یک بیماری خونریزی دهنده تب دار حاد است که بیشتر به وسیله کنه منتقل می شود.

به گزارش روابط عمومی دانشکده بهداشت، با وجودی که ویروس مخصوص حیوانات است موارد تک گیر و همه گیر CCHF در انسان نیز اتفاق می افتد. این بیماری مرگ و میر بالایی دارد.

راه انتقال :
کنه مخزن و ناقل بیماری است ، عفونت درانسان پس از گزش کنه آلوده یا له کردن آن روی پوست ، یا تماس با پوست ، لاشه حیوان ، خون و ترشحات حیوان آلوده و یا تماس با خون و بافتهای بیمار مبتلا  ایجاد می شود. خطر انتقال در طی ذبح حیوان وجود دارد. پس از آلودگی یک نفر، ممکن است سایر افراد در تماس با او نیز در خانواده و اجتماع آلوده شوند. تا کنون در سطح جهان همه گیری هایی از بیماری در سربازها ، اردوگاهها، یا کسانی که از گوسفند وگاو نگهداری می کنند و کارکنان بیمارستانی اتفاق افتاده است. پرندگان در چرخه گسترش ویروس می توانند حامل کنه های آلوده باشند و خود مبتلا به بیماری نمی شوند(به جزء شتر مرغ)
دوره کمون : حداقل 3وحداکثر 9 روز

علائم بیماری :

به نظر می رسد تعداد قابل توجهی از افراد آلوده شده بدون علائم بیماری (80% موارد یاکمتر) میباشند.

مرحله قبل از خونریزی : شروع علائم ناگهانی است و حدود 7 – 1 روز طول می کشد (متوسط3 روز) . سردرد شدید، تب، لرز، درد عضلانی  (بخصوص در پشت پاها)،گیجی ، درد و سفتی گردن، درد چشم ترس از نور (حساسیت به نور) اتفاق می افتد. ممکن است حالت تهوع ، استفراغ بدون ارتباط با غذا خوردن وگلو دردو التهاب ملتحمه در اوایل بیماری وجود داشته باشد که گاهی با اسهال و درد شکم و کاهش اشتها ، همراه می شود.
بیماران ممکن است خلقی و از حالت تهاجمی تا بی تفاوتی را تجربه کنند. تب دائمی است اما ممکن است دوقله ای باشد. یک دوره بدون تب ، (12 تا 48 ساعت) در حدود نیمی از بیماران در روزهای 2تا 6 بیماری اتفاق می افتد که بعد از این دوره بدون تب، مجددا دچار تب شده وارد مرحله خونریزی می شود . تب معمولا برای 3 تا 6 روز طول می کشد تورم وخونریزی صورت و گردن و قفسه سینه ، پر خونی خفیف حلق و گلو ، ضایعات نقطه ای در کام نرم و سخت شایع است. تغیرات قلبی عروقی شامل کاهش ضربان قلب و کاهش ضربان قلب و کاهش فشار خون می باشد در این مرحله لکوپنی، ترمبو سیتوپنی، ایجاد می شود. 

مرحله خونریزی دهنده : مرحله کوتاهی است که به سرعت اتفاق می افتد و معمولا در روز 3 تا 5 بیماری شروع می شود و 1 تا 10 روز(به طور متوسط44 روز) طول می کشد یا در این مرحله بیمار فوت می کند. خونریزی از اندازه پتشی تا اکیموز و هماتوم در مخاطها و پوست بخصوص در قسمت بالای بدن و در طول خط زیر بغلی ، زیر پستان در خانمها و در محلهای تزریقی و تحت فشار ممکن است ایجاد شود.
خونریزی از لثه ، بینی ، استفراغ خونی، ملنا و خونریزی رحم، مشکلات تنفسی، بزرگی طحال و کبد ممکن است دیده شود. وجود خون و پرتئین در ادرار شایع است.

 

توصیه ها:

ü       موارد محتمل بیماری CCHF که دارای خونریزی فعال میباشند باید در شرایط کاملاً ایزوله(Strict Isolation)  در بیمارستان بستری شوند و احتیاطات همه جانبه برای آنها رعایت شود تا از بروز همه گیری های بیمارستانی جلوگیری شود(بایستی قبل از ورود به اتاق بیمار تمامی وسایل حفاظت فردی پوشیده شود).

ü       رعایت احتیاطات همه جانبه در برخورد با خون و محصولات خونی بیماران محتمل یا قطعی در بیمارستان و مراکز بهداشتی درمانی جهت حفاظت کارکنان بهداشتی و درمانی ضروریست.

ü       تمامی وسایل اتاق بیمار بایستی  به صورت جداگانه ضدعفونی گردد.

ü       به مردم باید آموزش داد که ذبح حیوانات را در کشتارگاه انجام دهند و از گوشت مورد تأیید سازمان دامپزشکی استفاده نمایند. توصیه میشود پیش از مصرف گوشت را 24 ساعت و جگر را تا 48 ساعت در دمای صفر تا4 درجه نگهداری و سپس با پوشیدن دستکش آن را قطعه قطعه کرده و مورد مصرف قرار گیرد.

ü       آموزش به مردم در مورد حفاظت در برابر گزش کنه به خصوص کودکان و در هنگام تماس با دام که با دست بدون حفاظ اقدام به جدا کردن کنه و حتی له کردن آن می کنند، بسیار مهم است. به علاوه باید به دامداران آموزش داده شود در هنگام تماس با دام از لباس پوشیده و مخصوص با رنگ روشن استفاده کنند و بعد از خروج از محل نگهداری دام ها، لباس های خود را تعویض نمایند./برزگری

دکتر هاله قائم عضو هیات علمی گروه اپیدمیولوژی دانشکده بهداشت