استرس در سالمندان یک موضوع جدی و رو به افزایش است که می‌تواند ناشی از عوامل مختلفی باشد. این استرس می‌تواند تأثیرات منفی بر سلامت جسمی و روانی سالمندان داشته باشد، و مدیریت آن برای حفظ کیفیت زندگی سالمندان ضروری است.

عمده ترین علل استرس در دوران سالمندی عبارتند از: هر تغییر جدیدی در زندگی، خصوصا تغییر در شیوه زندگی یا محل زندگی دوران بازنشستگی و وضعیت مالی در آن دوران، مرگ اقوام ، نزدیکان، افراد مورد علاقه، کاهش‌ توانایی‌ها و قوای جسمانی و وجود بیماری های مزمن، نگرانی در خصوص زندگی مستقل و ترس از تنها شدن، نگرانی در خصوص طرد شدگی یا زندگی در سرای سالمندان، کمبود سیستم های حمایت کننده اجتماعی

سالمندان عزیز باید توجه داشته باشند که هر کدام از موارد زیر به تنهایی یا بهمراه هم می تواند از علائم استرس باشد:

قلب تندتر و شدیدتر از حالت عادی می زند. فشارخون بالا می رود. دستها و پاها سرد و مرطوب می شود. تعداد و سرعت تنفس زیاد می شود. احساس‌ ضعف و خستگی، سیاهی رفتن چشمها، احساس گزگز در انتهاها، سردردهای تنشی، سایش دندان‌ها بر روی هم، لرزش دستها و دردهای عضلانیف مشکلات گوارشی مثل کاهش یا افزایش اشتها، مشکلات ادراری و خواب

توصیه هایی برای بالا بردن توان مقابله با استرس

 زمانی که به کمک نیاز دارید از درخواست آن کوتاهی نکنید. درباره احساسات و نگرانی های خود صحبت کنید. اعتماد به نفس داشته باشید، پیری و مسائل مربوط به آن را بپذیرید. استفاده از وسایل کمکی مانند عصا، دندان مصنوعی، سمعک، عینک و .. می تواند به شما در انجام راحت تر کارها کمک نماید. سعی کنید ارتباط نزدیک تر و صمیمانه تری با نوه های خود برقرار نمائید. خواندن نماز و دعا در آرامش قلبی و روحی بسیار موثر است. به مجالس مذهبی و مساجد بروید. خود را در خانه به کاری مشغول کنید،مثل آشپزی و خیاطی و گلکاری و سبزی کاری و یا مرتب کردن حیاط و انباری و .. یا نگهداری حیوانات کوچک. به موسیقی گوش دهید. برنامه های تلویزیونی را تماشا کنید. ارتباط خود را با همسالان حفظ نمائید. در صورت امکان با دوستان خود به مسافرت های زیارتی و تفریحی کوتاه مدت بروید. از خانه خارج شوید و برای مدت کوتاهی به دیدن مغازه ها و پارک بروید. از سالمندان با تجربه کمک بگیرید. خود را با خواندن کتاب و مجله سرگرم کنید. به طور منظم به ورزش هایی که علاقه مند هستید و برای سلامتی شما مفید است بپردازید.

تاثیر موسیقی در کاهش استرس در سالمندان

موسیقی در درمان و پیشگیری از بیماری‌ها و تقویت روحیه بسیار کمک کننده می باشد. وابستگی عاطفی را زیاد می کند و وابستگی به دیگران را کاهش می دهد. تحمل مشکلات را آسان تر می کند. اعتماد به نفس را بالا می برد. تمایل به ورزش را زیاد می کند. موسیقی انگیزه می دهد، احساسات را بر می انگیزد، محبت ایجاد می کند، به درون شما نفوذ می کند و به شما لذت می بخشد. وابستگی به دارو را تا حد امکان کاهش می دهد و هزینه های درمانی را کم می کند. موسیقی نقش موثر و ثابت شده ای در کاهش بیقراری، گیجی، تنش، آلزایمر، افسردگی، اضطراب، و تحمل درد دارد.

دکتر عبدالرحیم اسداللهی عضو هیات علمی و دکتری سالمندشناسی دانشکده بهداشت