مدیر گروه مهندسی بهداشت حرفه‌ای و ایمنی کار دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی شیراز از برگزاری جلسه دفاع پایان‌نامه خانم نگار جمهیری، دانش‌آموخته مقطع کارشناسی ارشد خبر داد.

به گزارش روابط عمومی دانشکده بهداشت، این پایان نامه با عنوان « بررسی چالش‌های ایمنی و سلامت شغلی زنان؛ زنگ خطری برای محیط‌های کار در ایران » اجرا شد و  راهنمایی این پژوهش بر عهده آقایان دکتر مهدی جهانگیری، دکتر مسلم علی محمدلو و مشاوره آقایان دکتر سید علی اکبر فقیهی و دکتر مجتبی کمالی نیا بود.

چکیده و نتیجه مطالعه:

در این مطالعه ابتدا اطلاعات مرتبط با شرایط شغلی زنان و قوانین حمایتی موجود در ایران و جهان جمع‌آوری شد. نتایج نشان داد که اگرچه قوانین مکتوب حمایتی در ایران مشابه بسیاری از کشورهاست، اما در عمل اجرای آن‌ها با ضعف‌های جدی مواجه است و همین موضوع باعث می‌شود بسیاری از حمایت‌ها تأثیرگذاری لازم را نداشته باشد.

در ادامه و با انجام مصاحبه‌های گسترده با زنان شاغل، مشکلات واقعی آنان در محیط‌های کار شناسایی شد. زنان از شرایط نامناسب ارگونومی، نبود تجهیزات ایمنی متناسب با ویژگی‌های جسمی خود، فشارهای روانی، تبعیض‌های جنسیتی، کمبود امکانات رفاهی و سختی ایجاد تعادل بین نقش‌های خانه و کار گلایه داشتند. بسیاری از آنان اشاره کردند که نگاه‌های کلیشه‌ای و باورهای نادرست درباره توانمندی زنان در برخی محیط‌ها باعث می‌شود فرصت‌های برابر شغلی برایشان فراهم نباشد.

این یافته‌ها نشان می‌دهد که برای ارتقای سلامت و ایمنی زنان شاغل، تنها داشتن قوانین کافی نیست؛ بلکه اجرای درست، آموزش مناسب، بهبود نگرش‌های فرهنگی و طراحی محیط‌های کار با درنظر گرفتن شرایط زنان ضروری است. نتایج این تحقیق می‌تواند راهنمای مهمی برای مدیران، سیاست‌گذاران و کارفرمایان باشد تا محیط‌های کاری سالم‌تر و عادلانه‌تری برای زنان فراهم کنند.

پیشنهادات:

پیشنهاد می‌شود پژوهش‌های بعدی با ایجاد همکاری ساختاریافته‌تر با صنایع و نهادهای دولتی انجام شود تا دسترسی گسترده‌تری به محیط‌های کاری، به‌ویژه صنایع بزرگ و مردمحور، فراهم گردد و تصویر جامع‌تری از چالش‌ها به دست آید. به‌کارگیری روش‌های جمع‌آوری داده که ناشناس‌بودن مشارکت‌کنندگان را بیشتر تضمین کند—مانند پلتفرم‌های آنلاین یا مصاحبه‌های بدون هویت می‌تواند به کاهش خودسانسوری و افزایش کیفیت داده‌ها کمک کند. برای تقویت قابلیت تعمیم یافته‌های کیفی، می‌توان در پژوهش‌های آینده از پیمایش‌های بزرگ‌مقیاس یا تحلیل‌های کمی مکمل استفاده کرد. در ادامه مسیر مدل‌سازی کمی این پژوهش، استفاده از پانل‌های متعدد خبرگان، روش دلفی چندمرحله‌ای، یا ترکیب خبرگان از حوزه‌های مختلف می‌تواند وابستگی نتایج به گروه محدود خبرگان را کاهش دهد. همچنین پیشنهاد می‌شود مطالعات آینده به مقایسه چالش‌های ایمنی زنان در صنایع، استان‌ها یا گروه‌های سنی مختلف بپردازند تا امکان تدوین سیاست‌های دقیق‌تر و متناسب‌تر فراهم شود. در نهایت، انجام مطالعات مداخله‌ای—برای نمونه طراحی یک برنامه آموزشی یا بهبود فرآیند گزارش‌دهی می‌تواند رابطه بین مداخله و بهبود وضعیت ایمنی و سلامت شغلی زنان را به‌صورت تجربی بررسی کند.