پیشرفت تکنولوژیکی بسیاری از دستگاه های الکترونیکی را در مدت کوتاهی پس از استفاده به پسماند تبدیل کرده است؛ از همین روی پسماند های الکترونیکی (e-waste) به یک مشکل جهانی تبدیل شده است.

  طی دو دهه اخیر، متوسط چرخه عمر کالاهای الکتریکی و الکترونیکی به دلیل پیشرفت سریع فناوری در راستای تقاضای روزافزون مصرف کنندگان کاهش یافته است؛ در نتیجه پسماند های الکترونیکی (عمدتا به این دلیل که عناصر مضر و مواد شیمیایی می توانند اثرات نامطلوبی بر محیط زیست و سلامت انسان داشته باشند) به یک مسئله مهم در همه کشورهای جهان تبدیل شده و در صورت مدیریت نادرست، برای محیط زیست و سلامت انسان مضر هستند.

با توجه به اثرات نامطلوب پسماند های الکترونیکی بر محیط زیست و سلامت انسان، یک سیستم نظارتی برای جمع آوری موثر پسماند های الکترونیکی دفع شده توسط جامعه و بخش های تجاری به شدت نیاز دارد. در واقع، پسماند های الکترونیکی یکی از سریع ترین دسته پسماند های نوظهور در جهان است که سالانه 3 تا 5 درصد تولیدات پسماندی را به خود اختصاص داده است. بنابراین، باید یک سیستم نظارتی موثر برای دفع مناسب پسماند‌های الکترونیکی و مکانیزم کارآمد یک سیستم بازپس‌گیری مناسب از مردم و صنایع اجرا شود.

 

آمار دولت مالزی حاکی از آن است که حدود 25 درصد پسماند های الکترونیکی در این کشور بازیافت می شوند، در حالی که باقیمانده پسماند های الکترونیکی که به طور نادرست بازیافت شده اند حدود 3 میلیارد MYR ارزش دارد. برای مرتفع کردن این معضل، نیاز به درک گسترده ای از رفتار مصرف کنندگان در مورد پسماند های الکترونیکی و جنبه هایی وجود دارد که قصد مصرف کنندگان را برای مشارکت در بازیافت پسماند های الکترونیکی بهبود می بخشد. از همین روی ارائه یک مدل TPB توسعه یافته در این مطالعه برای ارزیابی قصد و رفتار بازیافت در میان مصرف‌کنندگان با متغیرهایی از جمله آگاهی از پیامدهای زیست‌محیطی (AEC)، راحتی درک شده PC))، و تعهد اخلاقی (MO) میتواند تا حدودی کارساز باشد.

طبق یافته محققان، هنجارهای درونی شده مانند تعهد اخلاقی می تواند پیش بینی کننده قصد، نگرش یا جایگزینی برای نگرش در تحقیق رفتار حفاظتی کلی باشد که شامل اجزایی در مورد بازیافت است. نتایج نشان می‌دهد که افراد با سطح تحصیلات پایین/متوسط موافق بودند که راحتی، به‌ویژه از نظر زمان، مکان و مسافت، آنها را تشویق می‌کند تا پسماند‌های الکترونیکی خود را بازیافت کنند.

  از این رو، دولت ها باید بتوانند مقررات و اجرای فعالیت های بازیافت پسماند های الکترونیکی را تقویت کند که تمرکز بیشتری بر انگیزه ذاتی مصرف کنندگان دارد. به عنوان مثال دولت ها می‌توانند کمپین‌ها یا برنامه‌هایی را برای بازیافت پسماند‌های الکترونیکی را به‌عنوان یک رفتار ضروری در میان مصرف‌کنندگان ترویج کند.

از طرفی تأثیر ساختار لجستیکی دفع پسماند، از جمله نزدیکی سطل‌های بازیافت و تخصیص مجموعه‌های کناری، برای دستیابی به مشارکت عمومی بیشتر در بازیافت حیاتی است.

این مطلب از برگزاری ژورنال کلاب توسط "خدیجه جعفرپور" دانشجوی دکترای آموزش بهداشت و ارتقا سلامت به راهنمایی دکتر "لیلا قهرمانی"  با عنوان عوامل تعیین کننده رفتار بازیافت پسماند های الکترونیکی مصرف کنندگان از طریق تئوری توسعه یافته رفتار برنامه ریزی شده تهیه شده است.