دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی شیراز
آئدس اجیپتی را با هم بشناسیم
آئدس اجیپتی (دوبالان:کولیسیده) نقش عمده ای در انتقال انواع بیماری های ویروسی مهم از جمله تب دنگی، چیکونگونیا، زیکا و تب زرد دارد.

منشأ این گونه ،جنگل های بارانی غرب آفریقا بوده و از آنجا از طریق کشتی به سایر قاره ها پراکنده شده است. آئدس اجیپتی اختصاصا از انسان خون خواری میکند.
آئدس اجیپتی مانند سایر آئدس ها تخم های خود را به صورت تک تک روی سطوح نزدیک و بالاتر از سطح آب (داغ آب) قرار می دهد و مستقیما داخل آب تخم گذاری نمی کند. تخم این پشه قادر است که خشکی را ماه ها (حتی بیشتر از یک سال) را تحمل کند.
این گونه معمولا در کنار انسان و در محیط های انسانی زندگی می کند و به همین خاطر گونه ای شهری محسوب میشود. زیستگاه های لاروی معمولا ظروف کوچک مصنوعی دست ساز انسان نظیر ظروف نگهداری آب منازل، تایرها و لاستیک های مستعمل،حوضچه های کوچک،قوطی های کنسرو، بطری ها ،زیر گلدانی ها،ظروفی که دور انداخته می شوند و عملا هر ظرفی که مقداری آب در آن جمع می شود می باشد.
خون خواری این گونه عمدتا از انسان و در طول روز (عمدتا اوایل صبح و قبل از غروب آفتاب) و بیشتر در نزدیکی محل استراحت انسان و عمدتا در داخل اماکن صورت می پذیرد. این گونه برای تکمیل خون مورد نیاز برای تشکیل تخم معمولا چندین نفر را مورد گزش قرار می دهد به همین دلیل بیمار شدن چند عضو یک خانواده در طی ۲۴ ساعت و در یک منزل واقعه نادری نیست.
مقاومت نسبتا گسترده آئدس اجیپتی به حشره کش های اورگانو فسفره و پیرتروئید از چالش های عمده مبارزه با این پشه ناقل بوده و به عنوان یکی از دلایل موفقیت استقرار آن در مناطق جغرافیایی جدید محسوب می شود.
احسان ساکی دانشجوی دکتری تخصصی گروه بیولوژی و کنترل ناقلین بیماریها
نظر دهید