دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی شیراز
برگزاری کارگاه توانمندسازی سالمندان در بنیاد فرزانگان فرهیخته شیراز
در راستای ارتقای سطح سلامت و آگاهی سالمندان، کارگاهی آموزشی با عنوان "توانمندسازی سالمندان" توسط گروه سالمندشناسی دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی در بنیاد فرزانگان فرهیخته این شهر برگزار گردید. این کارگاه که با استقبال خوب سالمندان مواجه شد، با هدف ارائه راهکارهای عملی برای بهبود کیفیت زندگی این عزیزان تدارک دیده شده بود.
این برنامه آموزشی به همت دانشجویان فعال گروه سلامت سالمندی، آقای فخرالدین براقی و خانمها سیده حکیمه موسوی و طاهره قائدی و تحت نظارت و سرپرستی دکتر عبدالرحیم اسداللهی، عضو هیئت علمی دانشکده بهداشت، به اجرا درآمد.
در این کارگاه جامع، سه محور کلیدی مرتبط با سلامت سالمندان مورد بحث و بررسی قرار گرفت:
محور اول دارودرمانی ایمن؛ تداخلات غذا و دارو، محور دوم راهکارهای مراقبتی در فصل تابستان: نکاتی برای گذراندن تابستانی سالم و محور سوم تغذیه در سالمندان

دارودرمانی ایمن؛ تداخلات غذا و دارو:
ارائه دهنده این بخش، خانم سیده حکیمه موسوی، بر اهمیت استفاده صحیح و آگاهانه از داروها برای دستیابی به بهترین نتیجه درمانی با حداقل عوارض تاکید کرد. وی اشاره نمود که عدم آگاهی از تداخلات دارویی و مصرف نادرست داروها میتواند منجر به عوارض جدی شود. در این راستا، به عوامل خطرزا در تداخلات دارویی مانند "پلی فارماسی" (مصرف همزمان ۵ دارو یا بیشتر) به ویژه در سالمندان، بیماریهای مزمن، خوددرمانی و عدم اطلاعرسانی به پزشک در مورد مصرف داروهای گیاهی یا مکملها پرداخته شد. راهکارهای عملی برای پیشگیری از عوارض، از جمله ثبت لیست کامل داروهای مصرفی، پرهیز از مصرف همزمان دارو با برخی مواد غذایی خاص مانند گریپ فروت، و توجه به زمان صحیح مصرف دارو به تفصیل بیان گردید. همچنین مثالهایی از تداخلات شایع دارو با غذا، نظیر تأثیر آب گریپفروت بر افزایش غلظت برخی داروها ، تداخل وارفارین با ویتامین K موجود در سبزیجات برگدار ، و اثر لبنیات بر جذب برخی آنتیبیوتیکها مورد بحث قرار گرفت.
راهکارهای مراقبتی در فصل تابستان: نکاتی برای گذراندن تابستانی سالم:
آقای فخرالدین براقی در این بخش به تغییرات پاسخ بدن سالمندان به گرما، از جمله تعریق کمتر و احساس تشنگی دیرهنگام اشاره کرد. وی بر اهمیت توجه به این تغییرات، به خصوص در افراد با بیماریهای زمینهای مانند بیماریهای قلبی و دیابت تاکید نمود. یکی از نکات مهم مطرح شده، خطر کمآبی در افراد بالای ۶۰ سال بود که اغلب احساس تشنگی نمیکنند و ممکن است نوشیدن مایعات را فراموش کنند. کم آبی شدید میتواند منجر به گیجی، افت فشار خون و سایر عوارض جدی شود. علائم خستگی گرمایی مانند پوست مرطوب و رنگ پریده، سردرد و سرگیجه و سکته گرمایی به عنوان جدیترین نوع گرمازدگی با علائمی چون پوست داغ و قرمز و تغییر در وضعیت ذهنی تشریح شد. راهکارهای کلیدی برای خنک ماندن شامل دوش آب ولرم، استفاده از پارچه خیس روی گردن و مچ دست ، ماندن در خانه طی ساعات گرم روز ، نوشیدن حداقل هشت لیوان آب در روز ، پوشیدن لباسهای نخی، گشاد و رنگ روشن ، و تنظیم فعالیتهای بدنی ارائه گردید.

تغذیه در سالمندان:
خانم طاهره قائدی ضمن تاکید بر اهمیت تغذیه مناسب و فعالیت بدنی کافی برای حفظ سلامت در دوران سالمندی ، به کاهش نیاز به انرژی با بالا رفتن سن به دلیل فعالیت بدنی کمتر و کاهش توده عضلانی اشاره کرد. نیازهای پروتئینی، کربوهیدرات و فیبر (۲۰ تا ۳۵ گرم روزانه) و محدودیتهای مصرف چربی (حداکثر ۳۰٪ کالری روزانه) و کلسترول (کمتر از ۳۰۰ میلیگرم) برای سالمندان بیان شد. اهمیت نوشیدن آب کافی (یک میلیلیتر برای هر کیلوکالری مصرفی) و تغییر نیاز به ویتامینهایی نظیر ویتامین D، B12 و کلسیم در این دوران مورد تاکید قرار گرفت. همچنین به مشکلات و بیماریهای موثر بر وضعیت تغذیه در سالمندان مانند تداخلات دارو و مواد مغذی، افسردگی، مشکلات دهان و دندان و تغییرات فیزیولوژیک اشاره شد. راهکارهایی برای بهبود تغذیه سالمندان از جمله برنامهریزی وعدههای غذایی منظم و متنوع، استفاده از غذاهای غنی از مواد مغذی، و تشویق به فعالیت بدنی منظم ارائه گردید.
برگزاری این سلسله کارگاهها نشان از تعهد دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی شیراز در راستای بهبود سلامت جامعه و به خصوص قشر سالمند دارد و فرصتی مغتنم برای تبادل اطلاعات و تجربیات بین نسل جوان دانشگاهی و شهروندان سالمند فراهم میآورد.
نظر دهید