلامت، برنامه های تغذیه یا درمان برای کودکان دارای نیازهای ویژه، با سیستم های ارائه کننده خدمات اجتماعی همکاری کنید.

12-  برنامه ریزی برای تداوم روند یادگیری  

·         استفاده از راهبردهای آموزش مجازی

·         کاربرد برنامه هایی با محتوای درسی از طریق رسانه های اجتماعی

·         پیگیری وضعیت تحصیلی دانش آموزان

·         بازنگری و تدوین استراتژی های آموزش متناسب با شرایط جدید

13- حمایت عاطفی و سلامت روانی- اجتماعی

کودکان را ترغیب کنید اگر سؤال یا نگرانی دارند با معلمان خود صحبت کنند. دانش آموزان را در مورد چگونگی حمایت از همسالان خود راهنمایی کنید. به دانش آموزان کمک کنید تا شیوه های مثبت برای بیان احساسات آزاردهنده مانند خشم، ترس و غم پیدا کنند. /برزگری

دکتر محمدحسین کاوه، عضو هیئت علمی گروه ارتقا سلامت دانشگاه علوم پزشکی شیراز