تعریف ارزیابی درونی :
ارزیابی درونی فرایندی است که در آن اعضاء گروه آموزشی دانشگاهی ، هدف های گروه را تصریح کرده و عملکرد آن را مورد قضاوت قرار می دهند ، سپس نقش خود را بازنگری کرده و در راه آینده مطلوب کروه آموزشی برنامه ریزی کرده و در اجرای آن گام های اولیه را بر می دارند..
اساساً ارزیابی درونی در یک سازمان ، بازتاب جمعی آرمان ها ، قضاوت درباره عملکرد سازمان و فرصتی برای ارتقاء کیفیت آن است. گزارش آن نیز اصولاً به عنوان فراهم کننده اطلاعات برای ارزیابی بیرونی به کار برده می شود.بنابراین ارزیابی درونی برای سازمان های یادگیرنده اطلاعات با ارزشی را جهت توسعه آنها فراهم می کند ، به طوری که با جمع آوری اطلاعات ، تحلیل و عرضه بازخورد ، پشتیبان تصمیم گیری مدیریت می باشد..
فرایند ارزیابی درونی را می توان طی 12 گام به اجرا در آورد.این مراحل به شرح زیر می باشد :
- آشنایی اعضاء هیات علمی واحد مورد ارزیابی با هدف ، اصول و روش اجرای ارزیابی درونی
- تشکیل کمیته ارزیابی درونی
- تهیه برنامه زمان بندی اجرای ارزیابی درونی
- تعیین عوامل ، ملاک ها و نشانگرهای ارزیابی درونی
- تعییت الزامات برای قضاوت درباره کیفیت
- مشخص کردن داده های مورد نیاز برای ارزیابی درونی
- انتخاب یا تدوین ابزار اندازه گیری برای گرد آوری داده ها
- گرد آوری داده ها
- تنظیم و تحلیل داده ها و قضاوت درباره کیفیت عوامل مورد ارزیابی
- بازنگری و تصریح هدف های گروه آموزشی
- تدوین گزارش مقدماتی و توزیع آن برای کسب نظر اعضاء هیات علمی گروه آموزشی درباره پیشنهاد برای بهبود کیفیت گروه آموزشی
- تدوین گزارش نهایی
حیطه های ارزیابی درونی
گزارش ارزشیابی درونی شامل موارد زیر می باشد :
1-فصل اول(مقدمه)
در فصل اول گزارش ارزشیابی درونی ، باید گروه به روشنی معرفی گردد.این فصل با مقدمه ای از انجام ارزشیابی و تعریف آن آغاز گردیده و پس از معرفی تاریخچه کلی از دانشکده ، گروه های آن نیز معرفی گردند. (این بخش می تواند به صورت مشترک در کلیه گزارشات ارزشیابی درونی دانشکده مذکور مورد استفاده واقع گردد) در ادمه این فصل می توان برای توضیح بیشتر در مورد گروه و ارائه نمودی کامل از گروه ، مشخصات گروه آموزشی ، ساختار آموزشی ، سیاست ها و رویه ها ی گروه ، ساختار کلی ، تعداد دانشجویان ، نحوه پذیرش دانشجو ، مقاطع تحصیلی ، طول دوره آموزشی و ....... را ذکر نمود که برخی از این موارد در گزارش کنونی نیز آورده شده است.
2-فصل دوم (اهداف آموزشی گروه)
به طور معمول بخش دوم به تشریح کلیه اهداف آموزشی گروه به تفکیک مقاطع مختلف اختصاص می یابد. جهت تدوین این فصل می توان از برنامه های درسی مدون موجود در گروه نیز بهره گرفت. و برنامه های درسی را با کلیات بیشتر در این بخش ذکر نمود. استفاده از Log book می تواند به صورت مکمل این بخش استفاده گردد ولی استفاده از آن به تنهایی نیازهای اطلاعاتی مورد نظر را تامین نمی نماید .
3-فصل سوم (حیطه های ارزشیابی)
حیطه های ارزشیابی به صورت مناسبی تشریح گردیده اند و موارد ذکر شده تا حدود زیادی بیانگر وضعیت مطلوب و موجود می باشد.البته با توجه به اینکه این جداول بر اساس مقتضیات گروه طراحی و تکمیل می گردد باید نسبت به حذف بخش هایی از جداول که در گروه مورد بحث قرار نگرفته است ، اقدام گردد.
این بخش با گزارشی تحلیلی از وضعیت موجود کیفیت گروه و نیز پیشنهاداتی در ارتباط با بهبود کیفیت تکمیل می گردد که البته می توان این گزارش را در فصل تجزیه و تحلیل اطلاعات نیز ذکر نمود.
4-فصل چهارم(دستیابی به اهداف آموزشی)
این فصل به یافته های ارزشیابی اختصاص دارد و معمولاً یافته ها در قالب نمودارهایی با عناوین دقیق و گویا در این قسمت آورده می شود . نمودارهای این فصل عمدتاً شامل ارزشیابی از میزان دستیابی به اهداف آموزشی می باشد.
فرم های مورد استفاده در این فصل نیاز به توضیحات داشته و چگونگی محاسبه درصدها و منظور از کلیدی و غیرکلیدی بودن اهداف بایستی ذکر گردد نحوه تهیه فرم ها و هدف از آن نیز باید در ابتدای کار ذکر گردد. (می توان نسبت تعداد اهداف کلیدی و غیر کلیدی را به صورت نمودار دایره ای نشان داد)سنجش میزان دستیابی به اهداف از نظر فراگیران بایستی به تفکیک سال تحصیل برای دستیاران تخصصی یا چند درس اصلی منتخب انجام پذیرد به طوری که بتوان نتایج حاصله را مورد قضاوت قرار داد. البته لازم است ذکر گردد که چنانچه این فرایند برای دانشجویان مقطع دندانپزشکی عمومی است ، سایر دروس در ترم های آتی انجام گردد.
بهتر است که نتایج حاصل از تکمیل فرم ها به صورت نمودار آورده شود و بدین ترتیب نوعی مقایسه بین اهداف صورت می پذیرد . در ارتباط با تهیه نمودار باید دقت شود که موضوع هر ستون و تفکیک اطلاعات بیان شده در نمودار مشخص باشد ، عناوین نمودارها شفاف بوده و بیانگر مفهوم دقیق آن نمودار باشد و از میان انواع مختلف نمودار نوعی از آن انتخاب گردد که بیشترین تناسب را با هدف داشته باشد. پس از هر نمودار یک گزارش توصیفی حاوی وضع موجود آورده شود.
5-فصل پنجم (بخش گزارش تحلیلی ؛ نتیجه گیری و پیشنهادات)
در این فصل یافته های حاصله از کل فرایند ارزشیابی به صورت تحلیلی آورده شود و نقاط ضعف و قوت گروه به تفکیک بیان گردد و راهکارهایی جهت رفع نواقص و حفظ نقاط قوت پیشنهاد شود.
6-ضمیمه گزارش
7-در ضمیمه گزارش ارزشیابی پرسشنامه ، چک لیست ها و مستنداتی که در ارزشیلبی مورد استفاده قرار گرفته است ، پیوست می گردد.
